Beste Laura Tesoro,

het was me nogal een feestje, vorige zaterdag op de Grote Markt van Mechelen. Beetje curieus ook wel. België is een half jaar voorzitter van de Europese Raad, maar de Vlaamse regering moet dat vieren met een apart feestje. Ik weet het, er zit aan dat Belgisch voorzitterschap ook een Vlaams luik, zoals in dit land ongeveer alles uit noordelijke en zuidelijke luiken moet bestaan. Maar kan zo’n voorzitterschap dan niet het voorwerp van een gemeenschappelijk feestje zijn? Dat vraag ik me dan af.

 Ik kan me niet van de indruk ontdoen dat de festiviteiten in Mechelen vooral pasten in het onvermoeibare masseren der geesten in de richting van de zo betrachte onafhankelijke Vlaamse natiestaat. En voor Mechels burgervader Bart Somers was het ook een mooi meegenomen gelegenheid om zijn parel aan de Dijle nog wat extra luister bij te zetten.

Maar wat bazel ik nu toch allemaal? Straks zeg ik nog dat het een politiek feestje was. En dat was het hoegenaamd niet, toch? Heeft meneer Jambon daar niet duidelijk op gehamerd? Het was gewoon een feest, een volksfeest nog wel, verbindend en zo, cultureel ook, een genereuze culturele traktatie vanwege de Vlaamse regering, iets om de Vlaamse culturele identiteit nog eens dik in de verf te zetten. Daar moet je dus niets politiek achter zoeken. Die Europese Raad, het voorzitterschap daarvan, dat Vlaamse luik, dat aparte feestje, de Vlaamse identiteit…wat zou dat allemaal nu iets met politiek te maken hebben?

Nee, politiek werd het pas toen de haiku die Hind Eljadid ten beste zou geven plots klonk als een steunbetuiging aan het Palestijnse volk, als een veroordeling van de etnische zuivering die Europees bondgenoot Israël in Gaza openlijk uitvoert, en als een beschuldigende vinger naar een Europese Unie die lamlendig toekijkt.

Politiek werd het pas toen in het publiek plots Palestijnse vlaggen de lucht in gingen en er luidkeels gescandeerd werd ten faveure van de mensen in Gaza. En helemaal politiek werd het natuurlijk toen jij besloot om niet alleen netjes je liedje te zingen, maar kordaat aan iemand in het publiek zo’n vlag met watermeloenkleuren te vragen en die overtuigd de lucht in te steken.

Daar werd het voor de Vlaamse excellenties dus ongemakkelijk politiek, toen het op een andere manier politiek werd dan zij hadden voorzien. Toen het politieke plots de vorm kreeg van een “vervelend intermezzo”, zoals meneer Jambon het meteen samenvatte.

En dan, beste Laura Tesoro, dan gaan de poppen aan het dansen. Als meer dan twintigduizend doden belangrijker worden dan de haiku van een gepensioneerde Europese Raadsvoorzitter, als de onverholen etnische zuivering en de plannen om zoveel mogelijk Palestijnen naar pakweg Congo te deporteren belangrijker worden dan de luister van het Vlaamse luik, als een paar honderd mensen zelf bepalen op welke manier het feestje politiek zal zijn, en als een jonge zangeres beslist dat een liedje zingen niet altijd alleen een liedje zingen moet zijn, dan beginnen de poppen aan hun Sint Vitusdans.

“Stomme trut”, “dom wicht”, “achterlijk wijf”. Je kent ze wel, dat soort pareltjes van onversneden Vlaamse fijnzinnigheid op de sociale media. Ze zijn rijkelijk je deel dezer dagen. Want ja, wie zich uitspreekt tegen oorlog en genocide kan uiteraard alleen maar stom, dom en achterlijk zijn. Dat weet toch iedereen?

“Hamashoer” is al wat spitsvondiger, er zit toch al een (wellicht geheel onbedoelde) alliteratie in. En ja, wie wijst op de complete disproportionaliteit van het Israëlische geweld kan natuurlijk niets anders zijn dan een nuttig idiote slippendrager van Hamas. Wie “Free Palestine” durft te roepen, roept vanzelfsprekend op tot het uitroeien van alle joden. Dat weten we toch allemaal?

De immer eloquente geschiedschrijver Johan Op de Beeck schreef op X dat je beter eerst had nagedacht alvorens standpunt in te nemen, dan had je nu niet moeten uitleggen dat je niet pro-Hamas bent. Het is een wat omzichtiger manier om te zeggen dat je je mond moet houden. En het spreekt natuurlijk vanzelf dat een jonge zangeres als jij niet nadenkt alvorens iets te zeggen of te doen. Op de Beeck voegt er nog iets aan toe: “Pakt niet.” Met andere woorden: dat je het dus niet meer uitgelegd krijgt, dat je dus onherroepelijk pro-Hamas bent, dat je dat nooit meer kan tegenspreken. Ook voor de eloquente Op de Beeck ben je dus een Hamashoer.

Ze buitelen over elkaar heen, de zelfverklaarde herauten van de Vrijheid, om te verkondigen dat Laura Tesoro gecanceld moet worden, dat ze nergens nog op een podium mag verschijnen, dat haar muziek geboycot moet worden.

 “Laat cultuur aan de cultuur”, zei Vlaams cultuurminister Jan Jambon nog. Laat het duidelijk zijn, beste Laura Tesoro, als straks die glorieuze onafhankelijke Vlaamse natiestaat het licht zal zien, dan zal je je moeten beperken tot netjes je liedje zingen. Met een vlag zwaaien zal er niet meer bij zijn, tenzij er een klauwend savannedier op staat. Geen “vervelende intermezzo’s” meer, anders wacht je een gezellig verblijf in de cel, wat Hind Eljadid nu al mocht ervaren. Burgemeester Bart Somers vindt dat trouwens allemaal niet zo’n punt, volgens hem hoort dat er nu eenmaal bij als je actie voert. Hij heeft dat als jonge kerel ook wel meegemaakt. Dus kom, geen gezeur, flink zijn.

Ja, het was een curieus feestje vorige zaterdag. En wat ik nog gezegd wil hebben, beste Laura Tesoro, is dat jij – samen met Hind Eljadid en alle aanwezige actievoerders – er een groots feest van hebben gemaakt. Jullie gaven het een juiste politieke inhoud. Want dat Belgisch voorzitterschap vieren zonder ook maar één kritische noot voor het Europa van vandaag zou bijzonder hypocriet zijn. En als België met dat voorzitterschap niet de ambitie heeft om iets te veranderen aan de schandvlekken van Europa, dan is dat voorzitterschap bij voorbaat al compleet betekenisloos. Wat jullie deden, was geen vervelend maar een noodzakelijk intermezzo.

“Verzet begint niet met grote woorden, maar met kleine daden.” Een bekende regel uit een bekend gedicht van Remco Campert. Was Laura Tesoro met een Palestijnse vlag op het podium een kleine daad? Misschien, maar ik zou het best al groot durven noemen. Want de storm die over je heen raast, is niet min. “Ik kon geen liedje zingen en doen alsof er niet een demonstratie bezig was voor mensenrechten en mensenlevens”, schreef je op X. “Daarom hield ik de vlag op…Het betekent dat ik wil dat elke oorlog en elke genocide stopt.” Grote woorden, als je het mij vraagt. Ze getuigen van moed en een groot hart.

Respectvolle groeten,

Dirk Tuypens is acteur en gemeenteraadslid (PVDA) in Mechelen.