“Als je je ‘neutraal’ opstelt tegenover situaties van onderdrukking kies je de kant van de onderdrukker”, aldus Zuid-Afrikaans bisschop Desmond Tutu die in 1984 de Nobelprijs voor de Vrede kreeg.

DeWereldMorgen veroordeelt de recente aanvallen van Hamas tegen Israëlische burgers, maar ziet die niet los van 75 jaar staatsterreur van Israël tegen het Palestijnse volk. Het internationaal erkende recht op gewapend verzet tegen een kolonisator is geen vrijbrief voor aanslagen op burgers. Een onderhandelde vrede kan alleen bereikt worden wanneer 75 jaar verdrijving, 56 jaar bezetting, kolonisatie en apartheid en 16 jaar blokkade van Gaza worden erkend als de oorzaken van dit geweld. DeWereldMorgen onderzoekt deze oorzaken die door de politiek en door mainstreammedia worden verzwegen, onderbelicht of ontkend, om zo een debat te stimuleren dat kan leiden tot onderhandelingen en vrede. (nvdr)

 *  *  *

De wereld is verdeeld tussen zij die een mondiale en regionale orde hebben gecreëerd die hen straffeloosheid garandeert (ongeacht hun misdaden) en zij die daar de prijs voor moeten betalen. Maar nu bestrijden de langdurige voormalige slachtoffers elkaar bij dit zogeheten Gerechtshof van de wereld.

In de tweede week van januari presenteerden beide, Zuid-Afrika en Israël, hun argumenten voor en tegen over de vraag of Israël de afgelopen drie maanden een genocidaal beleid heeft gevoerd in Gaza. De zaak die Zuid-Afrika aanbrengt zou ook weer zo gesloten kunnen worden.

Tot nu toe heeft Israël bijna 100.000 Palestijnen in Gaza gedood of ernstig verwond, bijna één op de twintig burgers, het heeft meer dan 60 procent van hun huizen beschadigd of verwoest.

Het heeft de uiterst kleine “veilige zones” gebombardeerd waar zo’n twee miljoen Palestijnen naartoe moesten vluchten. Israël heeft ze blootgesteld aan hongersnood en aan dodelijke ziektes door ze af te snijden van hulp en van water.

Bijna één op 20 Gazanen werd gedood of ernstig verwond

Tegelijkertijd hebben hoge Israëlische politieke en militaire functionarissen openlijk en herhaaldelijk hun genocidale intenties geuit, zoals die in de aanklacht van Zuid-Afrika zorgvuldig werden gedocumenteerd.

In september 2023, dus voordat Hamas op 7 oktober uitbrak uit ‘de gevangenis van Gaza’, had de Israëlische premier Benjamin Netanyahu aan de VN een kaart getoond van zijn streven naar wat hij noemde “het nieuwe Midden-Oosten”. De Palestijnse gebieden Gaza en de Westelijke Jordaanoever waren verdwenen en vervangen door ‘Israël’.

Ondanks de overvloed aan bewijs tegen Israël kan het nog jaren duren voor het Internationaal Gerechtshof een definitieve uitspraak doet – tegen die tijd is er, als de zaken zo doorgaan, misschien geen betekenisvolle Palestijnse bevolking meer over om te beschermen.

Daarom heeft Zuid-Afrika dringend verzocht om een voorlopig bevel dat Israël daadwerkelijk ertoe verplicht zijn aanvallen te staken.

Strijdige invalshoeken

De inwoners van Israël en Zuid-Afrika dragen nog steeds de littekens van de misdaden die het systematisch Europees racisme teweeg heeft gebracht. In het geval van Israël is dat de Holocaust waarbij de nazi’s en hun collaborateurs zes miljoen Joden uitroeiden.

En in het geval van Zuid-Afrika is dat het witte apartheidsregime dat decennialang aan de zwarte bevolking werd opgelegd door een koloniserende witte minderheid. Ze staan lijnrecht tegenover elkaar omdat ze elk een andere les trokken uit hun eigen traumatische historische erfenis.

Israël voedde zijn burgers op om te geloven dat Joden zich bij de racistische, onderdrukkende naties moesten aansluiten en hanteerde de benadering van het “recht van de sterkste”.

