Bron: Pixabay
Opinie - Thomas Vleeshouwers, Eriq Van de Vondel, Jarmo Van Regemorter, Micha Teller, Gill Boeckmans, Wim Benda, Marc Vandepitte, Harko Vande Loock

“Het is te veel, meneer”: Reflecties uit het klaslokaal tijdens de coronacrisis

Er is de afgelopen dagen veel te doen geweest over de kleurencodes in het onderwijs. Maar het is verbazend hoe weinig de concrete schoolsituatie te horen is in dat debat. Hieronder enkele reflecties vanuit het werkveld.

vrijdag 23 oktober 2020 14:21
Spread the love

 

Het valt niet uit te leggen

Het was bijzonder moeilijk uit te leggen aan de leerlingen dat we naar code oranje overgaan, maar dat ze wel nog voltijds naar school moeten komen. Het is een lachertje. Eerst wordt afgesproken dat we bij een hoger dreigingsniveau van geel naar oranje schakelen. Maar wanneer dat gebeurt worden de maatregelen van code oranje zo aangepast dat we in de feiten weer in code geel terechtkomen, zij het met kleine aanpassingen.

Aan het onderwijspersoneel en de publieke opinie is het moeilijk uit te leggen dat terwijl ons land donkerrood kleurt, de scholen in code geel+ blijven. Men beweert wel dat scholen geen besmettingshaarden zijn, maar eigenlijk weet men dat niet. Jongeren vertonen praktisch geen symptomen en er wordt niet schoolbreed getest. In België bestaat geen ernstig brononderzoek, ook niet in de scholen. We weten dus gewoon niet of het aantal besmettingen al dan niet meevalt. Wat we wel weten is dat de tweede golf begonnen is twee weken nadat de scholen opengingen.

Gegevens uit de buurlanden leren ons dat naast het werk, het onderwijs een belangrijke infectiehaard is. Volgens Dirk Devroey, decaan van de faculteit geneeskunde aan de VUB is de beslissing om het secundair onderwijs volledig open te houden “misdadig”.

Infrastructuur heeft een limiet

De meeste scholen moeten het doen met infrastructuur die overvol zit, waardoor de lessen niet normaal genoeg kunnen verlopen om kwaliteitsvol te zijn. Afwisselende speeltijden voor verschillende jaren, ramen permanent open om te ventileren terwijl het buiten steeds kouder wordt, onvoldoende lokalen om alle leerlingen een vaste stek te geven, iedereen een hele dag lang mondmaskers aan, ook tijdens de pauzes, klassen waarvan aan de ene helft fysisch les wordt gegeven terwijl de andere helft (in quarantaine) moet bediend worden met afstandsonderwijs, … Het zorgt voor chaos, stress, demotivatie en fysieke klachten.

Nu moeten de scholen zelf aan de ouders gaan uitleggen dat de infrastructuur en het team het niet kunnen bolwerken om zowel de coronamaatregelen strikt op te volgen én kwaliteitsvol onderwijs te verzekeren. De scholen zijn dus opgezadeld met de bewijslast die de minister van zich wegschuift.

(Halftijds) afstandsonderwijs is zeker niet ideaal, maar het is op dit moment de betere keuze, zowel voor de leerlingen als de leerkrachten.

“Het is te veel meneer”

Ook leerlingen geraken gefrustreerd en gedemotiveerd. Ze begrijpen niet dat ze naar school moeten komen in een overvolle bus, om vervolgens op school streng afstand tot elkaar te moeten bewaren.

Beeld je dit eens concreet in: een hele dag met een mondmasker les volgen, gegeven door leerkrachten die minder verstaanbaar zijn door hun mondmasker, met het lawaai van de speelplaats door de gescheiden speeltijden, met de koude die van buiten komt. Zo moet je je dan motiveren om alle gemiste leerstof van de vorige lockdown in te halen en alle andere jaardoelstellingen te halen.

Het onmogelijke wordt hier verwacht van leerlingen. Ze geven aan dat ze te veel schooldruk ervaren, terwijl ze kapot zijn na een lesdag. Er is veel hoofdpijn, prikkelbaarheid, slaaptekort en stress. Wat voor schade berokkenen we hier aan onze opgroeiende kinderen? We zien en horen opvallend veel meer problemen bij jongeren, zowel met zichzelf als in hun thuissituatie. We moeten ons durven afvragen wat voor onderwijs we willen voor onze leerlingen en luisteren naar hun reële problemen: “Het is te veel, meneer”. Als we daar niet snel gehoor aan geven, riskeren we een hele generatie op te zadelen met een collectief trauma.

Het mag – en moet – veel menselijker. Het advies van de virologen om de herfstvakantie met een week te verlengen zou niet enkel voor onze veiligheid veel betekenen, het kan iedereen terug wat extra buffer geven.

Leerkrachten zijn op

Ook voor de leerkrachten, secretariaten en directies wordt het onhoudbaar. Volgens mij denken de beleidsmakers dat wij in halflege scholen met moderne ventilatietechnieken werken. Met leerlingen die nog veel vrije tijd hadden en dus gerust enkele maanden leerstof er bovenop kunnen inhalen. En collega’s die na hun lange vakanties zo goed hebben kunnen ontspannen dat ze het schooljaar vlot doorfietsen. Een te hoge werkdruk en verouderde infrastructuur zijn pijnpunten die al lang voor corona bestonden. Wat er nu gevraagd wordt kan er gewoonweg niet bij.

We horen collega’s zeggen dat ze elke avond hoofdpijn hebben, dat ze het beste uurrooster in jaren hebben en het toch niet gebolwerkt krijgen, dat ze ongezonder eten, dat ze niet meer met de fiets naar het werk komen omdat ze te vermoeid zijn en dat ze hobby’s die hen vroeger energie gaven schrappen omdat het er niet meer bij kan. Het is in die context dat we als leerkrachten vandaag moeten lesgeven. We proberen een voorbeeld te zijn voor onze leerlingen. Maar als dat door omstandigheden niet meer lukt, komt ons hele onderwijssysteem op de helling te staan.

Snel handelen

Het welzijn van de leerkrachten en de leerlingen moet dringend in kaart worden gebracht: geen mooi plaatje vermoeden we. Het beleid kan dit rechttrekken, maar dan zal snel geluisterd en gehandeld moeten worden. Het verlengen van de herfstvakantie en halftijds afstandsonderwijs in de 2de en 3de graad kan veel problemen oplossen. Laten we dat zo goed mogelijk proberen doen, met alle aandacht voor iedereens welzijn en veiligheid.

 

Initiatiefnemers:

Thomas Vleeshouwers, leraar KA Berchem

Eriq Van de Vondel, leraar KA Berchem

Jarmo Van Regemorter, leraar KA Berchem

Micha Teller, leraar Stedelijk Lyceum Lakbors

Gill Boeckmans, leraar CVO-Brussel

Wim Benda, leraar Atheneum van Kapellen

Marc Vandepitte, leraar Technische Scholen Mechelen

Harko Vande Loock, leraar KA Berchem

 

De leerkrachten starten ook een petitie om het draagvlak aan te tonen. Wil je die ondertekenen? Dat kan hier.

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!