Brits eerste minister Theresa May blijft vriend en vijand (nog meer binnen eigen rangen dan bij de oppositie) verbazen met haar overlevingskunsten. Ze schuift de stemming over haar Brexit-deal voor zich uit en overleefde een vertrouwensstemming in haar eigen Conservatieve Partij met 200 stemmen voor en 117 tegen. Ze heeft met andere woorden nog de steun van 63 procent van haar eigen parlementaire fractie.
Dat betekent nog niet automatisch dat alle neen-stemmers in deze interne partijstemming ook allemaal nee zullen stemmen tegen haar Brexit-deal in het parlement, maar in ieder geval haalt ze geen meerderheid meer, zelfs niet met de steun van de Liberaal-Democraten (12), de Noord-Ierse protestantse DUP (10) en enkele Labour-dissidenten (aantal onbekend).
Uitstel van executie om 2 redenen
Van de leiding van de EU-instellingen en EU-regeringsleiders moet zij geen steun meer verwachten om alsnog wijzigingen voor te stellen aan de deal die haar aan een parlementaire meerderheid zou helpen. Voor haar betekent het dus gewoon uitstel van executie. Het blijft merkwaardig hoe lang May desondanks stand houdt. Deze politieke crisis is zonder voorgaande in de Britse naoorlogse geschiedenis. Zelfs de vertrouwensstemming van de Conservatieve Partij tegen eerste minister Margaret Thatcher op 22 november 1990 kan je er niet mee vergelijken.
Dat Theresa May blijft overleven heeft twee redenen. De eerste is dat de Conservatieve Partij en de Britse economische/politieke/media-elite het zelf grondig oneens zijn over Brexit. De andere reden is echter de belangrijkste, maar wordt grotendeels verzwegen. ‘Ze’ heeft een naam: Jeremy Corbyn. Het is zeker dat de val van May niet zal leiden tot een overgang naar een andere Conservatieve eerste minister. Geen enkele troonpretendent weet immers een meerderheid in eigen rangen achter zich te scharen. Vervroegde verkiezingen worden dan onvermijdelijk.
Die zullen, zoals wordt gevreesd door Conservatieven én de meeste EU-regeringen, worden gewonnen voor Jeremy Corbyn en Labour. Ondanks een niet aflatende moddercampagne in de mainstream media, waar niet de tabloids maar de BBC en The Guardian de leiding van nemen, blijft hij goed scoren in de peilingen.
Moddercampagnes werken niet
Zowat alle dirty tricks werden al uit de kast gehaald: hij is ‘niet verkiesbaar’, ‘anti-semitisch’, steunt ‘regimes’, is ‘onpatriotisch’, brengt de ‘veiligheid van het land in gevaar’, enzovoort. Het mag niet baten. Het lijkt wel of de beschuldigingen in de mainstream media zijn geloofwaardigheid bij de gewone Brit opkrikken. Tijdens verkiezingen zijn de media echter verplicht wel een billijk evenwicht in hun berichtgeving tussen de politieke partijen te respecteren. De opiniepeilingen zullen dan alleen maar stijgen, wanneer Corbyn in de media wel de kans krijgt zijn beleidskeuzes voor te stellen.
De vooringenomenheid van de media blijkt ook uit de manier waarop de kritiek op May binnen bepaalde grenzen blijft. Met zoveel dissidentie in eigen rangen en meer dan één derde van zijn eigen parlementairen tegen hem zou Corbyn als eerste minister in deze omstandigheden al maanden opgeroepen worden om het op te geven en verkiezingen uit te schrijven. Dat gebeurt niet met May. Zij moet aanblijven.
De kater van de verkiezingen in 2017
Zeker van zijn stuk liet het media-commentariaat zich compleet verrassen door de resultaten van de verkiezingen in 2017. Een voorspelde verpletterende nederlaag van Corbyn werd het omgekeerde. Hij haalde het dubbele van de voorspellingen en brak de parlementaire meerderheid van de Conservatieven die in zee moesten met de nog rechtsere DUP, de partij van de protestantse Noord-Ieren.
De grilligheden van het Britse electorale systeem maken het moeilijk enkel en alleen op basis van algemene percentages te voorspellen hoeveel zetels elke partij zal behalen, maar de kans is zeer reëel dat Labour onder Jeremy Corbyn de volgende Britse regering zal vormen.
Paniek over een Corbyn-regering
Dat is niet alleen reden voor paniek in de rangen van de economische-politieke-media-elite in Londen, ook voor de cenakels van de Europese Commissie en van de meeste huidige EU-regeringen is een socialistische regering in de tweede grootste economie van Europa een nachtmerriescenario.
Corbyn wil terug een voortrekkersrol voor een sociaal actieve overheid, openbare investeringen in openbaar vervoer, gezondheidszorg, onderwijs en infrastructuur. Stuk voor stuk dodelijke hoofdzondes voor de huidige EU-machthebbers. Die willen een onverminderde verderzetting van het neoliberale beleid.