Een zelfverklaarde ‘Joodse staat’ ziet de regio als een slagveld waarin dominantie en wreedheid de overhand hebben. Het was onvermijdelijk dat Israël via Hamas en in groepen als Hezbollah in Libanon uiteindelijk zijn eigen gewapende tegenstanders zou voortbrengen die hun conflict met Israël in een soortgelijk licht zien.

Zuid-Afrika daarentegen streefde er naar om als natie de mantel te dragen van het “morele baken”, een eigenschap die Westerse staten zo graag toeschrijven aan hun favoriet Israël, hun nucleair bewapende vazalstaat in het Midden-Oosten.

Nelson Mandela

Pas in 2008 haalden de VS Nelson Mandela van hun lijst ‘terroristen’. Foto: The Good News/CC BY-SA 2:0

Nelson Mandela was na het apartheidstijdperk de eerste president van Zuid-Afrika. Een beroemd geworden observatie van hem uit 1997: “We weten maar al te goed dat onze vrijheid onvolledig is zonder de vrijheid van de Palestijnen.”

Israël en het apartheidsregime van Zuid-Afrika waren nauwe diplomatieke en militaire bondgenoten, tot de val van de apartheid dertig jaar geleden. Mandela begreep dat de ideologische fundamenten van het zionisme en de apartheid gebouwd waren op een gelijkaardige raciale superioriteitslogica.

Mandela werd ooit een terroristische schurk genoemd omdat hij zich verzette tegen de Zuid-Afrikaanse apartheidsheersers, net zoals Palestijnse leiders vandaag ‘terroristen’ worden genoemd door Israël.

Ook in de jaren ná zijn presidentschap bestempelden de VS Nelson Mandela als “terrorist”. Pas in 2008 schrapte men hem van de Amerikaanse verdachtenlijst.

De laars van het kolonialisme

Het verbaast dan ook niet dat het grootste deel van het Westen zich achter Israël schaart – aangevoerd door Washington en door Duitsland, het land dat de Holocaust heeft veroorzaakt. Berlijn heeft het Internationaal Gerechtshof in Den Haag gevraagd om als derde partij te mogen worden beschouwd om Israël te verdedigen.

Intussen wordt de zaak van Zuid-Afrika gesteund door een groot deel van wat de “ontwikkelingslanden” worden genoemd, die al heel lang de laars van het Westerse kolonialisme – en racisme – op hun gezicht voelen.

Met name Namibië was woedend over de steun van Duitsland voor Israël bij het Gerechtshof, aangezien het koloniale Duitse regime in Zuidwest-Afrika aan het begin van de 20ste eeuw vele tienduizenden Namibiërs naar vernietigingskampen heeft gedeporteerd en zo de blauwdruk ontwikkelde voor de genocide op Joden en Roma, die het later zou verfijnen in de Holocaust.

President Geingob van Namibië dient Duitse politicus van antwoord:

Het panel van rechters – 17 in totaal – functioneert niet in een wereldvreemde bubbel vol juridische abstracties. Ze zullen onder zware politieke druk komen te staan in deze gepolariseerde strijd.

Zoals de voormalige Britse ambassadeur Craig Murray, die beide dagen van de hoorzittingen bijwoonde, opmerkte: de meeste rechters zagen eruit alsof ze “eventjes niet in de rechtbank wilden zijn”.

Niemand zal ons tegenhouden

De realiteit is dat, welke kant de meerderheid van het Gerechtshof ook op gaat in haar beslissing, de verpletterende macht van het Westen om zijn zin te krijgen zal bepalend zijn voor wat er verder gebeurt.

Verwacht dat de VS en ook Europa harder dan ooit zullen werken om het internationaal recht en zijn ondersteunende instellingen te ondermijnen

Als de meeste rechters het aannemelijk vinden dat er een risico bestaat dat Israël genocide pleegt en aandringen op een soort tussentijds staakt-het-vuren totdat zij een definitieve uitspraak kunnen doen, zal Washington de handhaving ervan blokkeren via zijn veto in de VN-Veiligheidsraad.

