“Carthago delenda est!”[1]
1. De publieke opinie is tegen
Washington staat nagenoeg volkomen geïsoleerd. Binnen Europa is het enkel Frankrijk en Turkije die een militaire interventie steunen zonder goedkeuring van de VN. Volgens Herman Van Rompuy, voorzitter van de Europese Raad, kan het conflict niet militair opgelost worden. Buiten Europa gaat het slechts om een handvol Golfstaten die achter een interventie staan. Zelfs de Arabische Liga, die Assad verantwoordelijk acht voor deze gifgasaanval, is tegen militaire interventie.
In de oorlogzuchtige landen is een meerderheid van de bevolking gekant tegen militair optreden. In de VS is 50 tot 60% van de burgers gekant tegen een militaire aanval.[2] In Frankrijk is dat 64% en in Groot-Brittannië gaat 71% akkoord met de beslissing van het parlement om militair niet tussenbeide te komen. In Turkije heeft Erdogan slechts steun van 27% van zijn bevolking voor zijn Syrië-politiek.
2. Afwachten wat de VN zegt
Frankrijk noch de VS wensen te wachten op het resultaten van de onderzoekscommissie van de VN. Het is waar dat het VN-rapport ons niet zal vertellen wie verantwoordelijk was voor de gifaanval, maar er zal voldoende indirect bewijsmateriaal zijn om de vermoedelijke dader aan te duiden. Hans Blix, voormalig minister van BZ van Zweden daarover: ‘Als het de bedoeling is om de schending van het internationaal recht te stoppen en een halt toe te roepen aan het gebruik van chemische wapens, dan is militaire actie zonder eerst te wachten op het rapport van de VN-inspecteurs niet de goede manier.’
De minachtende houding van de VS en Frankrijk is een belediging ten aanzien ’s werelds belangrijkste internationale instelling. George W. Bush veegde de VN reeds aan zijn laars. Zijn opvolger Obama vervalt nu in dezelfde fout en ondermijnt daarmee een belangrijke peiler van de wereldvrede.
Chomsky: ‘Syrië bombarderen zou een oorlogsmisdaad zijn’.
3. Oorlogsmisdaad
Volgens het internationaal recht kunnen de VS Syrië maar aanvallen in twee gevallen: als de VS zelf aangevallen worden of als er een mandaat is van de VN. Dat is geen van beide het geval. Zelfs indien Assad chemische wapens zou gebruiken heeft het Westen geen mandaat om de wereldgendarme te spelen, aldus Hans Blix. Als Obama toch besluit om te bombarderen, dan overtreedt hij onmiskenbaar het internationaal recht en volgens Chomsky gaat het dan zelfs om een ‘oorlogsmisdaad’.
4. Wankele argumentatie en bewijzen
De bewijsvoering die Obama aanvoert is uiterst wankel. Ze is ondermeer gesteund op een rapport van veiligheidsdiensten van Israël. Dat land is allesbehalve neutraal in deze kwestie en staat niet bepaald gekend voor zijn geloofwaardigheid. Zo bijvoorbeeld probeerde Israël het scheepskonvooi naar Gaza in 2010 te discrediteren door het te linken aan Al Qaeda.
Er is tot op heden nog geen enkel concreet en overtuigend bewijs aangevoerd en het is eerder twijfelachtig dat het Syrische leger een gifaanval zou hebben uitgevoerd en het ergste riskeren. En dat precies op een moment dat een VN-inspectieteam in het land aanwezig was. Bovendien is Assad de laatste tijd aan de winnende hand, wat een eventuele inzet van gifgas nog minder waarschijnlijk maakt.
De rebellen hebben er daarentegen wel belang bij om zoiets te doen. Op die manier kunnen ze de Verenigde Staten dwingen om in te grijpen en Assad af te zetten. In de voorbije maanden hebben de rebellen herhaaldelijk incidenten gemanipuleerd om reactie bij de VN en de Westerse machten uit te lokken. Volgens Carla Del Ponte, lid van een VN-inspectieteam in Syrië, zijn er bewijzen dat de rebellen in het verleden al chemische wapens hebben gebruikt. Het incident met gifgas van 21 augustus vertoont alle kenmerken van een zorgvuldig geplande valse-vlagoperatie.
Het incident met gifgas van 21 augustus vertoont alle kenmerken van een zorgvuldig geplande valse-vlagoperatie.
5. Hypocrisie
De morele verontwaardiging over het gebruik van chemische wapens is volkomen misplaatst. Tijdens de oorlog in Vietnam strooiden de VS-vliegtuigen tientallen miljoen liter ontbladeringsmiddel Agent Orange uit over de Vietnamese bevolking, met een half miljoen doden en een veelvoud verminkten voor gevolg. Ze betaalden daar nog steeds geen schadevergoeding voor. In 1988 werden 5.000 Koerden door een gasaanval gedood door het leger van Irak. Ze kregen daarbij de steun van, jawel de VS. En wat te denken van het gebruik van verarmd uranium in Irak en Afghanistan, alweer door de VS?
Syrië heeft chemische wapens geproduceerd als afschrikkingmiddel tegen de nucleair arsenaal van Israël. Volgens veiligheidsspecialist Gregory Koblents kunnen gifwapens beschouwd worden als ‘de atoombom van de armen’. In dat verband vraagt Hans Blix zich terecht af ‘wat het morele gewicht is van de veroordeling door kernwapenstaten van het gebruik van gas als een ernstige oorlogsmisdaad, wanneer zij zelf geen enkele norm willen aanvaarden die een eerste gebruik van hun eigen kernwapens zou strafbaar maken?’
