Joe Biden
President Joe Biden. Foto: Het Witte Huis, Wikimedia Commons / CC BY 3.0 US
Analyse -

Oorlog in Oekraïne: waarom Biden in nauwe schoentjes zit

Als het over Oekraïne gaat horen we vanuit Washington vaak stoere taal. Maar Asia Times doorprikt die retoriek. Volgens die nieuwswebsite kijkt Joe Biden sinds de oorlog in Oekraïne tegen een dubbele ramp aan: een recessie in eigen land en een tweede strategische vernedering in een jaar tijd. Zal dat hem dwingen om van koers te veranderen?

vrijdag 24 juni 2022 10:35
Spread the love

 

“In elke oorlog wordt iedereen die voorzichtig is, die naar de argumenten van beide partijen luistert alvorens een standpunt te vormen, of die officiële informatie in twijfel trekt, onmiddellijk beschouwd als medeplichtig aan de vijand”, aldus historica Anne Morelli.

Daar doet DeWereldMorgen niet aan mee. Wij veroordelen heel sterk de militaire invasie van Rusland in Oekraïne en alle oorlogsmisdaden die gepleegd worden. Het is een criminele agressie die ingaat tegen het internationaal recht. Maar wij hoeden ons voor zwart-wit versies. De geopolitieke situatie is buitengewoon complex. Wij willen aspecten naar voor brengen die in de mainstream media worden verzwegen of onderbelicht, om alzo het debat meer genuanceerd te kunnen voeren. Geloof niets zomaar, ook onszelf niet. Blijf kritisch denken. (n.v.d.r.)

Grootspraak

Westerse mainstream media blinken allesbehalve uit in evenwichtige berichtgeving als het over de oorlog in Oekraïne gaat. Het propagandagehalte is hoog en de NAVO-lijn wordt op enkele uitzonderingen na slaafs gevolgd. In de rest van de wereld is dat gelukkig anders. Daar hoor je andere geluiden.

Zo bijvoorbeeld een recente analyse in Asia Times. Deze nieuwswebsite is gevestigd in Hong Kong en is een van de meest prominente nieuwsmedia van Azië. Volgens die site heeft het Witte Huis deze oorlog volledig verkeerd ingeschat. De stoere taal uit de mond van Biden dient om de penibele situatie waarin hij verzeild is geraakt te maskeren.

De stoere taal uit de mond van Biden dient om de penibele situatie waarin hij verzeild is geraakt te maskeren.

Biden heeft volgens Asia Times af te rekenen met twee serieuze problemen als gevolg van de oorlog. Op economisch vlak stevent zijn land en grote delen van de rest van de wereld af op een crisis. Daarnaast zal hij na het debacle in Afghanistan van vorige zomer met deze oorlog een tweede vernedering oplopen.

Economische onweer

Als gevolg van de Westerse sancties is de wereldhandel zwaar verstoord, vooral op vlak van energie en voedsel. Dat veroorzaakt sterke inflatie en dan duikt het doembeeld op van de zware crisis van de jaren zeventig. Hoge inflatie betekent ook lagere koopkracht van de bevolking en daar zal Biden zeker op afgerekend worden bij de tussentijdse verkiezingen in november.

De inflatie als gevolg van de sancties komt bovenop de prijsstijgingen als gevolg van de pandemie. Om de coronacrisis te bestrijden heeft Trump stimuleringsmaatregelen genomen. Onder Biden is die financiële steun nog verdubbeld. Volgens de site heeft de regering Biden het inflatoire effect van dit stimuleringspakket ter waarde van 6.000 miljard dollar sterk onderschat. De gevolgen van de sancties doen daar nog een schep bovenop, met alle gevolgen van dien.

Inflatie kan bestreden worden met hogere rentevoeten, maar dat doet de economische groei krimpen en kan de beurzen mogelijk doen kelderen. De remedie is dan erger dan de kwaal. In het eerste kwartaal is de economie van de VS al gekrompen met 1,4 procent op jaarbasis. Ook de verkoop van nieuwe woningen is in elkaar geklapt. Dat kondigt zwaar onweer aan voor de rest van de economie.