Verwacht dat de VS en ook Europa harder dan ooit zullen werken om het internationaal recht en zijn ondersteunende instellingen te ondermijnen. De beschuldigingen van antisemitisme van de kant van de rechters die de zaak van Zuid-Afrika steunen – en de staten waartoe ze behoren – zullen rijkelijk worden rondgestrooid.

Israël heeft Zuid-Afrika al beschuldigd van “bloedlaster” en gesuggereerd dat de motieven van Zuid-Afrika bij het Gerechtshof in Den Haag voortvloeien uit antisemitisme.

In zijn toespraak voor de rechtbank stelde Tal Becker van het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken dat Zuid-Afrika optrad “als juridisch surrogaat” voor Hamas.

De VS heeft ongeveer hetzelfde geïmpliceerd door het bewijsmateriaal dat Zuid-Afrika nauwgezet heeft verzameld “onverdedigbaar” te noemen. En in een toespraak vol misleidingen, zwoer Netanyahu de uitspraak van het Hof te negeren als die niet naar de zin van Israël zou zijn. “Niemand zal ons tegenhouden – Den Haag niet, de as van het kwaad niet en niemand anders”, zei hij.

En als van het omgekeerde sprake is, als de rechters in dit stadium iets gematigder oordelen dan dat er een plausibele zaak is voor genocide, dan zullen Israël en de regering Biden het vonnis aangrijpen om de Israëlische aanval op Gaza ten onrechte te bestempelen als een verklaring van onschuld van het Gerechtshof van de wereld.

Dat zal een leugen zijn. De rechters wordt alleen gevraagd een uitspraak te doen over genocide, de zwaarste misdaad tegen de menselijkheid, waarbij de bewijslast inderdaad erg hoog ligt.

In een internationaal rechtssysteem waarin natiestaten veel meer rechten hebben dan gewone mensen, ligt de prioriteit bij het geven van de vrijheid aan staten om oorlogen te voeren waarin burgers waarschijnlijk de zwaarste prijs betalen.

De gigantische winsten van het militair-industrieel complex van het Westen zijn afhankelijk van deze opzettelijke lacune in de zogenaamde “oorlogsregels”.

Als het Hof oordeelt – om politieke of juridische redenen – dat Zuid-Afrika er niet in geslaagd is om een plausibele zaak aan te voeren, dan zal dat Israël niet vrijspreken van andere misdaden: oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid. Onmiskenbaar voert het beide uit.

Traagheid

Desalniettemin zal elke terughoudendheid van het Internationaal Gerechtshof (ICJ) worden opgemerkt door het eveneens in Den Haag gevestigde Internationaal Strafhof (ICC), zijn zwaar gecompromitteerde zusterhof.

Het is niet de taak van het ICC om recht te spreken tussen staten zoals het ICJ, maar om bewijzen te verzamelen voor de vervolging van individuen die opdracht geven tot oorlogsmisdaden of ze zelf uitvoeren. Het ICC verzamelt momenteel bewijzen om te beslissen of er een onderzoek moet komen naar Israëlische en Hamas-functionarissen over de gebeurtenissen na 7 oktober 2023.

Maar datzelfde Strafhof treuzelt al jaren met het vervolgen van Israëlische functionarissen voor oorlogsmisdaden die al lang voor de huidige aanval op Gaza plaatsvonden, zoals Israëls decennialange bouw van illegale Joodse nederzettingen op Palestijns land en de al 17 jaar durende belegering van Gaza door Israël – de zelden genoemde context voor de uitbraak van Hamas op 7 oktober.

Het ICC aarzelde ook om Amerikaanse en Britse functionarissen te vervolgen voor de oorlogsmisdaden die hun landen pleegden bij de invasie en bezetting van Afghanistan en Irak.

Dat gebeurde na een intimidatiecampagne vanuit Washington, dat sancties oplegde aan de twee hoogste functionarissen van het Strafhof, waaronder het bevriezen van hun persoonlijke Amerikaanse tegoeden, het blokkeren van hun internationale financiële transacties en door hen en hun gezinnen de toegang tot de VS te ontzeggen.

Terreurcampagne

Het centrale argument van Israël tegen genocide begin januari 2024 was dat het zichzelf verdedigt nadat het werd aangevallen op 7 oktober 2023 en dat de echte genocide wordt uitgevoerd door Hamas tegen Israël.

