Gerrit de Feyter startte enkele jaren geleden zijn project ‘Illusion of Purity’ op. Hij wil de gedichten die hij zelf schrijft voorlezen om de taboes rond mentale disorders verbreken. Niet evident voor iemand die aan het asperger spectrum lijdt (vorm van autisme), met meerdere angststoornissen en smetvrees heeft te kampen en vaak worstelt met depressiviteit. We ontmoeten hem en Sandra aan het metrostation Pétillon. Sandra maakt voor haar eindwerk aan het Rits een documentaire over hem. We herkennen Gerrit meteen. Excentriek, maar bovenal zichzelf. Later weet hij ons te vertellen dat hij het zeer belangrijk vindt dat mensen zichzelf moeten kunnen zijn. Wanneer we hem vragen naar wat het doel van de mens is, antwoordt hij dat elk mens een doel voor zichzelf moet kunnen stellen en dat moet proberen te bereiken. Er is geen god, er is geen tweede, derde of zevenduizendste leven. Wanneer we iets willen betekenen moeten we dat nu doen.

Gerrit, je woont nu in Brussel, maar je hebt al in verschillende landen gewoond. Vanwaar die drang om in het buitenland te wonen?

Ik ben opgegroeid in een klein dorpje in de buurt van Gent. Het was enorm verstikkend om daar te leven. Ik had het gevoel dat iedereen hetzelfde lot tegemoet ging. Huisje, tuintje, kindje. Ik had ook geen rolmodellen. Ik wist vooral hoe ik niet wilde worden. Ik vond dat het leven meer te bieden moest hebben.  Aan het platteland heb ik geen positieve ervaringen. Ik wilde proeven van de wereld: mijn horizon verruimen, andere visies ontdekken. Zo heb ik ook al in Dublin, Belfast, Turkije en Barcelona gewoond. Je opgesloten voelen is één van de ergste gevoelens.

Nu woon je terug in België, ben je van plan om nog naar het buitenland te gaan?

Zeker. Ik ben teruggekomen omdat het in Spanje niet houdbaar was. Ik was constant mentaal vermoeid. Ik zat er volledig onderdoor. Mijn therapeut zei dat ik behandeld moest worden. Therapie is in Spanje echter onbetaalbaar. Bovendien waren er weinig therapeuten die voldoende Engels

kenden. Het was gemakkelijker in België behandeld te worden. Bovendien kon ik dan bij mijn therapeut gaan die mij al heel lang opvolgt en mijn verhaal dus kent.

Hoe kwam je project Illusion of Purity tot stand?

In Barcelona was ik lid van een poëtische kring. Die organiseerde geregeld open microfoonavonden, waar ik geregeld  op werd uitgenodigd. Na verloop van tijd voelde ik me daar niet meer op mijn plaats. De andere dichters schreven vooral ironische en sarcastische gedichten, terwijl ik eerder diepzinnige en vrij deprimerende gedichten schreef. Bovendien had ik het gevoel steeds voor hetzelfde publiek op te treden, waardoor ik mijn boodschap niet kon overbrengen. Hierdoor besloot ik een eenmansgroep op te starten: Illusion of Purity. Ik wilde het professioneel aanpakken.
 

“Soms voel ik mij als een prostituee
die zichzelf aan het verkopen is.”
 

Ik benaderde zalen in Barcelona om solo op te treden. Zo bereikte ik een ander publiek en mensen die geïnteresseerd waren in het onderwerp van mijn gedichten. De vorderingen van mijn project gingen misschien niet zo snel als ik wou. Toch stond het project nooit stil. Af en toe kreeg ik ook publiciteit. Ik stuitte echter op een taalprobleem. Niet iedereen in Barcelona sprak Engels en het was dus niet evident mijn gedichten te verstaan. In de kleinere steden van Spanje was dit nog een groter probleem. Bovendien leerde ik de negatieve kanten van de media kennen. Veel beloven, weinig doen.  Daarom ben ik blij dat er nu een documentaire over mij wordt gemaakt door een Rits studente en dat jullie mij willen interviewen. Het is belangrijk dat mijn project in de verf wordt gezet.

Heb je altijd al poëzie geschreven?

Toen ik in Noord-Ierland woonde, schreef ik al af en toe poëzie. Dit deed ik met muziek in mijn achterhoofd. Poëzie is voor mij mijn uitlaatklep om beter met gevoelens van frustratie en depressie om te gaan. Wanneer ik in Barcelona verbleef, heb ik een ervaring gehad die mij erg beïnvloed heeft. Ik luisterde naar het nummer Purity van  The God Machine en dit raakte mij intens. Als kunst zo krachtig kan zijn dat het iemand kan raken en echt bij de keel kan grijpen, dan wil ik dit ook proberen met m’n poëzie. Ik heb mijn drempelvrees moeten overwinnen, maar elke persoon die ik kan raken, zie ik als een morele zegen. Je kunt muziek niet met poëzie vergelijken. Muziek bereikt een veel breder publiek. Bij een publiek van 100 personen één persoon kunnen raken, zie ik al als een overwinning.

