Eén van de oorzaken is een recente hervorming van het stelsel ‘leren en werken’. Leerlingen vanaf 16 jaar konden ervoor kiezen om een deeltijdse baan te zoeken, en daarnaast nog enkele dagen per week naar school te gaan. Het was een manier van schoollopen die vooral gericht was op leerlingen die na negatieve ervaringen schoolmoe geworden waren. Het systeem zorgde voor een klein inkomen voor de leerlingen, en in de schooluren werd de nadruk gelegd op enkele basisvaardigheden.
Dat stelsel is afgebouwd, en in de plaats kwam het systeem van duaal leren. Daarbij volgen leerlingen les in een technische of beroepsschool, maar lopen ze daarnaast stage in een bedrijf. Het systeem is erg succesvol in een aantal Europese landen zoals Duitsland. Het heeft als voordeel dat de leerlingen hun beroep leren met het modernste materiaal, dat een school niet zomaar kan betalen, en dat de bedrijven hun toekomstige werkkrachten al jong leren kennen en mee opleiden.
Dirk Kops was jarenlang directeur van het Centrum voor Leren en Werken in Mechelen. Hij kent het soort leerlingen dat voor het stelsel leren en werken koos erg goed. Hij is niet verbaasd.
“Verschiet je daar nu van? Ik vraag me af waar al die leerlingen terecht zijn gekomen die wij vroeger opvingen, en een tweede en derde kans aan gaven.”
“In Centra voor Deeltijds Onderwijs behaalde ongeveer 50 procent van de leerlingen een diploma. De rest haakte alsnog af. In grote steden was dat wat hoger, en je kon dat aantal lager krijgen als je de luxe had om met kleine groepjes te werken en de leerlingen individueel te begeleiden. Je kan dat duur of inefficiënt vinden. Maar nu worden de leerlingen niet meer opgevangen, en vind je ze allemaal in de cijfers over vroegtijdig schoolverlaten terug.”
“Voor de leerlingen die bij ons afstudeerden is er wel degelijk een arbeidsmarkt”
“Voor de leerlingen die bij ons afstudeerden is er wel degelijk een arbeidsmarkt. Denk aan opleidingen voor de bouwsector. De opleidingen in het Deeltijds Onderwijs zijn weggevallen, maar de vraag naar bijvoorbeeld schilders natuurlijk niet. Dus nu valt de sector nog meer terug op buitenlandse werkkrachten. In Roemenië studeren de jongeren die in de bouw willen werken jonger af, en ze zijn zeer bekwaam.”
“Duaal leren leek ons nog niet zo slecht, zeker voor de zevendejaars. De beroepen zijn te complex geworden voor een Centrum voor Leren en Werken of voor het voltijds beroepsonderwijs. Denk maar aan de opleiding sanitair. Vandaag is dat een zware opleiding, met elektronica, en ook veel algemene vorming. De leerlingen leren ook een tweede en derde taal erbij, en hebben veel wetenschappen. Jongeren die al een afkeer van onderwijs hebben kunnen daar weinig gaan uitrichten.”
“Wij werkten ook met kinderen die thuis geen Nederlands spreken, met nieuwkomers, die worden nu niet meer opgevangen. Dat worden nu mensen zonder scholing, zonder diploma en zonder werk. Heel triest allemaal.”
Steun voor een nieuwe website
We hebben uw hulp nodig voor een essentiële opfrissing van de website. Om die interactiever, sneller en gebruiksvriendelijker te maken hebben we 30.000 euro nodig. Elke bijdrage, groot of klein, helpt. Met uw donatie ondersteunt u onafhankelijke journalistiek die de verhalen blijft brengen die er echt toe doen. Laat uw hart spreken.
