Een honderdtal verdedigers van Julian Assange waren op maandag 21 oktober aanwezig voor de ingang van het Magistrates Court in de Londense wijk Westminster. In de zaal zelf was maar plaats voor enkele tientallen personen. Aanwezig waren onder meer onafhankelijk onderzoeksjournalist John Pilger en voormalig Brits ambassadeur Craig Murray.
Murray werd in 2004 na 20 jaar dienst ontslagen uit het Britse diplomatieke corps nadat hij de medewerking van de Britse politie aanklaagde bij foltering van politieke dissidenten door de veiligheidsdiensten van Oezbekistan van dictator Islom Karimov waar hij toen ambassadeur was.
John Pilger had Julian Assange enkele dagen eerder nog bezocht in de maximum security gevangenis van Belmarsh. Hij getuigde voor de ingang van de rechtbank over zijn verslechterde fysieke toestand. In de zaal waren alle opname-apparaten verboden. John Pilger noemde de hoorzitting “een doelbewuste actie van een schurkenstaat die zijn eigen wetten en internationale wetten overtreedt.”
Verslag van de zitting
Craig Murray schreef ter plaatse een verslag neer van de zitting: “Alle beslissingen werden doorgedrukt zonder enige rekening te houden met de argumenten en bezwaren van Assange’s juridische team door een magistrate die nauwelijks deed of ze aan het luisteren was.”
“Ik was geschokt door het gewicht dat mijn vriend heeft verloren, door de mate waarop hij kaal is geworden en door de symptomen van premature en versnelde veroudering. Erger nog dan zijn fysieke aftakeling was zijn mentale toestand.” Hij bevestigt met zijn waarnemingen de vaststellingen van Nils Melzer, de Speciale VN-rapporteur voor Folteringen (zie De foltering van Assange ontmaskerd).
“Ik heb in Oezbekistan de processen bijgewoond van slachtoffers van zware folteringen, ik heb met overlevers van folteringen gewerkt in Sierra Leone … Julian vertoonde exact alle symptomen van een slachtoffer van foltering, voortdurend knipperend met de ogen voor het daglicht, desoriëntatie, verwarring en hulpeloosheid.”
In de rechtszaal zaten vijf vertegenwoordiger van de VS-ambassade achter de openbare aanklager, terwijl ze hem voortdurend instructies doorgaven, die door de rechter steeds onmiddellijk werden overgenomen.
Doelbewust openlijke inmenging van de VS-ambassade in de rechtsgang
Volgens John Pilger gebeurt dit doelbewust op een zo brutaal openlijke manier. Zo zendt volgens hem het Britse gerecht de boodschap aan elke journalist dat zij niet zal aarzelen om iedereen te vervolgen die tegen hun agenda ingaat. Alle vragen van de openbare aanklager werden door rechter Baraitser onmiddellijk ingewilligd, terwijl zij de vragen van de verdediging met duidelijk reeds voorbereide argumenten weigerde.
De vraag van de verdediging voor een preliminair onderzoek of de aanklacht tegen Assange een overtreding is van het uitleveringsverdrag tussen Groot-Brittannië en de VS legde zij onmiddellijk naast zich neer zonder één argument te geven tegen het pleidooi van de verdediging.
De aanklager pleitte er tevens voor om de eigenlijke rechtszittingen over de uitlevering tot twee dagen te beperken, terwijl de verdediging om vijf dagen had gevraagd. Rechter Baraitser heeft een beslissing hierover uitgesteld.
Partijdige rechter
Het advocatenteam van Assange vroeg ook uitstel van de eerste zitting in februari omdat ze onvoldoende tijd hebben gekregen om met hun cliënt zijn verdediging voor te bereiden. Assange heeft pas sinds één week voor deze hoorzitting de toestemming gekregen om zijn zaak voor te bereiden. Bovendien werden alle documenten en zijn laptop op de ambassade van Ecuador aan de Amerikaanse inlichtingendienst CIA overhandigd, terwijl hij zelf geen enkele toegang meer heeft tot die informatie.
Zij sloot de hoorzitting vervolgens af met de mededeling dat alle volgende rechtszittingen over de zaak niet meer doorgaan in de Westminster Magistrates Court, maar in Belmarsh Magistrates Court vlak naast de gevangenis van Belmarsh. Het zaaltje daar heeft slechts zes zetels voor het publiek. Er zijn daar ook geen vergaderzalen voor intern overleg.
Zij vroeg tenslotte aan Assange of hij de hoorzitting had begrepen, wat Assange tegensprak. Hij gaf een zeer verwarde verklaring, waarin alleen de slotzin enigszins samenhangend was: “Ik begrijp niet hoe dit proces billijk kan zijn. Deze supermacht heeft tien jaar gehad om zich voor te bereiden op deze zaak en ik kan niet eens aan mijn eigen documenten. Het is zeer moeilijk voor mij om ook maar iets te doen, waar ik nu ben. Deze mensen daarentegen hebben onbeperkte middelen.” Als enige repliek zij de rechter daarop kort dat zijn advocaten het hem wel zouden uitleggen, waarop zij de zitting sloot.