Wat wil je met je poëzie bereiken?

Mijn poëzie is voor mij een wapen in de strijd tegen de taboes en stereotypen die bestaan rond de psychologische disorders waar ik aan lijd: OCD, depressie, smetvrees, asperger spectrum. Hier bestaan veel clichébeelden over.  Het is ook een boodschap aan lotgenoten: wees trots op wie je bent, wees jezelf. Maar ook wil ik anderen hierover meer leren. Mensen met disorders hebben ook gevoelens zoals iedereen.

Ik doe dit ook vooral voor de volgende generaties. Zodat minderheden in de toekomst kunnen opgroeien in een betere leefomgeving waar de taboes niet meer zo groot zijn. Het is nooit mogelijk om zonder problemen op te groeien, maar een tolerantere samenleving, betere voorzieningen en een betere begeleiding zouden al een grote stap vooruit zijn. Ik  ben een dromer, maar wel een realistische. Ik weet dat het een moeizame evolutie zal zijn. Maar zoals ik al zei: elke verbetering, hoe klein ook, is een stap in de goede richting.

“ Ik wil graag op de barricade van emancipatie gaan staan.”

Waarom schrijf je vooral in het Engels?

Dat is een bewuste keuze. Het taboe is internationaal en Engels is een wereldtaal. Daarmee leg ik mezelf geen geografische beperkingen op. Bovendien komt mijn inspiratie ook in het Engels. Dit komt doordat ik vooral naar Engelstalige muziek luister en ook die melodieën in mijn achterhoofd heb terwijl ik schrijf.

Zorgt jou project Illusion of Purity ervoor dat je levenslust hebt?

Ja, ik ben al van zeer jonge leeftijd atheïst. Ik geloof er dus in dat we maar één leven hebben en dat je dat leven ten volle moet benutten. Het leven heeft volgens mij geen doel op zich. De kunst is om voor jezelf een doel te stellen en zo betekenis te geven aan je leven. Voor mij is Illusion of Purity mijn levensdoel. Jezelf ontplooien zou voor iedereen een persoonlijk streefdoel moeten zijn. Zoals Aleister Crowley het ooit zo mooi zei: ‘Doe wat  je wilt, dat zal de enige weg zijn. Liefde is de wet. En elke man en vrouw is een ster.

Illusion of Purity is mijn levensdoel omdat ik geloof in rechtvaardigheid.

Heb je het gevoel dat je project tot hiertoe veel succes heeft?

Ik vind van mezelf dat ik al veel bereikt heb, toch zou ik nog veel meer mensen willen bereiken. Soms stuit ik wel op haat. Mensen denken dat ik gedichten wil voordragen om in de spotlights te staan of om mijn ego op te poetsen. Terwijl het mijn boodschap is die ik in de spotlights wil zetten. Ik wil dat mijn woorden gehoord worden. Soms voel ik me als een prostituee, die zichzelf aan het verkopen is. Maar ik hoop op een sneeuwbaleffect. Hopelijk komen van een paar optredens een pak meer optredens.

Het is ons ondertussen bekend dat je gedichten schrijft en voordraagt om taboes rond mentale stoornissen te verbreken. Waar komt deze sterke wil vandaan? Niet iedereen is moedig genoeg om hier zo open over te zijn.

Ik had een zware jeugd. Ik denk dat elke minderheid fases doorloopt . De eerste fase bij mij was treuren en in een hoekje wegkruipen. Daarna volgde de fase van zelfacceptatie. Ik probeert mijn anders-zijn te aanvaarden, maar verborg mijn probleem wel nog voor de buitenwereld. Vervolgens merkte ik hoe absurd het was dat ik mijzelf voortdurend verstopte. Waarom deed ik dat? Wellicht uit frustratie en angst voor de conformistische maatschappij. Mensen worden meteen veroordeeld wanneer ze anders zijn. Maar wat is überhaupt normaal? Waar komen al die normen toch vandaan? Wie bedenkt die absurde regeltjes? Ze zijn als een kooi die onze zelfontplooiing in de weg staan. Het is een vicieuze cirkel. Zolang mensen in stilte lijden, wordt het taboe in stand gehouden. En zolang het taboe in stand wordt gehouden, blijven mensen in stilte lijden. Ik wil graag op de barricade van emancipatie gaan staan. Iemand moet de eerste steen van die taboemuur afbreken of er zal nooit vooruitgang komen.