Corbyn wil terug een voortrekkersrol voor een sociaal actieve overheid, openbare investeringen in openbaar vervoer, gezondheidszorg, onderwijs en infrastructuur. Stuk voor stuk dodelijke hoofdzondes voor de huidige EU-machthebbers. Die willen een onverminderde verderzetting van het neoliberale beleid.
Voor de EU moet de Brexit-deal van May net daarom worden goedgekeurd voor nieuwe verkiezingen. Dit akkoord verplicht Groot-Brittannië immers om hetzelfde economische beleid te blijven volgen als de EU: deregulering, flexibilisering, verlaging van de pensioenen (‘hervorming’) en privatisering van openbaar vervoer en andere overheidstaken.
Het is niet een activistische website als canary.com maar de conservatieve The Times die dat bevestigt. ‘Brussel’ heeft er alles voor over om het project van de liberale markteconomie te consolideren. Het Brexit-akkoord bindt GB volledig aan dat beleid, niet alleen omwille van de artikels over de open grens tussen Noord-Ierland en Ierland.
Het “echte gevecht” gaat over Corbyn
Meerdere EU-onderhandelaars hebben aan The Times bevestigd dat het mogelijke toekomstige beleid van Labour “de voornaamste reden is waarom de EU zo hard onderhandelt over de deal”. Het “echte gevecht” gaat over het “voorkomen van een Corbyn-regering die de Britse economie zou hervormen”.
“De echte angst zijn overheidssubsidies onder een regering van Jeremy Corbyn. Het Britse beleid is meerdere generaties onveranderd gebleven, maar nu is er een reële kans op een echte linkse regering die deze trend omkeert. We moeten onszelf en de eengemaakte markt daar tegen beschermen.”
“De echte angst zijn overheidssubsidies onder een regering van Jeremy Corbyn. Het Britse beleid is meerdere generaties onveranderd gebleven, maar nu is er een reële kans op een echte linkse regering die deze trend omkeert. We moeten onszelf en de eengemaakte markt daar tegen beschermen.”
Het staat ook zo verwoord in een juridisch advies dat eerste minister May heeft gevraagd aan Attorney General Geoffrey Cox, de hoogste Britse magistraat. In dat advies van zes pagina’s stelt Cox dat het land vast zal komen te zitten in een douane-unie met de EU “voor meerdere jaren”. May had beslist deze nota niet te overhandigen aan het parlement. Een lid van de Schotse nationalistische partij SNP kreeg de nota echter in handen en verplichtte de eerste minister dat toch te doen.
In zijn advies wijst Cox erop dat het akkoord over de grens tussen Noord-Ierland en Ierland Groot-Brittannië zal binden aan alle bestaande én nieuwe economische EU-richtlijnen, zolang er geen nieuw akkoord over wordt gesloten. De Brexit-deal is met andere woorden niet “tijdelijk”. May verloor de stemming in het parlement over deze nota en kreeg van de parlementsvoorzitter een vermaning wegens “misprijzen” aan haar been. Attorney General Cox had zelf in zijn nota gepleit voor geheimhouding. De vermaning gold dus impliciet ook voor hemzelf.
Wat dit alles betekent is dat de huidige Brexit-deal – als hij wordt aanvaard door het Britse parlement – het onmogelijk maakt voor een volgende Britse regering om een sociaal-democratische koers te varen. De EU heeft er met andere woorden alles voor over om deze deal mét May in het zadel er door te krijgen.
Strafmaatregelen worden voorbereid
In het geval dat Brexit gebeurt zonder een goedgekeurde deal en er een regering -Corbyn komt, hebben de EU-instellingen reeds een aantal strafmaatregelen klaar waaronder importtarieven, douane-controles en een ‘nucleaire optie’: beperkingen voor Britse vliegtuigen in het EU-luchtruim. De EU is van plan daarbij maximaal de nadruk te leggen op zogenaamde strengere milieunormen “omdat dat betere PR is”.
Jeremy Corbyn en zijn raadgevers weten dat natuurlijk ook. Het worden spannende weken voor de Britse en Europese bevolking. In Groot-Brittannië is er kans op een nieuwe aanpak weg van veertig jaar neoliberale sociale afbraak ten bate van een steeds kleinere toplaag.
Het verzet vanuit Brussel zal even hevig zijn, maar het kan lukken. Groot-Brittannië is niet klein Griekenland. Meer nog dan een linkse koers in Groot-Brittannië zelf vrezen de economische krachten in de EU de wervende kracht van ‘het slechte voorbeeld’. Redenen genoeg voor alle progressieve krachten in de EU om Jeremy Corbyn alle steun te geven.
Bronnen:
- The Times: Fear of Jeremy Corbyn-led government prompts tough EU line on Brexit
- Huffington Post: Theresa May Accused Of ‘Misleading’ Public Over Brexit Deal As Secret Legal Advice Reveals ‘Indefinite’ Link To EU
- Dawn: May survives no-confidence vote, but troubles remain
- The Canary: The EU plans to permanently sabotage a Jeremy Corbyn-led government