Een dergelijke bewering zou door het Internationaal Gerechtshof ronduit verworpen moeten worden. Israël heeft niet het recht om zijn decennialange bezetting en belegering van Gaza, de achtergrond van de gebeurtenissen van 7 oktober, te verdedigen.

En het kan niet beweren dat het een paar duizend Hamas-strijders als doelwit heeft, terwijl het de hele burgerbevolking van Gaza bombardeert, verdrijft en uithongert.

Zelfs als de militaire campagne van Israël niet bedoeld is om de Palestijnen van Gaza uit te roeien, zoals alle verklaringen van het Israëlische kabinet en militaire functionarissen aangeven, dan is die toch in de eerste plaats gericht op burgers.

Ook al bezie je de feiten op de meest milde manier, dan worden Palestijnse burgers massaal gebombardeerd en gedood om terreur te zaaien. Ze worden etnisch gezuiverd om Gaza te ontvolken.

En ze worden onderworpen aan een gruwelijke vorm van collectieve bestraffing door de “volledige belegering” door Israël die ze voedsel, water en stroom ontzegt – wat leidt tot verhongering en blootstelling aan dodelijke ziekten – om hun wil te verzwakken om zich te verzetten tegen hun bezetting met het doel zich te bevrijden van de allesomvattende Israëlische overheersing.

Als dit alles de enige manier is waarop Israël Hamas kan “uitroeien” – haar officieel verklaarde doel – dan onthult dit iets waarvan Israël en haar Westerse beschermheren liever hebben dat we het allemaal negeren: dat Hamas zo diep in Gaza is geworteld, juist omdat haar onverbiddelijke verzet het enige redelijke antwoord lijkt voor een Palestijnse bevolking die steeds meer verstikt raakt door de alsmaar strakkere wurggreep van onderdrukking die Israël Gaza al tientallen jaren oplegt.

De wekenlange bombardementen door Israël hebben Gaza onbewoonbaar gemaakt voor de overgrote meerderheid van haar bevolking. Die heeft geen huizen meer om naar terug te keren en geen functionerende infrastructuur. Zonder massale en constante hulp, die Israël blokkeert, zullen ze geleidelijk sterven door uitdroging, hongersnood, kou en ziekte.

In deze omstandigheden is de feitelijke verdediging van Israël tegen genocide volledig voorwaardelijk: het pleegt alleen geen genocide als het juist heeft ingeschat dat er voldoende druk op Egypte zal komen zodat het zich gedwongen voelt – of gepest – om zijn grens met Gaza te openen en de bevolking te laten ‘ontsnappen’.

Als Caïro weigert en Israël niet van koers verandert, is de bevolking van Gaza ten dode opgeschreven. In een goed geordende wereld zou een claim van roekeloze onverschilligheid over de vraag of de Palestijnen in Gaza sterven door de omstandigheden die Israël heeft gecreëerd, geen verdediging mogen zijn tegen genocide.

Oorlog, business as usual

Het probleem voor het Internationaal Gerechtshof is dat het net zo goed terechtstaat als Israël zelf – en dat het zal verliezen, hoe het ook oordeelt. Juridische feiten en de geloofwaardigheid van het Hof staan lijnrecht tegenover Westerse politieke prioriteiten en de winsten van de oorlogsindustrie.

Het risico bestaat dat de rechters vinden dat het de veiligste weg is om “het verschil te verdelen”. Ze kunnen Israël vrijspreken van genocide op basis van een technische fout, terwijl ze erop aandringen dat het meer doet van wat het helemaal niet doet: het beschermen van de “humanitaire behoeften” van de bevolking van Gaza.

Juridische feiten en de geloofwaardigheid van de rechtbank zijn in direct conflict met westerse politieke prioriteiten en de winsten van de oorlogsindustrie.

Israël hield de rechters tijdens de hoorzittingen van de pleidooien precies zo’n technische kwestie voor als was het een sappige wortel. De Israëlische advocaten voerden aan dat er geen geschil was tussen de twee staten, omdat Israël niet had gereageerd op de genocide-zaak die Zuid-Afrika had aangespannen op het moment dat het de zaak indiende. Israël suggereerde dat het Internationaal Gerechtshof daarom niet bevoegd is.