De VS staat dus voor een moeilijk dilemma: inflatie of economische stagnatie (door hogere rentevoeten). In het slechtste geval komt er zelfs een combinatie van beide en dan krijg je stagflatie.

In de zwakkere economieën van de G7 is de situatie nog erger. Zo meldt de Asia Times dat de Japanse yen in vrije val is. De overheidsschuld bedraagt er 270 procent van het bnp. De rentes op de Japanse staatsobligaties stegen half juni tot het hoogste niveau sinds de financiële crisis van 2008.

De VS heeft de veerkracht van de Russische economie onderschat.

Italië heeft recentelijk ook af te rekenen met hoge rentevoeten en dan dreigt voor Europa opnieuw “een versplintering[1] van de Europese Unie” zoals na de financiële crisis van 2008.

De economische sancties waren bedoeld om Rusland te treffen. Die sancties zullen ongetwijfeld pijn doen en laten zich nu al voelen. Maar de Russen hebben zich sinds de annexatie van de Krim in 2014 goed voorbereid op een regime van sancties. Een grote meerderheid van landen in de wereld is ook niet bereid om het sanctiebeleid van het Westen te volgen.

Volgens Asia Times heeft de VS de veerkracht van de Russische economie onderschat. Als gevolg van de hogere prijzen heeft Rusland de eerste honderd dagen van de oorlog een recordbedrag van 97 miljard dollar verdiend met de uitvoer van petroleum en gas. De roebel heeft zijn hoogste peil bereikt van de laatste zeven jaar.

Asia Times merkt droogjes op dat landen als China en India, die weigerden om zich aan te sluiten bij de sancties van de G7 tegen Rusland, nu Russische petroleum kopen met een korting van 30 tot 40 dollar per vat, terwijl de consumenten in Europa en de VS de volle prijs betalen.

Militaire hubris

Volgens Asia Times stuurde vooral de VS aan op oorlog. De site verwijst naar de poging van de Duitse Bondskanselier Olaf Scholz vijf dagen voor de invasie om een oorlog nog te vermijden. Maar op aandringen van Washington verwierp Zelensky het voorstel van Scholz. The Wall Street Journal schreef daarover op 1 april:

Olaf Scholz

Olaf Scholz, Bondskanselier van Duitsland. Foto: Pixabay

“De heer Scholz deed een laatste poging voor een regeling tussen Moskou en Kiev. Hij vertelde de heer Zelensky in München op 19 februari dat Oekraïne zou moeten afzien van zijn NAVO-aspiraties en neutraliteit zou moeten verklaren als onderdeel van een breder Europees veiligheidsakkoord tussen het Westen en Rusland.

Het pact zou worden ondertekend door de heren Poetin en Biden, die gezamenlijk de veiligheid van Oekraïne zouden garanderen. De heer Zelensky zei dat men er niet op kon vertrouwen dat de heer Poetin zich aan een dergelijke overeenkomst zou houden en dat de meeste Oekraïners zich bij de NAVO wilden aansluiten.”

Zelensky heeft het idee van NAVO-lidmaatschap voor Oekraïne niet uitgevonden. “Hij kreeg toezeggingen van Washington en Londen, die hun wapenleveranties aan Oekraïne opvoerden.”

De regering Biden wilde met deze oorlog Rusland militair op de knieën krijgen, maar heeft de capaciteiten van het Russische leger onderschat.

De regering Biden wilde met deze oorlog Rusland militair op de knieën krijgen, maar volgens Asia Times heeft men de capaciteiten van het Russische leger onderschat: “De eerdere grootspraak van Washington om de Russische president Vladimir Poetin van de macht te verdrijven, het oorlogsvermogen van Rusland te vernietigen en de omvang van de Russische economie te halveren, lijkt achteraf belachelijk.”

Volgens de Aziatische website is “een compromis in Oekraïne met aanzienlijke territoriale concessies aan Rusland de enig denkbare manier om de oorlog te beëindigen”. Maar je kan niet verwachten dat Washington met zo’n voorstel zal afkomen, want dan zou een vernedering zijn.

Toch valt het niet uit te sluiten dat dit gebeurt. Hoe langer de oorlog aansleept, hoe groter de economische problemen en hoe moeilijker de positie van Biden wordt. Het is niet ondenkbaar dat Biden daarom de Europese leiders aanmoedigt om Oekraïne tot onderhandelingen met Moskou te dwingen, zodat hij “het vuile werk” niet moet opknappen.