Er kan veel veranderen op het vlak van het beleid rond mensen met een mental disorder. Wat zijn mogelijke oplossingen volgens jou?

Ik schrijf mijn gedichten vanuit mijn eigen ervaringen, zijnde als autist, als iemand met smetvrees, etc… Soms schrijf ik echter ook politiek getinte gedichten. Ik ben van mening dat politiek de basis is als je verandering wilt in de maatschappij. Hoe je het ook draait of keert, zonder politiek is een echte evolutie niet mogelijk.

“Wanneer ik politiekers hoor praten over normen en waarden, denk ik altijd: man wat een onzin.”

Eens het taboe doorbroken is, is het ook de bedoeling dat we effectief naar het beleid stappen zodat het kan inspelen op de veranderingen. Ik ben van mening dat er aparte scholen zouden moeten bestaan voor kinderen met autisme met leerkrachten die er speciaal voor opgeleid zijn. Ik vind dat niet ‘in hokjes denken’ omdat je als autist sowieso voortdurend in aanraking komt met niet-autisten. Als enige autist in een school met niet-autisten is het heel zwaar. Dat zorgt vaak voor pesterijen en trauma’s. Ik heb het zelf meegemaakt. Ik spreek nu specifiek over autisten, omdat ik niet weet hoe andere minderheidsgroepen daar tegenover staan.

Een andere oplossing waar het beleid kan voor zorgen is bijvoorbeeld een paspoort voor mental disorders. Daar staat dan op wat jouw disorder juist inhoudt. Bij een noodgeval of dergelijke kunnen dokters dan meteen weten hoe ze met jouw disorder kunnen omgaan. Het kan dus misverstanden voorkomen en een erkenning als minderheid opleveren.

Eveneens kan het beleid zorgen voor meer en betere toegankelijke hulpverlening en aanvaardbare prijzen voor medicatie. Het is bovendien nodig dat de lange wachtlijsten voor psychologische bijstand weggewerkt worden. Het zou niet mogen dat mensen lang moeten wachten om hulp te krijgen.

Ik wil mensen met een open geest leren leven. Het is niet nodig om vast te houden aan conservatie gewoontes. Wie heeft het bedacht dat een man geen rok mag dragen bijvoorbeeld? Wanneer dit toegelaten zou zijn, zouden misschien meer mannen dat doen. Er is een enorm probleem met onverdraagzaamheid in onze maatschappij. Mensen houden vast aan rollenpatronen, aan wat ze gewend zijn. Vele mensen denken dat hun vooroordelen onschuldig zijn, maar deze hebben wel degelijk gevolgen voor diegenen waarover het gaat. Men moet leren openstaan voor diversiteit. Het is niets om bang voor te zijn. Met diversiteit kun je op twee manieren omgaan. Ofwel veeg je de problemen onder tafel. Dan pak je het probleem niet aan. Ofwel stel je je als een tolerant mens op, die een tolerante samenleving wil. Helaas is de tweede manier nog steeds niet van toepassing in onze maatschappij. Minder vooroordelen zouden kunnen zorgen voor minder verzuurde mensen. Wanneer ik politiekers hoor praten over normen en waarden, denk ik altijd: man wat een onzin. Behandel elkaar goed is volgens mij de enige norm die er moet bestaan. Kortom: ik wil met Illusion of Puritiy toch een beetje verandering brengen. En je kunt geen evolutie bereiken als je je nek niet durft uitsteken. Het is een globaal probleem, dat ik globaal wil aanpakken!

Door: Virginie Reuse en Jana Miah

Op donderdag 16 mei kan je Gerrit De Feyter ‘s avonds aan het werk zien in het Kultuurkaffee van de VUB (Pleinlaan 2, 1050 Elsene).

Die avond gaat daar Citylicious heart door, een variétéshow  in het kader van het Artbeatsfestival.  De inkom die avond is gratis.

Het volledige programma van die avond:

20:00 – Stand up comedian Robby Petit

20:35 – Roos! (muziek- bekend van ‘de 327’ van MNM)
http://www.mnm.be/audio/young-wild-free-door-roos-denayer

21:25 – Gerrit De Feyter – Illusion of Purity (Engelse poëzie tegen taboes)
http://illusionofpurity.wordpress.com/

21:45 – Nesra (muziek- rap)
http://www.youtube.com/watch?v=lK07oO96I1s

23:00
-Afterparty met Rebel up!-

Meer info over het artbeatsfestival: http://www.facebook.com/events/443143935777192/?fref=ts