6. Aan de zijde van Al Qaeda?
Het is wellicht niet de bedoeling om Assad uit te schakelen (zie volgend punt), maar de facto zal de interventie de machtspositie van de jihadis en dus van Al Qaeda versterken. De bekende journalist Robert Fisk merkt met enige ironie op dat het Pentagon Al Qaeda strijders aanvalt in Jemen en Afghanistan, terwijl hun kompanen in Syrië feitelijk materiële versterking krijgen door het bestoken van hun vijanden.
De CIA-steun aan de jihadis in Afghanistan in de jaren tachtig leidde tot het ontstaan en de bloei van Al Qaeda. De invasie in Irak was voor hen een uiterst vruchtbaar kweek- en proefterrein. Door de militaire interventie in Libië verwierven allerhande ultraradicale jihadis een machts- en uitvalsbasis in het noorden van Afrika. De aanval tegen Syrië volgt hetzelfde patroon.
De CIA-steun aan de jihadis in Afghanistan in de jaren tachtig leidde tot het ontstaan en de bloei van Al Qaeda.
7. Dekmantel
De officiële reden die voor de strafexpeditie wordt opgegeven is het voorkomen dat het Syrische leger in de toekomst nog een gifaanval zou herhalen. Dat is niet alleen hypocriet maar ook weinig overtuigend. Die uitleg moet dienen om de publieke opinie te paaien en een militair optreden te legitimeren.
De echte reden voor de militaire operatie is van strategische aard en moet eerder gezocht worden in de recente evoluties in de burgeroorlog. Assad heeft zijn positie versterkt t.a.v. de rebellen en binnen de rebellengroep hebben de jihadis de overhand gekregen. Assad mag de burgeroorlog zeker niet winnen, maar ook niet verliezen. Indien Assad wint, dan krijgen Rusland en Iran een sterkere positie in de Levant. Maar als de rebellen het halen dan is het heel goed mogelijk dat radicale Soenni-jihadisten vlakbij Israël en de Middelandse Zee een uitvalsbasis hebben, zoals de Taliban in Afghanistan tot 2001 en jihadis momenteel in Libië. Ook dat is geen optie voor de VS.
De bombardementen moeten dienen om Assad te verzwakken, maar niet uit te schakelen. Ze dienen m.a.w. niet om de oorlog te beëindigen maar integendeel om hem te rekken. Een verlenging van de oorlog komt Washington momenteel beter uit. ‘Gif war a chance’, lijkt Nobelprijswinnaar Obama te denken. Het is de strategie van de chaos.
De bombardementen om de oorlog te rekken. ‘Give war a chance’, lijkt Nobelprijswinnaar Obama te denken.
8. Van kwaad naar erger
En er dreigt nog meer chaos. De interventies in Afghanistan, Irak en Libië hebben de religieuze en tribale verdeeldheid in het Midden Oosten en Noord Afrika op scherp gezet. De Arabische lente wakkerde dit nog meer aan. Vandaag steekt het religieus geweld de kop op in Afghanistan, Irak, Libanon, Syrië, Bahrein, Jemen, Egypte, Libië en Mali. Een militair tussenkomen van de VS zal deze spanningen alleen maar verder op de spits drijven.
En dat zal zich niet beperken tot Syrië alleen. De kans dat de vonk overslaat naar de buurlanden is niet gering. Libanon en Jordanië kunnen volkomen gedestabiliseerd geraken en in Irak loopt de situatie al uit de hand. Ook de stabiliteit van Turkije loopt gevaar. In het noorden van Syrië en van Irak hebben de Koerden nu al een semiautonome staat gevormd. Hoe groter de chaos, hoe groter de kans dat de Koerden in het zuidwesten van Turkije hun onafhankelijkheidsstrijd zullen aanvatten.
De kans dat de vonk overslaat naar de buurlanden is niet gering.
De voorbije interventies in Afghanistan, Irak en Libië lieten een spoor van vernieling achter, dompelden de bevolking onder in diepe miserie en creëerden falende staten. De geplande bombardementen tegen Syrië passen perfect in dat plaatje. No Obama, you won’t.
* Dit artikel is gebaseerd op Muzaffar C., ‘12 Very Good Reasons Why America Should Stay Out of Syria’ en op Blix H., ‘Even if Assad used chemical weapons, the west has no mandate to act as a global policeman’.
Met dank ook aan Bert Bulckens.
Voetnoten
- [1]Carthago delenda est, is de afkorting van de spreuk Ceterum censeo Carthaginem delendam esse. In het Nederlands is dat: Overigens ben ik van mening dat Carthago verwoest moet worden. Het is een Latijnse uitspraak die toegeschreven wordt aan de Romeinse senator Cato Maior (234-149 voor Chr.). Carthago was in de tijd van Cato de tegenspeler van Rome tijdens de Punische oorlogen. Cato had de gewoonte elke redevoering, waar deze ook maar over ging, met deze spreuk te beëindigen. Carthago is ten slotte in 146 voor Christus door Rome verwoest. http://nl.wikipedia.org/wiki/Ceterum_censeo_Carthaginem_esse_delendam.
- [2]http://msnbcmedia.msn.com/i//MSNBC/Sections/A_Politics/_Today_Stories_Teases/13336_NBC_Syria_Poll.pdf; http://www.washingtonpost.com/blogs/the-fix/wp/2013/09/03/most-in-u-s-oppose-syria-strike-post-abc-poll-finds/; http://www.reuters.com/article/2013/08/25/us-syria-crisis-usa-poll-idUSBRE97O00E20130825.