In juli 2023 bereikte Labour een dieptepunt toen de partij toegaf dat ze, als ze aan de macht zou komen, de huidige door de Conservatieve regering van Rishi Sunak besliste beperking van de kinderbijslag zal behouden, waarbij alleen de eerste twee kinderen van elk gezin nog kindergeld krijgen.

Die beperking is één van de Conservatieve meest sociaal-regressieve maatregelen. Ze werd oorspronkelijk nog veroordeeld door schaduwministers [1] van Labour als ‘gruwelijk’ en ‘obsceen’ toen het wetsvoorstel werd ingediend. Zelfs Starmer noemde dit nog “bestraffend” toen hij de leden van Labour probeerde te overtuigen om voor hem te kiezen als nieuwe partijvoorzitter tijdens de verkiezingen voor het partijleiderschap in 2020.

Honderdduizenden kinderen en hun families werden sinds de beperking op het kindergeld in 2017 beneden de armoedegrens gedreven. Geen enkel land in de wereld heeft eenzelfde beleid. In Groot – Brittannië is kinderen straffen voortaan een tweepartijenkwestie.

Dit is slechts één van de vele progressieve beleidsbeloften die Keir Starmer de laatste maanden gedumpt heeft: van de financiering van het inschrijvingsgeld voor de universiteitsstudenten tot het beëindigen van de zogenaamde bedroom-tax [2].

Het excuus is altijd hetzelfde: “Groot-Brittannië kan het zich niet permitteren om te zorgen voor haar meest kwetsbare burgers”. Of, zoals de schaduwminister van Cultuur Lucy Powell het uitlegt: “Er is eerlijk gezegd geen geld over.”

Tezelfdertijd komt Labour terug op haar beloften om de staatskas aan te vullen door het verhogen van de inkomstenbelasting voor de rijken en het hoger belasten van technologiebedrijven voor de extra-winsten die zijn ontstaan door omstandigheden buiten de bedrijven om.

Volksopstand

Opvallend ook, Labour heeft beloofd het huidige regeringsbeleid te blijven steunen voor miljarden aan wapens naar Oekraïne, om een oorlog die Oekraïners en Russen doodt te laten voortduren en waar vooral de wapenindustrie van profiteert.

Watch as Keir Starmer laughs whilst talking about his decision not to scrap the two-child benefit cap. "We get a tough decision. We've been in one of those the last few days".#SirKidStarver pic.twitter.com/BuvH4KwCAv

— MSM Monitor (@msm_monitor) July 19, 2023

Om nog te onderstrepen hoe laag de prioriteit voor kinderzorg in eigen land voor Labour nu is in vergelijking met het vechten van een proxy-oorlog in het buitenland: Starmer zat recent verschillende keren te grijnzen op een conferentie, waar hij tijdens een debat de ‘moeilijke beslissing’ besprak die hij had genomen over de kinderbijslag.

Opmerkelijk, hij zat dan naast Tony Blair, een vorige Labourleider die men zich herinnert voor het herschapen van de partij tot New Labour in 1990 – om de centrumrechtse grond onder de voeten van de Conservatieven te halen – en voor het lanceren van een criminele invasie in Irak samen met de VS in 2003.

Een gekrompen introverte partij is precies wat Starmer en zijn adviseurs willen. Het zet de meest reactionaire elementen van Labour stevig in het zadel.

Starmer is actief betrokken bij het herstel van Blair ’s imago binnenin de partij en leunt zwaar op figuren als Peter Mandelson, ooit Blair‘s hoofdadviseur.

De afstotelijkheid van deze nieuwe versie van de Labourpartij komt niet alleen voort uit het feit dat Starmer verwoed bezig is geweest met de uitzuivering van de partij van alles dat rook naar de socialistische agenda van Jeremy Corbijn, zijn voorganger. De verkiezing van Corbyn tot partijleider in 2015 ontketende een politieke transformatie die het partijbestuur en de partij deed duizelen.

Honderdduizenden gewone mensen, velen van hen gedesillusioneerd met de Britse politiek die hen tientallen jaren geen zinvolle politieke keuze had gegeven, haasten zich om lid te worden van de door Corbyn geleide partij.

Snel schoot het ledenaantal van Labour naar meer dan 560.000, waardoor het de grootste partij in Europa werd. Het werd een oproep voor de arbeidersbeweging die dreigde de politiek uit de verheven wandelgangen van Westminster te halen en een populaire opstand tegen besparingen te starten.

Dat gevaar moest worden geneutraliseerd en Starmer, geridderd op de leeftijd van 52 jaar voor zijn diensten aan de Britse staat als hoofd van de Crown Protection Service, bleek de juiste man voor de job.