Als dit zou worden aanvaard, zou dit betekenen, zoals voormalig ambassadeur Murray opmerkte, dat staten absurd genoeg zouden kunnen worden vrijgesproken van genocide door simpelweg te weigeren in gesprek te gaan met hun beschuldigers.

Aeyal Gross, professor internationaal recht aan de universiteit van Tel Aviv, verklaarde aan de krant Haaretz dat hij verwachtte dat het Hof elke beperking van de militaire operaties van Israël zou verwerpen. In plaats daarvan zou het zich richten op humanitaire maatregelen om de benarde situatie van de bevolking van Gaza te verlichten.

Hij merkte ook op dat Israël zou volhouden dat het al aan deze eisen voldoet – en op de oude voet verder zou gaan. Het enige knelpunt, suggereerde Gross, zou een eis van het Gerechtshof zijn dat Israël internationale onderzoekers toegang geeft tot de enclave om te beoordelen of er oorlogsmisdaden zijn gepleegd.

Het is precies dit soort “oorlogsbusiness as usual” dat het Hof – en het internationaal humanitair recht dat het geacht wordt te handhaven – in diskrediet zal brengen.

Leiderschapsvacuüm

Zoals altijd is het niet het westen waar de wereld naar kan kijken voor betekenisvol leiderschap in de ernstigste crisissen waar ze voor staat of voor pogingen om conflicten te de-escaleren.

De enige actoren die enige neiging vertonen om de morele verplichting van staten in praktijk te brengen om in te grijpen voor het stoppen van genocide te stoppen, zijn de “terroristen”.

Hezbollah in Libanon zet Israël onder druk door geleidelijk een tweede front op te bouwen in het noorden, terwijl de Houthi’s in Jemen hun eigen vorm van economische sancties improviseren op internationale schepen die door de Rode Zee varen.

De VS en Groot-Brittannië reageerden daarop met luchtaanvallen op Jemen, waardoor het strijdvuur oplaaide en de regio in een bredere oorlog dreigt te belanden.

Nu zijn eigen investeringen in het Suezkanaal worden bedreigd, lijkt China, in tegenstelling tot het Westen, wanhopig om de gemoederen te bedaren. Beijing heeft nu een vredesconferentie tussen Israël en Palestina voorgesteld waarbij een veel bredere kring van staten betrokken is.

Het doel is om de kwaadaardige wurggreep van Washington op de voorgewende “vredesvorming” los te maken en alle partijen te binden aan een toezegging om een Palestijnse staat te stichten.

Het verhaal van het Westen is dat iedereen buiten de eigen club – van Zuid-Afrika en China tot Hezbollah en de Houthi’s – de vijand is en een bedreiging vormt voor de “op regels gebaseerde orde” van Washington.

Maar het is juist die orde die er steeds meer zelfzuchtig en gediscrediteerd uitziet – en de basis vormt voor een genocide die op klaarlichte dag wordt toegebracht aan de Palestijnen in Gaza.

Noot van de vertaler: Een argument dat Cook mist is dat wat kortweg (en in de vertaling) het VN-Genocideverdrag van 1948 is gaan heten officieel heet het Verdrag inzake de voorkoming en de bestraffing van genocide (Convention on the Prevention and Punishment of the Crime of Genocide). Israël mag niet alleen géén genocide plegen, het heeft ook de taak die te voorkómen. De hiërarchie van ernst die Cook legt in zijn (uitstekende) pleidooi is die van a. genocide, b. oorlogsmisdrijf en c. misdaad tegen de menselijkheid. Eigenlijk zou er ook ‘voorkoming van genocide’ moeten staan (het lijkt eenvoudiger te bewijzen dat de agressor niet alles deed om dit misdrijf te voorkomen).

Steun voor een nieuwe website

We hebben uw hulp nodig voor een essentiële opfrissing van de website. Om die interactiever, sneller en gebruiksvriendelijker te maken hebben we 30.000 euro nodig. Elke bijdrage, groot of klein, helpt. Met uw donatie ondersteunt u onafhankelijke journalistiek die de verhalen blijft brengen die er echt toe doen. Laat uw hart spreken.

Steun hier