“De steun moet in eerste instantie dienen om de negatieve impact van de coronacrisis op het personeel te beperken. De minimumvoorwaarde bij een reddingsoperatie is dat de fiscaliteit voor de luchtvaart verandert en de sector eindelijk een faire bijdrage levert aan het aanpakken van de klimaatcrisis.” De milieubeweging vraagt ook betrokken te worden bij de onderhandelingen over steun aan de luchtvaartsector.
Uitzonderlijke omstandigheden
Principieel zijn de organisaties geen voorstander van overheidssteun voor luchtvaartmaatschappijen. De sector veroorzaakt kosten waarvoor de hele samenleving opdraait, zoals broeikasgasemissies, luchtvervuiling en lawaaihinder. Terwijl ze zelf amper belastingen betaalt. Sterker, er gaat al heel wat overheidsgeld naar de ondersteuning van luchthavens en de luchtvaart.
En veel andere Belgische economische sectoren hebben momenteel ook behoefte aan overheidssteun. De milieubeweging vraagt beleidsmakers om nu slimme keuzes te maken voor de toekomst en een economisch herstel te voeren dat in lijn ligt met de Europese Green Deal.
De organisaties begrijpen dat uitzonderlijke omstandigheden om uitzonderlijke maatregelen vragen. Als er een reddingsoperatie komt voor luchtvaartmaatschappijen, moet die grote negatieve effecten op de economie en werkgelegenheid indammen, en strategisch belangrijke diensten zoals transport van medicijnen en repatriëring van mensen in het buitenland garanderen. Reddingsoperaties voor luchtvaartmaatschappijen die al voor de coronacrisis op een faillissement afstevenden, voldoen niet aan die voorwaarden.
Ook een no go: steun voor luchtvaartmaatschappijen die het geld willen gebruiken om goedkopere tickets in te voeren of om de verloning van het management of de opbrengst voor de aandeelhouders op te drijven. Het hoofddoel moet altijd zijn: boordpersoneel, grondpersoneel, cateraars en andere werknemers die de gevolgen van de crisis ondervinden een leefbaar inkomen bieden. De steun moet tijdelijk zijn, moet terugbetaald worden en moet ook een mogelijke krimp van de activiteiten mogelijk maken, als de marktomstandigheden door de coronacrisis structureel zouden veranderen.
Eerlijke bijdrage van de luchtvaartsector
Luchtvaartmaatschappijen zijn al te lang vrijgesteld van brandstofbelasting, BTW op internationale vluchten in Europa en andere taksen. Hun vrijstelling van belasting op vliegtuigbrandstof wordt geschat op 27 miljard euro per jaar.
“Luchtvaartmaatschappijen kunnen geen belastinggeld verwachten in slechte tijden, en tegelijk zelf geen belastingen betalen in goede tijden. De status van Europa als belastingparadijs voor kerosine is onverdedigbaar. Daarom moeten politici enkel staatssteun toekennen op voorwaarde dat luchtvaartmaatschappijen akkoord gaan om na de coronacrisis een kerosinetaks en andere eerlijke taksen die toepasbaar zijn op de sector in te voeren”, stellen de organisaties.
Klimaatengagement
Ten slotte vragen we ook een bindend engagement van de luchtvaartsector om de Europese Green Deal te steunen en zijn klimaatimpact te verminderen in lijn met de doelstellingen in het klimaatakkoord van Parijs. De emissies van de Europese luchtvaart stegen de voorbije vijf jaar met 26,3 procent, terwijl vele andere sectoren inspanningen doen om hun emissies net te verlagen.
De luchtvaartsector moet haar steun betuigen aan de Europese Green Deal en – net als alle andere transportmodi – naar nuluitstoot evolueren ruim voor 2050, zonder zich te verschuilen achter ondoeltreffende compensatiemaatregelen. Daar zal een combinatie van innovatie, minder vliegbewegingen en een kwalitatiever en betaalbaarder aanbod van internationale treinverbindingen voor nodig zijn.
Foto: Siwtme, Wikimedia Commons / CC BY-SA 3.0