Het akkoord, na meer dan een half jaar onderhandelen tussen de Europese instellingen en de lidstaten, vervangt de sterk verouderde richtlijn uit 2008. De nieuwe richtlijn omschrijft milieumisdrijven nu preciezer en verdubbelt het aantal erkende misdrijven van negen naar achttien.

Tot de “nieuwe” overtredingen behoren onder meer handel in illegaal gekapt hout, een belangrijke oorzaak van ontbossing wereldwijd, en ernstige overtredingen van de wetgeving rond chemische stoffen. Ook geluidsvervuiling onder water en de handel in bedreigde diersoorten worden strenger aangepakt.

Strengere straffen

Tegelijk gaan de straffen omhoog en worden ze meer gelijkgetrokken tussen de lidstaten. De richtlijn verplicht de lidstaten  om maximumstraffen vanaf tien jaar op te leggen als een moedwillige overtreding een overlijden veroorzaakt, en vanaf vijf jaar in het geval van ernstige onachtzaamheid. Op milieumisdrijven met rampzalige gevolgen komen maximumstraffen vanaf acht jaar. Voor bedrijven gaan de boetes flink omhoog.

De lidstaten van hun kant moeten hun politiediensten beter opleiden in de opsporing en onderzoek van milieumisdrijven, en erop toezien dat hun gerechtelijk apparaat de misdrijven ook vervolgt.

Goede stap

Milieuorganisaties zoals het Wereldnatuurfonds (WWF) spreken van een “grote stap” naar een betere bescherming van mens en milieu. Maar de richtlijn gaat nog lang niet ver genoeg, zeggen ze.

“De sancties harmoniseren in de hele EU is een stap in de goede richting, maar de huidige strafmaat reflecteert de ernst van milieumisdrijven nog niet”, zegt Audrey Chambaudet van het WWF. “Dankzij het doorzettingsvermogen van het Europees Parlement is er nu wel een aanpak van de ernstigste misdrijven, met hogere straffen. Dat geeft de richtlijn tanden, en het biedt de overheden een nieuwe gereedschap in hun arsenaal.”

Het WWF betreurt ook dat illegale visserij het niet gehaald heeft als milieumisdrijf in de nieuwe richtlijn, hoewel het “een van de meest winstgevende en hardnekkige vormen van milieumisdrijven is.”