Niet Rusland of China maar Groot-Brittannië
Intussen blijft Julian Assange opgesloten in complete isolatie, 23 uren per dag, hij mag 45 minuten per dag wandelen. Om hem te verplaatsen worden alle gangen afgesloten voor alle andere gevangenen, zodat hij niemand anders ziet dan zijn bewakers tijdens dat éne uur.
Deze behandeling wordt in Groot-Brittannië alleen toegepast op van terrorisme verdachte of voor terrorisme veroordeelde gevangenen. Het wordt in ieder geval nog nooit toegepast op andere personen in voorlopige hechtenis. Volgens John Pilger ligt de enige hoop voor Julian Assange bij de beroepsprocedure tegen het vonnis van rechter Baraitser. Dan komt de zaak immers in de handen van een andere rechter.
Een traditie van corrupte rechtsgang
Waar rechter Baraitser in deze zaak op aanstuurt is Assange met alle mogelijke middelen uitgeleverd krijgen aan de VS. Als daarna na jaren procesvoering tot in het Europees Hof in Straatsburg zal blijken dat de rechtsgang tegen Assange ongrondwettelijk was en een grove overtreding van de Britse wetten en de internationale verdragen die Groot-Brittannië heeft ondertekend is het voor Assange toch te laat. De VS zullen immers nooit rekening houden met een Europees vonnis en hem op basis daarvan vrijlaten.
Groot-Brittannië heeft een traditie op dit vlak. Meerdere Noord-Ieren werden veroordeeld tot jarenlange gevangenisstraffen voor moordaanslagen die ze niet hadden gepleegd en waarvan jaren later bleek dat de politie dat al tijdens de verhoren wist. Jarenlang hebben de Britse media meegeheuld met de rechtszaken tegen vakbondsleider Arthur Scargill. Hij werd er van beschuldigd geld te hebben ontvangen van Libisch leider Khadaffi voor zijn stakingskas.
Die rechtszaken bleken uiteindelijk doelbewust gestart te zijn door de regering van Margaret Thatcher om zijn gezag te ondermijnen als leider van de mijnstakingen van 1983-1984. Vanaf de eerste dag wist de regering immers dat deze beschuldigingen vals waren. De verlammende werking van de rechtszaak voor Scargill was de echte bedoeling. Toen Scargill uiteindelijk in 1994 volledig van alle schuld werd vrijgesproken zwegen zij over dit vonnis in alle talen. Talrijke buitenlandse media geloven nu nog steeds dat hij wel schuldig was.
The Guardian
Het meest beschamende van deze zaak is in de eerste plaats het laf en verraderlijk gedrag van de Britse krant The Guardian. Deze krant heeft zich getoond als de meest ijverige dienaar van de belangen van de Britse staatsveiligheid. De hoofdredacteur weigert nog steeds te erkennen dat niet Assange maar haar eigen journalist Luke Harding verantwoordelijk was voor de massale lek van duizenden documenten zonder grondig vooronderzoek naar mogelijk gevaar voor personen, nadat hij de paswoorden voor de encryptie van die documenten had openbaar gemaakt.
The Guardian weigert nog steeds de artikels in te trekken waarin dezelfde journalist Luke Harding beweert dat Paul Manafort, de voormalige campagneleider van Donald Trump, tot driemaal toe Julian Assange zou hebben ontmoet in de ambassade van Ecuador in Londen, ook al zijn de bewijzen dat dit een leugen is vrij snel na die publicatie bekend geworden.
Beschamende journalistieke passiviteit
Verder is het zonder meer beschamend vast te stellen hoe passief en meewarig het grootste deel van de internationale en Belgische mainstream media blijven over deze zaak. Het volstaat hier Groot-Brittannië te vervangen door Rusland, China, Venezuela, Cuba of eender welke gepercipieerde vijand van het ‘vrije westen’ om in te schatten hoe groot de verontwaardiging zou zijn over dezelfde mishandeling van een politiek dissident daar zoals Assange nu ondergaat in Londen.
Nadat zowat alle mainstream media jarenlang lachten met de ‘bewering’ van Assange dat hij uitlevering aan de VS vreesde, zijn er alleen in enkele Amerikaanse media zoals de Washington Post halfzachte commentaren gepubliceerd dat Assange niet zou vervolgd mogen worden, voor het publiceren van zaken die in The Post, The New York Times en andere media zijn verschenen.
Het kan gewoon niet dat alle redactieleden van de Belgische kranten, radio- en tv-zenders het met de passiviteit over Assange eens zijn. Wanneer zullen zij hun stem verheffen om deze parodie van rechtspraak, deze aanval op de persvrijheid aan te klagen voor wat ze echt is?