In dat verband wijst de site op een hint van Colin H Kahl, de onderminister van Defensie. Half juni verklaarde hij: “Wij gaan de Oekraïners niet vertellen hoe ze moeten onderhandelen, wat ze moeten onderhandelen en wanneer ze moeten onderhandelen. Zij zullen die voorwaarden voor zichzelf bepalen.”

Er gaan blijkbaar in het Westers kamp meer en meer stemmen op die vragen om vredesinspanningen te doen.

Jens Stoltenberg

Jens Stoltenberg. Foto: U.S. Department of State, Wikimedia Commons

Half juni zijn er in elk geval al gesprekken geweest tussen Oekraïne enerzijds en Italië, Frankrijk en Duitsland anderzijds. Volgens de Duitse krant Die Welt begint Kiev te twijfelen aan de solidariteit van het Westen. Er gaan blijkbaar in het Westers kamp meer en meer stemmen op die vragen om vredesinspanningen te doen. De krant haalt daarbij een verklaring van Jens Stoltenberg, de secretaris-generaal van de NAVO aan die wijst op een koerswijziging:

“De vraag is: Welke prijs bent u bereid te betalen voor vrede? Hoeveel grondgebied? Hoeveel onafhankelijkheid? Hoeveel soevereiniteit? Hoeveel vrijheid? Hoeveel democratie ben je bereid op te offeren voor vrede? En dat is een heel moeilijk moreel dilemma.”

De keuzes zijn duidelijk

Volgens Asia Times zit niet iedereen in de regering Biden op dezelfde golflengte. De hardliners in deze kwestie zijn minister van Buitenlandse Zaken Antony Blinken en de onderminister van Buitenlandse Zaken Victoria Nuland. Deze laatste is de architect van de staatsgreep op het Maidanplein in 2014, die “de huidige tragedie in gang heeft gezet”.[2]

Biden daarentegen denkt aan zijn politiek overleven. Op dit moment heeft zijn populariteit een dieptepunt bereikt. Nog geen 40 procent van de kiezers steunt zijn beleid, terwijl 55 procent het afkeurt. Dat zijn dramatische cijfers.

Wat de overhand zal halen is voor de nieuwswebsite nog niet duidelijk: Bidens instinct om politiek te overleven of de ideologische prioriteiten van Blinken en Nuland. “Maar de keuzes zijn scherp en duidelijk: of we klimmen van de richel af of we storten ons in een wereldwijde recessie en een spiraalvormige strategische crisis.”

 

Notes:

[1] Er komt dan een opsplitsing tussen landen die financieel gezond zijn en die tegen lage rentevoeten kunnen lenen (op lange termijn) en landen die met financiële problemen kampen en hoge rentevoeten moeten betalen. Als het verschil tussen die rentevoeten (de zogenaamde ‘spread’) te hoog wordt, dan leidt dit binnen eenzelfde munteenheid tot onhoudbare situaties voor de zwakke landen en kan dit leiden tot een ‘exit’ uit de gemeenschappelijke munt.

[2] Op het centraal gelegen Onafhankelijkheidsplein in Kiev, het Maidanplein ontstonden op 21 november 2013 protesten tegen de regering van president Viktor Janoekovitsj naar aanleiding van diens niet-ondertekening van het associatieverdrag tussen de Europese Unie en Oekraïne. Deze protesten werden mee aangestuurd door de VS en Westerse bondgenoten. De protesten werden heel grimmig en leidden uiteindelijk tot het afzetten van Janoekovitsj in februari 2014. De nieuwe pro-Westerse regering stelde zich harder op tegen de Russischtalige bevolking. Als reactie daarop sprak de bevolking van de Krim zich in een referendum uit voor onafhankelijkheid en begon er gewapend verzet van de Russischtalige bevolking in de Donbas-regio. Kort daarop annexeerde Rusland de Krim. Sindsdien zijn er permanent vijandelijkheden geweest van het Oekraïens leger en milities in de Donbas-regio. Daarbij vielen 14.000 doden, voornamelijk aan Russischtalige zijde.

Creative Commons

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!