De studie in het tijdschrift Science of the Total Environment, is een samenwerking  tussen wetenschappers van de Universiteit van Cambridge, het Potsdam Institute for Climate Impact Research in Duitsland en de University of Hawaii.

Vegetatie

Ze beschrijft belangrijke veranderingen in de vegetatie in de provincie Yunnan in het zuiden van China en aangrenzende gebieden in Myanmar en Laos, die het gevolg zijn van de klimaatverandering. De evolutie van tropisch kreupelhout tot tropische savanne en vervolgens loofbos werkte de verspreiding in de hand van talloze nieuwe soorten vleermuizen, die op hun beurt naar schatting honderd nieuwe soorten coronavirussen in de regio hebben geïntroduceerd. 

“In de vorige eeuw heeft de klimaatverandering op de waarschijnlijke ontstaansplaats van SARS-CoV-2 het leefgebied veel aantrekkelijker gemaakt voor vleermuizen”, zegt Robert Beyer, zoöloog aan de Universiteit van Cambridge. “En dus ook voor de vele coronavirussen die deze dieren dragen.”

De wetenschappers baseren hun theorie op een kaart van de vegetatie aan het begin van de vorige eeuw, die ze samenstelden op basis van klimaatgegevens uit die periode. Die vergeleken ze met de huidige vegetatie in het gebied.

Interacties

“Door de klimaatverandering zijn de leefgebieden van vleermuizen verschoven”, zegt Beyer. “De dieren verspreiden zich naar nieuwe gebieden en nemen hun virussen mee. Dit veranderde niet alleen waar de virussen werden gevonden, maar maakte ook nieuwe interacties mogelijk met andere dieren waardoor schadelijke pathogenen werden overgedragen of zijn geëvolueerd.” 

In de provincie Yunnan in Zuid-China leven ook zogenaamde schubdieren, die waarschijnlijk als tussengastheer voor SARS-CoV-2 hebben opgetreden. Aangenomen wordt dat het virus van vleermuizen naar deze dieren is gesprongen, die later werden verhandeld op een wildmarkt in Wuhan – waar mensen voor het eerst besmet raakten met SARS-CoV-2.

Geschat wordt dat vleermuizen wereldwijd meer dan drieduizend verschillende coronavirussen dragen. De meeste varianten kunnen niet gemakkelijk op mensen springen.