Walter De Buck stond om negen uur ‘s avonds Bij Sint-Jacobs voor een paar honderd uitgeregende mensen, terwijl de optredens op de Groentenmarkt überhaupt niet door gingen. Naast regen was het ook nog eens koud, waardoor deze Gentse Feesten hun start volledig gemist lijken te hebben. Maar dat was buiten de Fatback Brass Band gerekend, die afgelopen zaterdag voor een grote test stond.

13:45 uur: Frank Deboosere bevestigt de ergste vermoedens

De groep begon nog geen jaar geleden als straatact te spelen in Gent. De bedoeling was echter van in het begin duidelijk: een opwindende liveband worden. De straten van Gent en zelfs de auditoria van de universiteit dienden als eerste test-case voor hun experimentele mix van hip hop, funk en de traditionele brass-klanken uit New Orleans. Met deze eerste ervaringen wist de band in te spelen op de omgeving van elk-live optreden, en te improviseren in functie van de omstandigheden.

Mede-oprichter Michiel Joos daarover: “Dat heeft zeker een invloed gehad op onze vorming als band. We hebben geen vaste podium set-up, maar passen ons gewoon aan. Zelfs als we niet versterkt kunnen optreden.”

Naast het feit dat ze als concept behoorlijk uniek zijn – zeker in onze contreien – kijken ze ook verder dan voorbeelden als de Youngblood Brass Band of ook het Hypnotic Brass Ensemble (bekend van hun samenwerking met Gorillaz).

Bestaande uit tien conservatoriumstudenten en één arbeider is de samenstelling alleen al een voldoende bron van invloeden en ideeën. Harmonieën, ritme en loyaliteit aan genres die grotendeels verloren zijn gegaan kenmerken deze band. Maar vooral één ding valt op: hun live-potentieel. 

17:10 uur: “Waar de fuck is iedereen eigenlijk?”

De band bestaat dus uit elf leden en überhaupt samenkomen is geen sinecure. Soms hebben ze materiaal tekort of raakt hun bezetting niet compleet. Hoe flexibel is de Fatback Brass Band in haar bezetting en tot welke essentie kan de band herleid worden?

Michiel: “We treden sowieso op met elf mensen en daar gaan we niet onder. Repeteren is nog een andere kwestie.”

Eerder op de dag kwam de band nog samen in de kiosk van het Citadelpark, waar ze regelmatig repeteren en toevallige voorbijgangers entertainen. De repetitie voor het belangrijke Baudelo-optreden liep verre van gesmeerd.

Pieterjan Verburgh, MC/zanger en de andere mede-oprichter: “Het is niet vanzelfsprekend om met een gereduceerde band nieuwe dingen of formules te gaan ontdekken. Harmonie is voor ons levensbelangrijk, dus blijven we hoe dan ook iedereen nodig hebben.”

20:10 uur: Stress

Noem de Fatback Brass Band dus geen collectief; het doel is en blijft om een band te worden met een vaste bezetting en iedereen heeft een specifieke rol daarbinnen. Dat wordt ook duidelijk uit hun muziek: niks wordt aan improvisatie overgelaten en overbodige solo’s worden consequent geweerd.

Het merendeel van de beginnende bands speelt met een elektrische gitaar, bas, drum, enzovoort. Vaak is hun eerste zorg kunnen investeren in materiaal zoals nieuwe versterkers. De Fatback Brass Band is in die optiek low budget, maar heeft wel andere zorgen. Te veel vervangers kunnen zorgen voor problemen met het samenspel en met name de live-prestatie kan daaronder lijden. Wanneer zal de bezetting definitief vast liggen?

Michiel: “Vervangers zijn soms een must, omdat veel optredens te mooi zijn om te laten liggen. De meeste van onze muzikanten zijn ook druk bezig met andere projecten, wat een vaste bezetting op dit moment moeilijk maakt. Dat neemt niet weg dat het ons doel blijft, zelfs met conservatorium-muzikanten die volop met muziek bezig zijn.”

De band is evenwel ambitieus:

“Eens we een bepaald niveau bereikt hebben, zal de Fatback Brass Band voor de meeste leden wel een prioriteit worden. Dat is de volgende stap die we nu willen zetten.”

20:20 uur: Matrix moves

Pieterjan over de stage-act van de band: “Mijn inspiratie ligt vooral bij de hip hop artiesten, met name hoe ze live omgaan met het publiek. We spelen ook in op de muziek die we al hebben en zoeken naar momenten waarmee we mensen kunnen laten dansen en mee te krijgen.”

21:50 uur: Higher Learnin’

De teksten van Pieterjan gaan natuurlijk ook over meer dan enkel wat sfeervorming: “De thema’s waarover ik zing/rap zijn verscheiden. In essentie gaat het over het leven als jong-volwassene, een aantal stappen zetten in het leven, beginnen met werken. Kortom: een bepaalde zoektocht. Maar even goed over ‘fun’ of de stad waar ik ben opgegroeid.”

22:00 uur: Credits

De band speelt naast een volledig eigen repertoire ook een paar covers in een set die ondertussen makkelijk richting één uur fietst. ‘One more time’ van Daft Punk en – jawel – de intro-theme van ’20th Century Fox’ worden succesvol onder handen genomen. Ze hebben daarover een ‘no questions asked’ attitude, en spelen het spel van de muziekindustrie volgens eigen regels. Is dit een statement of eerder ‘muzikale ideologie’?

Michiel: “We willen sowieso bewijzen dat een band iets moderns en vernieuwend kan brengen met ‘oude’ instrumenten – blazers – zonder gitaargeweld, en gereduceerd naar het akoestische. We halen invloeden uit de hedendaagse muziek, zoals dubstep, maar ook zaken als Afrobeat en alles wat ons boeit ga je terugvinden in onze muziek.”

Maar wat is nu hun standpunt tegenover de wereld van de (live)muziekindustrie en hoe zien ze hun plaats daarin?

Pieterjan: “Geen gemakkelijke vraag, want het is een zoektocht naar evenwicht tussen pragmatisme en consequent blijven. We trachten ons vooral te profileren, en we zetten nu onze eerste prille stappen. Het werken met een boekingskantoor en elke stap die we nu zetten voelt nieuw aan.”

Michiel: “We proberen vooral ons eigen ding te doen in functie van de artistieke integriteit.”

Pieterjan: “Wij doen wat wij nu denken dat de beste stap is, en we wachten de reactie af binnen de wereld én het publiek waar we voor staan.”

“We hebben ook lange nummers, maar van inkorten om te kunnen scoren voor een ‘breder’ publiek zal nooit sprake zijn.”

22:15 uur: Showtime

Dat laatste lijkt ook niet nodig na het zien van hun Baudelo-optreden. Dik 500 mensen gingen los in de gietende regen en de Fatback Brass Band bleek te geknipte act te zijn om toch nog enigszins het vuur aan de lont van deze feesten te krijgen.

Wat vooral opvalt, is dat deze band nog steeds een enorm groeipotentieel heeft en dat het na amper 10 maanden sinds de oprichting ervan al in staat is om een kleine massa omver te spelen. Wees dan ook niet verrast indien deze act één van de meest gegeerde wordt tijdens het festivalseizoen van 2012.

De Fatback Brass Band staat woensdag nog om 22u in de Spiegeltent in het Baudelopark in Gent. Daar neemt het deel aan de bandwedstrijd ‘Jonge Wolven’. Op 7 oktober spelen ze hun eerste ‘headline show’, in de N9 in Eeklo.