Buiten het afzetten van Corbyn in de Labourpartij maakte hij zich ook schuldig aan mishandelen, uitdrijven en vervolgen van de partijleden van de linkervleugel in de partij.

De schatkist raakt leeg

Het laatste slachtoffer is Jamie Driscoll, burgemeester van North Tyne. Hem werd verboden zich herverkiesbaar te stellen als Labourkandidaat – blijkbaar omdat hij gezien wordt als tè links en een succes was in zijn job. Het gevaar is immers dat hij Starmer doet lijken op een charlatan.

Binnen een paar dagen na het opzetten van een crowdfunding had Driscoll reeds een hulpkas bij elkaar van meer dan £100.000 (€115.838) voor een campagne als onafhankelijke.

Om een idee te krijgen waarom Labour geen plaats heeft voor een politicus als Driscoll, die overtuigend argumenteert dat het zowel financieel als moreel zin heeft om mensvriendelijker en eerlijker beleid te implementeren, bekijk de discussie op het BBC-programma Newsnight met John McTernan,  vorige adviseur van Tony Blair en een vertrouweling van Starmer.

Sinds Starmer de leiding overnam van Labour drie jaar geleden, is het ledenaantal in elkaar gekrompen. Linkse partijleden zijn in grote aantallen vertrokken. Volgens de eigen cijfers zijn meer dan 170.000 leden vertrokken sinds de zomer van 2022. Een verschrompelde, geslonken partij is echter net hoe Starmer en zijn adviseurs het graag hebben. Het zet de meest reactionaire elementen van Labour stevig in het zadel.

Maar dat komt met een prijs – letterlijk.

Onder Corbyn waren de financiën van Labour de gezondste in jaren. Alleen al in 2017 haalde de partij bijna £56m – £10m meer dan de Tories – op, grotendeels via het gestegen ledenaantal. In het verkiezingsjaar 2019 was het Labour van Corbyn in staat om meer uit te geven dan de Conservatieve partij van de rijken.

Omdat Labour aan het verrechtsen is, leden massaal vertrekken en grote vakbonden hun sponsoring verminderen, raakt de partijschatkist leeg. Labour zou zo goed als blut zijn.

Als Labour niet zoals Corbyn kan of wil steunen op de bijdragen van gewone mensen – of dat nu leden van de vakbond zijn of partijleden – moet het zich in plaats daarvan richten op een handvol donors met diepe zakken. Met andere woorden, de partij moet hetzelfde corrupte geld najagen van de banksector in Londen (the City) en van de grote bedrijven, net als de Conservatieve Partij.

Dat is exact wat Starmer gedaan heeft. Deze maand rapporteerde financieel nieuwsagentschap Bloomberg dat Rachel Reeves, schaduwminister van financiën, uitnodigingen had verstuurd naar de donoren van de Conservatieven in de City, om hen te verleiden tot een “one-on-one breakfast meeting”.

Eerder dit jaar hielden Starmer en Reeves een bedelronde op het Wereld Economisch forum in Davos, schouder aan schouder met zaakvoerders uit de hele wereld, om hen te overtuigen dat Labour veel agressiever pro-business zal zijn dan huidig Conservatief eerste minister Rishi Sunak, die zelf een voormalig makelaar van hedgefondsen is.

Kasim Kutay en Gareth Quarry, twee vorige donoren van de Conservatieven, zijn al overgestapt naar Labour. Anderen lijken bereid hen te volgen.

Gijzelaar van Big Business

De ruk van Labour naar rechts is niet zoals velen aannemen zomaar een reflectie van Starmers natuurlijke politieke instinct of van de opportunistische noodzaak de kiezers van de Red Wall te herwinnen, die de partij in 2019 verlieten vanwege Brexit, te strikken. (de Red Wall is een reeks kiesdistricten in het noorden van Engeland die traditioneel op Labour stemden, maar in 2019 overstapten naar de Conservatieven, omwille van Brexit, nvdr).

Er is niets voorlopig of tijdelijk aan deze verschuiving, wat de commentatoren van de Britse liberaal-linkse krant The Guardian ook mogen beweren. Na Corbyn bij elke stap te hebben tegengewerkt, zijn haar hoofdcolumnisten eindeloos inschikkelijk bij alles wat Starmer deed.

Commentator Martin Kettle vergeleek Starmers aanpak met de ‘rope-to-dope’ strategie van bokser Muhammad Ali, die zijn tegenstander aanmoedigde zich uit te putten om hem vervolgens knockout te slaan. Zijn suggestie is dat eenmaal Starmer het vertrouwen van de kiezer heeft en de volgende verkiezingen wint, hij klaar zal zijn om toch het meer progressieve gezicht van Labour te tonen.

