Vertaling van: ‘Apuntes sobre la noviolencia del 15M’. (Notas over de geweldloosheid van de 15M-beweging).
“De onomkeerbare nood om alles af te breken
iedereen afbreken
iedereen en alles afbreken
mannen afbreken
vrouwen afbreken
zal alles afbreken tot er niets meer af te breken valt
maar wel
afbreken zonder de schijn van afbraak
afbreken zonder de schijn van iemand af te breken
afbreken en iemand schijnbaar intact houden
afbreken zonder afbraak is de beste vorm van afbraak”
~ Esteve Graset
De 15M-beweging is een geweldloze beweging. Dit is zo essentieel dat er zelfs geen besluit van de Volksvergadering voor nodig was. Het is vanzelfsprekend, het was gewoon de evidentie zelf. We hadden daarvoor geen besluit nodig; het is ons DNA, we zijn ermee geboren.
Zo sterk was dat “onbesliste besluit” dat niemand het ooit betwist heeft, ondanks de provocaties, de uitzettingen, de rammel. (Er zijn andere “onbesliste besluiten” die iedereen kent: dat we een horizontale, inclusieve, respectvolle beweging zijn, zonder representatie, dat we niets moeten weten van acroniemen en politieke partijen, enz.)
Geweldloos betekent niet conflictloos. We hebben pleinen bezet, we hebben betoogd zonder toestemming, we hebben uitzettingen geblokkeerd, we hebben de politie buiten gegooid uit de wijken… Dit wil zeggen dat 15-M geweldloosheid niet passief is, ze houdt zich niet echt aan de wet en houdt zich ver van de conventionele politiek. Die geweldloosheid is actief, rebels, ongehoorzaam en creatief.
De keuze voor geweldloosheid schuwt het conflict niet, eerder bepalen wel zelf de voorwaarden van dat conflict, we kiezen de scenarios en bepalen zelf ons eigen tempo.
In feite kon de 15-M beweging op die manier bereiken wat meerdere ‘radicale’ bewegingen jarenlang probeerden te bereiken zonder succes. Het is een kwestie van dynamiek en kracht [fuerza: sterkte, potentie, vermogen] die ontbreken bij andere bij andere bewegingen.
Wat betekent die “kracht”? Wie dynamiek en kracht heeft kan de realitiet omkeren en veranderen, kan overheersende agenda’s opzij zetten en zijn eigen problemen vooruit schuiven, hij of zij legt bloot wat anderen proberen te verbergen en zegt wat door anderen verboden werd te zeggen, hij of zij transformeert de levens, de onderlinge banden en de vibraties tussen mensen.
Geweld en kracht zijn geen synoniemen. Iemands kracht is geen graadmeter voor het geweld dat die iemand kan gebruiken. De dynamiek en kracht van de 15-M beweging ligt (onder andere) in het vermogen zich aan te passen aan meervoudigheid, de kracht om het initiatief zelf in handen te nemen en te houden, en aan het kunnen onvoorspelbaar zijn. Als de 15-M beweging heeft “besloten” tot geweldloosheid is het omdat de beweging klaar en duidelijk aanvoelt dat gewelddadige acties – aanvallen, bedreigingen of intimidaties, rellen en botsingen met de politie – deze drie sleutelfactoren van haar kracht en dynamiek ondermijnen.
Van bij de eerste uitzetting op de Plaza Cataluña waren de overheden duidelijk op zoek naar beelden van rellen, deze (door de politie-provocateurs) zelf veroorzaakte rellen zijn duizend malen vertoond om die stereotypen te bevestigen die verdeeldheid zaaien, de mensen tegen ons opzetten en ons te isoleren.
De beweging is altijd zo verstandig geweest om niet mee te gaan in scenarios die voor hen voorbereid waren. We hebben ons niet laten vangen. Het is verbazend om vast te stellen dat er in de beweging nog altijd mensen zijn die bereid zijn om de media en politici stof te geven om ons imago te bezoedelen en zo de steun aan 15-M, een brede, legitieme, sociale beweging te ondermijnen.
We hebben ons daar niet laten aan vangen omdat we de bekende spiraal van repressie / aanhoudingen / verwondingen / angst / woede / reactie / anti-repressie campagnes niet willen voeden, in dat scenario verliezen we het initiatief om vragen te stellen over de maatschappij waarin we samen zouden willen leven, hoe we willen besturen, en wat te doen met de productie van welvaaart, hoe die herverdelen enzovoort.
Geweld maakt ons voorspelbaar: het versterkt de posities en de rollen (politie / verdrukker / protester / slachtoffer). Een politie-officier een “hoerenzoon” noemen bevestigt de situatie en legt de rollen in het poppenspel vast. Iedereen weet wie hij is, kent zijn eigen identiteit en weet wat hij voelt voor de anderen. Niet dat we naar nu zo zwaar aan tillen, we moeten ook niet naïef zijn, maar geweld is niet subversief. Daarentegen door onze geweldloze houding in de 15-M demonstraties konden we de politie dwingen tot een positieve kijk, met vormen van ironie of empathische communicatie om de situatie te spanning te breken. De politie werd er onrustig van en zat er mee verveeld. Daag de clichés uit, stel vragen, kortsluit het voorspelbare zodat iedereen blijft denken, ageren en voelen.
Wij tegen de politie. De politie tegen ons. Dit is een veel te gemakzuchtige kijk op waar we mee bezig zijn, die strakke scheidingslijn is te simpel. Onze strijd zit zo niet in elkaar. De vijand waartegen we vechten is in de eerste plaats de “logica van het systeem”, die we in de eerste plaats in onszelf moeten bestrijden (bijvoorbeeld in de duizend beslissingen die we dagelijks nemen waardoor we het systeem in stand houden waar we allemaal een onderdeel van zijn, want niemand staat er buiten).
De 15-M beweging heeft een groot “potentieel voor een menselijker wereld”. We zeggen dat we menselijke wezens zijn en geen koopwaar in de handen van politici en bankiers Om die reden denken we ook dat de politieman meer is dan zijn “functie” alleen en dus richten we ons op zijn mens zijn ( als wij met hem in dialoog gaan of hem er aan herinneren dat hij ook een hypotheek heeft bij de bank, maar ook als wer roepen “schande” tijdens een uitzetting).
Is geweld en geweldloosheid verenigbaar? Ervaring leert ons dat het geweld altijd werkt als een draaikolk die alles opslorpt van wat aan het gebeuren is. Geweldloosheid kan op vele manier geuit worden, geweld slechts op één manier. In geweldloze acties kunnen verschillende mensen meedoen, gewelddadige acties betrekken alleen maar een beperkte groep mensen (mannen, jong, etc.) We willen nogmaals het DNA van onze beweging uitdrukken in de manier dat we op straat optreden, ons DNA is horizontaal, openheid, veelheid.
Het initiatief moeten afgeven betekent: onze meervoudigheid verliezen, onze onvoorspelbaarheid prijsgeven, onze kracht verliezen. Sterk zijn wil zeggen radicaal zijn. Geweldloosheid is wat ons gemaakt heeft en wat ons blijft sterker en radicaler maken. Vernietigen zonder vernietiging is de beste manier van afbraak.
