Op maandag 19 februari trokken massa’s mensen de straat op in Goma in het oosten van de Democratische Republiek Congo. Ze protesteerden tegen het geweld en het terrorisme van de M23-groep, tegen de Rwandese regering, die volgens de demonstranten achter de groep staat én tegen de Verenigde Staten en de Europese Unie die Rwanda blijven steunen.
“Europese Unie medeplichtig met Rwanda”, stond op de plakkaten. Ook België heeft investeringsprogramma’s in Rwanda, een land dat door veel internationale ngo’s wordt beschuldigd van het aanwakkeren van de oorlog in Oost-Congo door financiële hulp en wapens te leveren aan de M23-rebellen.
Europa en Rwanda sluiten akkoord over grondstoffen
Rwanda en de Europese Unie sloten onlangs een overeenkomst over “duurzame waardeketens voor grondstoffen”. Op dezelfde dag als de demonstratie in Goma beschreef een persbericht van de Europese Unie de inhoud van de overeenkomst als volgt:
“Samenwerking met het oog op het bereiken van duurzame en verantwoorde productie en gebruik van kritieke en strategische grondstoffen, de mobilisatie van fondsen ten gunste van de ontplooiing van de infrastructuur die nodig is voor de ontwikkeling van waardeketens voor grondstoffen, onder andere door verbetering van het investeringsklimaat”.
Europa wil infrastructuur financieren om strategische grondstoffen in Oost-Congo te plunderen
We zullen deze eufemistische taal uit Brussel eens vertalen en vereenvoudigen. Het betekent dat Brussel vastbesloten is om de infrastructuur te financieren die Kigali in staat zal stellen om de kritieke en strategische grondstoffen die in het oosten van de Democratische Republiek Congo te vinden zijn, te plunderen en te exporteren.
We hebben het hier niet over alle grondstoffen, maar precies over de “kritieke” en “strategische” grondstoffen. In een circulaire van 13 november 2023 legt de Europese Unie uit wat ze daarmee bedoelt: “Dit zijn grondstoffen die van groot economisch belang zijn voor de Europese Unie en die een hoog risico op verstoring van de bevoorrading inhouden door de concentratie van hun liggingen en het ontbreken van kwalitatieve en betaalbare vervangingen.”
In dezelfde circulaire staat dat prioriteit moet worden gegeven aan materialen voor batterijen en aan zeldzame terreinen. We mogen ook niet vergeten dat deze fameuze “zeldzame terreinen”, waarvoor westerse multinationals niet aarzelen om de moorddadige en genocidale chaos in de Democratische Republiek Congo in stand te houden, zoals hun naam al doet vermoeden, terreinen zijn die voor de geavanceerde industrie cruciale metalen bevatten, zij het in zeer lage concentraties.
Het winnen, zuiveren, verwerken en scheiden van de verschillende materialen die daar aanwezig zijn, vereist de extractie van een grote hoeveelheid grondstof.
34 metalen, waarvan 17 “strategische”
Concreet gaat het om 34 elementen die essentieel zijn voor de digitale industrie, d.w.z. voor de productie van mobiele telefoons, harde schijven en schermen; voor de energie-industrie, d.w.z. voor de productie van windturbines, motoren voor elektrische en hybride auto’s; voor de medische industrie; voor de productie van robots en scanners; en voor de wapenindustrie, bijvoorbeeld voor de productie van radars.
Van deze 34 kritieke grondstoffen worden er 17 als strategische grondstoffen beschouwd, omdat hun vraag de komende jaren zal exploderen. Toegang tot deze strategische grondstoffen tegen de laagst mogelijke kostprijs is daarom van vitaal belang voor multinationals en voor geïndustrialiseerde economieën.
“Geologisch schandaal” Congo herbergt onvoorstelbare rijkdom aan grondstoffen
De Democratische Republiek Congo wordt al lang een “geologisch schandaal” genoemd vanwege de rijkdom aan mineralen in haar ondergrond. Ze herbergt de grootste voorraden van de meeste van deze kritieke en strategische materialen. Er zijn enorme afzettingen en reserves aan goud, niobium, kobalt, koper, diamanten, zeldzame aardmetalen, tin, tantaal, wolfraam en nog veel meer.