Ook columniste Polly Toynbee suggereerde iets dergelijks. “Lack of boldness” stelde ze, is de prijs die Starmer moet betalen om te winnen, voor hij zijn koers wijzigt. Of zoals ze schreef: “Zonder twijfel zullen (Starmer en Reeves), zoals (Blairs) New Labour, veel meer doen dan ze durven beloven, terwijl ze op hun tenen naar de finish lopen”.

Dergelijke analyses negeren echter de olifant in de kamer. Starmer heeft bewust gekozen om Labour nog maar eens gijzelaar te maken van de belangen van Big Business in plaats van haar partijleden. Hij heeft opzettelijk de al kwetsbare democratische partijstructuren van Labour uitgehold om zo een kleine kliek van superrijken het partijbeleid te laten bepalen.

Hij heeft het politieke gevecht in Groot-Brittannië gereduceerd tot de vraag wie van de beide grote partijen de meest snelgroeiende economie kan promoten. Dit doet hij in systeem dan nu al turbo-opgevoerd neoliberaal kapitalistisch is, een systeem waarin decennia najagen van groei de wereld op het randje van een klimaatcatastrofe heeft gebracht.

Dit was ook al het draaiboek van Blair. De voormalige leider van Labour maakte er een prioriteit van – in een economisch tijdperk zeer verschillend van nu – om het bedrijfsleven te verleiden. Sommigen noemen dit het ‘prawn cocktail offensive’ (het garnaalcocktailoffensief), wat wordt gezien als de reden voor de verpletterende overwinning van Labour in 1997.

Aan de top van de lijst van Blairs charmeoffensieven stond toen Rupert Murdoch, de tycoon wiens media-imperium vaak opschepte dat het kon beslissen wie er Brits eerste minister zou worden. Blair had zich zo goed in de Murdoch-familie genesteld dat hij later werd gevraagd om peetvader te worden voor één van de kinderen van Murdoch.

Gebonden aan passiviteit

Toynbee en anderen wijzen erop dat Blair tijdens zijn regeerperiodes een veel genereuzer beleid heeft gepromoot dan hij zich ooit liet ontvallen tijdens zijn tijd als oppositieleider.

Dat waren echter de late negentiger jaren, een booming tijd voor het zakenleven. Er was nog steeds genoeg geld over voor Blairs privé-initiatieven die bedrijven de kans gaven om winst te maken via publieke instellingen, om zo de scheuren te verbergen, althans toch tot aan de crash van 2008.

Vandaag zal het bedrijfsleven Starmer geen deal geven die ze Blair nog gunden. In deze mindere tijden, kijken bedrijven uit om zo agressief mogelijk winst te maken. Starmer ketent zichzelf vast aan de eisen van een kleine rijke elite in de laatste dagen van business as normal.

Eens aan de macht, zal Starmer even erg geknecht zijn aan de eisen van de bedrijfselite als hij nu is, “terwijl hij op zijn tenen naar de finish loopt”. Als Eerste Minister, zal hij net zo’n teleurstelling worden als hij nu reeds is als oppositieleider – waarschijnlijk zelfs nog meer.

De desillusie die hij heeft opgewekt onder de Labourpartijleden zal zich verspreiden naar het bredere electoraat.

Een eerste minister wiens handen permanent gebonden zijn door passiviteit en onverschilligheid omwille van de dictaten van de miljonairsklasse en niet in staat is om een alternatief te bieden aan 13 jaar bezuinigingen van de Conservatieven zal eindigen met het aanwakkeren van de straatprotesten die hij had moeten vermijden.

Starmer heeft ons verteld wie hij echt vertegenwoordigt. Het wordt tijd om te stoppen met wishful thinking en naar hem te luisteren.

Dit is de vertaling van Starmer is selling Labour to big business. In power he will do the same door Jairo Jamba. Jonathan Cook is auteur van drie boeken over het Israëlisch-Palestijnse conflict en winnaar van de Martha Gellhorn Special Prize for Journalism. Zijn website en blog zijn te vinden op www.jonathan-cook.net.

Notes:

[1]  Schaduwministers zijn een typisch fenomeen van de Britse politieke cultuur. De partijen van de oppositie, in hoofdzaak dus Labour, duiden een van hun parlementsleden aan als de persoon die een minister van de regering ‘als een schaduw’ volgt en kritisch becommentarieert.

[2]  Wie in Groot-Brittannië in een sociale woning woont verliest 14 procent van zijn sociale toelage als één slaapkamer niet langer gebruikt wordt, 25 procent voor twee kamers en meer.