Zowat 75 vredesactivisten trotseerden slecht weer op een vroege maandagmorgen 4 maart 202′  om hun walging te uiten dat een Belgisch bedrijf actief militaire spitstechnologie levert aan een bezettingsleger dat een genocide pleegt tegen het Palestijnse volk in Gaza.

OIP: Stop Arming Israel. Foto: LV

Zij plaatsten slogans op de omheining van het bedrijf en een aantal van hen ketenden zich vast aan de twee toegangspoorten. Tevens slaagden enkele activisten er in op het dak van het bedrijf te raken en er een banner op te hangen.

Deze vredesactivisten verklaren dat ze actie voeren tegen alle bedrijven die de wrede en illegale belegering en genocide van Gaza mogelijk maken. Ze eisen dat er een einde komt aan de bloedige medeplichtigheid van hun regeringen aan de wapenproductie en -handel.

Marie over OIP: “Dit bedrijf verdient geld voor het genocidale regime van Israël op Belgisch grondgebied. Enerzijds door militaire componenten te ontwikkelen die kunnen circuleren zonder behoorlijke controle door de overheid, anderzijds door een steunpunt te creëren voor Elbit in Europa om “in het slagveld geteste” wapens te verkopen. België kan niet geloofwaardig oproepen tot een staakt-het-vuren terwijl het de Israëlische militaire industrie huisvest en steunt.”

Lietje en Katlijn leggen uit waarom zij deze actie voeren: 

Waarom OIP?

OIP, ooit in Gent opgericht in 1919 als Belgisch bedrijf Optique et Instruments de Précision (nu Optrionics Instruments and Products – OIP Sensor Systems), stond vanaf de eerste dag van zijn productie van optische instrumenten ten dienste van het Belgisch leger. Tot de jaren 1950 was het gespecialiseerd in lenzen en vizieren, naast microscopen, camera’s en fotokopieermachines.

In de jaren 1960 was het een van de allereerste bedrijven in de EU om over te schakelen op de ontwikkeling en productie van electronische optische instrumenten. Het bedrijf ontwikkelde en produceerde als eerste bedrijf te wereld een doorkijkvizier voor de cockpit van de Lockheed F-104 Starfighter, toen het meest gesofisticeerde aanvalsvliegtuig ter wereld. Tevens ontwikkelde het brandveiligheidssystemen voor de Leopard I-tanks[1] van het Belgisch, Canadees en Australisch leger.

Deze technologieën kon het bedrijf ontwikkelen met ruime overheidssubsidies voor onderzoek en ontwikkeling (R&D), toestellen die het daarna kon commercialiseren en met ruime winst verkopen.  Dankzij die R&D-subsidies is OIP vandaag een expert in de productie van nachtkijkers.

Foto: LV

Op 1 juli 2003 werd OIP opgekocht door Elbit Systems, een jaar nadat het was overgenomen door het Nederlandse bedrijf Delft Instruments, dat zelf eveneens gespecialiseerd is in optische instrumenten.

Elbit Systems is een van de grootste Israëlische bedrijven voor de productie van militaire technologie. Zijn voornaamste product is onbemande luchtvaarttoestellen ( = drones). In Israël zelf heeft het bedrijf meer dan 18.000 werknemers, in zijn vestiging in de VS werken ongeveer 3.600 personen. Het aantal personeelsleden in zijn Britse filialen is onbekend. Bij OIP werken ongeveer 90 hoog opgeleide werknemers.

Internationale Elbit-protesten

Elbit is al meerdere jaren onderwerp van protestacties. De Britse vestiging werden de voorbije drie jaar – dus lang voor 7 oktober 2023 – al geviseerd door vredesactivisten voor zijn collaboratie van het Israëlisch bezettingsleger.

In het verleden bij vorige blokkades van OIP-Oudenaarde claimde de CEO van het bedrijf dat er geen ‘wapens’ worden geproduceerd in zijn bedrijf. Dat is een klassieke semantische truuk van alle hoogtechnologische bedrijven die instrumenten produceren voor militaire doeleinden.

Foto: LV

Een vizier op een geweer, een nachtkijker van een soldaat, een cockpit-instrument is op zich geen ‘wapen’ maar is wel een essentieel onderdeel dat van eender welk toestel een wapen maakt.

Bedrijven als OIP ontwijken hun verantwoordelijkheid met het excuus dat de instrumenten die zij produceren evengoed voor civiel gebruik geschikt zijn – de zogenaamde dual-use-technology. Een vizier kan evengoed op een jachtgeweer gemonteerd worden als op een aanvalswapen, de meeste instrumenten in de cockpit van een burgervliegtuig zijn identiek aan die in een militair aanvalstoestel.

Een Heads-Up Display (HUD) laat de piloot toe instrumenten te lezen zonder omlaag te kijken naar zijn dashboard (in een F/A 18 Hornet-toestel). Foto: US Navy/Public Domain

Deze bedrijven schermen steevast ook met het ‘end user certificate’ dat elke export van dual-use-technologie begeleidt. Dat certificaat verplicht de aankoper het aangekochte product niet verder te verkopen aan derden die het product wel een militaire topassing geven.

Er bestaan ook Belgische en Europese wetten die verbieden wapentechnologie te verkopen aan landen in oorlog of die specifiëren dat de kopende landen deze technologie niet mogen inzetten in de militaire conflicten waar ze bij betrokken zijn.

De dagelijkse praktijk wijst uit dat deze wettelijke garanties onbestaand zijn. Het zijn administratieve controles die geen enkel zich geven op wat werkelijk met de betrokken goederen gebeurt.

Het is aan de betrokken bedrijven als OIP om te bewijzen dat hun technologische producten niet militair worden toegepast, niet omgekeerd.

Elbit Hermes 900 drone. Foto: Nehemia Gershuni-Aylho/CC BY-SA 3:0

Vermits OIP eigendom is van het Israëlische militaire bedrijf Elbit Systems draagt het bedrijf direct of indirect bij aan de technologische ontwikkeling van het Israëlisch leger – direct door de plaatsing van OIP-instrumenten in militaire apparaten van het bezettingsleger en indirect door de overdracht van technologische kennis van het bedrijf in Oudenaarde naar het moederbedrijf in Israël.

Bovendien draagt OIP door zijn winstgevende activiteiten bij tot de financiële draagkracht van Elbit Systems.

Meerdere investeringsfondsen hebben zich sinds 2009 teruggetrokken uit hun investeringen in Elbit Systems. De vraag dient gesteld of ook de overheidssubsidies aan OIP kunnen behouden blijven en of de Belgische overheid nog langer exportlicenties kan toestaan aan dit bedrijf, zolang het niet kan aantonen dat het geen bijdrage levert aan de technologische capaciteiten van het Israëlisch bezettingsleger.

(video YMH)

(video YMH)

Note:

[1]   De Leopard I tank is de voorloper van de huidige Leopard II tank, die ondermeer in Duitsland, Turkije, Griekenland, Denemarken, Finland, Zweden, Polen, Noorwegen, Nederland en Singapore worden gebruikt.