Instabiliteit ideaal scenario voor interventie Rwanda
Bovendien zijn de meeste van deze voorraden geconcentreerd in Oost-Congo, vooral Kivu. Dit is de oorzaak voor de instabiliteit in deze regio, waar meerdere terroristische groeperingen al jaren elke stap richting vrede saboteren om er de strategische materialen uit te halen, die ze via Rwanda verkopen aan westerse multinationals.
Kivu. Kaart: Milenioscuro, Wikimedia Commons / CC BY-SA 4.0
De M23, opgericht in 2012, is een van deze door Rwanda gesteunde groepen die terreur zaaien in Oost-Congo om ongestraft deze kritieke en strategische materialen te kunnen blijven exploiteren. De Verenigde Naties hekelde in een rapport van 3 januari 2024 expliciet de steun van Rwanda aan de terreurgroep M23: “De groep VN-experten over de situatie in Kivu heeft bewijs van directe interventie en troepenversterkingen door de Rwandese Strijdkrachten, de RDF”.
Sinds 1996 al meer dan zes miljoen doden, grootste bloedbad sinds WO II
In ons strategisch handboek over Afrika, gepubliceerd door Investig’action, hebben we de geschiedenis en de inzet van deze kwestie beschreven. De essentie is de directe en/of indirecte militaire inmenging van Rwanda om deze kritieke en strategische materialen te plunderen en te exporteren, met de instemming en medeplichtigheid van westerse multinationals en hun regeringen.
De onderzoekers Roland Pourtier en Gérard Prunier schatten dat deze instabiliteit en aanhoudende oorlog tussen 1996 en 2003 3 tot 5 miljoen levens heeft gekost. Daar komen sindsdien nog eens minstens 3 miljoen doden bij.
Terwijl deskundigen blijven debatteren over het aantal directe en indirecte slachtoffers, is het nu al duidelijk dat we te maken hebben met het grootste bloedbad sinds de Tweede Wereldoorlog. Dit is hoe de ngo International Rescue Committee de Congolese situatie in 2006 beschreef: “Geen enkel conflict sinds de Tweede Wereldoorlog heeft zoveel slachtoffers geëist, maar na zeven jaar heeft de wereld nog altijd geen idee over de omvang en de gevolgen van het conflict en blijft de internationale inzet ver achter bij de humanitaire behoeften”.
Rwanda grootste exporteur coltan, terwijl dat daar amper te vinden is
Een blik op de export van Rwanda volstaat om te begrijpen wat er bij deze genocide op het spel staat. Rwanda exporteert een enorme hoeveelheid strategische materialen die het niet of onvoldoende op zijn grondgebied produceert. Zoals coltan, cassiteriet en diamanten. Toch was Rwanda in 2014 werelds grootste exporteur van coltan.
Onderzoeker Pierre Jacquemot: “Voor de nieuwe potentaten werd de aanhoudende onveiligheid het belangrijkste middel om zich te verrijken.” Volgens hem waren deze oorlogen “het begin van de wurggreep van de Rwandese en Oegandese militair-commerciële lobby’s op de natuurlijke rijkdommen van de gebieden die zij controleerden”.
Door een overeenkomst over strategische en kritieke mineralen met Rwanda te ondertekenen, is de Europese Unie objectief medeplichtig aan deze staatsroof. In deze context moeten we ons niet verbazen over de schandalige berichten in de westerse pers waarin Rwanda wordt voorgesteld als een “economisch wonder” of een “ontwikkelingsmodel”. Congolese levens tellen weinig voor degenen die alleen oog hebben voor hun winst.
Europa wetens en willens medeplichtig met Rwanda
Alleen een staat die vastbesloten is om deze permanente inmenging met alle nodige middelen te verwerpen en een onafhankelijk economisch beleid te voeren, kan een einde maken aan de tragedie van het Congolese volk. Dit is waar de demonstranten in Goma terecht om vragen.
Meer info:
– Rwanda: Déstabiliser le Congo pour mieux le piller
– Stratégie militaire du M23, soutien du Rwanda, rôle du Burundi… Ce qu’il faut retenir du rapport de l’ONU
Steun voor een nieuwe website
We hebben uw hulp nodig voor een essentiële opfrissing van de website. Om die interactiever, sneller en gebruiksvriendelijker te maken hebben we 30.000 euro nodig. Elke bijdrage, groot of klein, helpt. Met uw donatie ondersteunt u onafhankelijke journalistiek die de verhalen blijft brengen die er echt toe doen. Laat uw hart spreken.
