Ik hou van verhalen. Het zijn wonderbaarlijke dingen, die ons helpen de wereld rond ons te begrijpen, die ons door het leven begeleiden en ons helpen om te gaan met de vele uitdagingen die dat leven ons voor de voeten werpt.

Verhalen bestaan niet alleen op de pagina’s van boeken, we gebruiken ze ook om het echte leven te vatten. Wanneer zovele feiten elkaar bekampen voor onze aandacht, gebruiken we verhalen, of narratieven, wat ons de tijd bespaart om ze van dichtbij te onderzoeken. Als een verhaal sterk genoeg is, met echt drama en met geloofwaardige helden en slechteriken, dan blijven ze wel voortbestaan lang nadat de feiten ons niet langer meer overtuigen.

Een van de meest populaire en ruim verspreide verhalen van de voorbije jaren is het verhaal dat Labour een anti-semitische partij zou zijn. Zoals alle sappige verhalen begon dit verhaal met enkele kleine details, van enkele laag-bij-de-grondse leden van Labour die stupide en beledigende dingen op Facebook hadden gepost. Daar volgde een duister schuldig-door associatie subplot op – een aantal prominente figuren van Labour werden bekritiseerd omdat ze wel eens vluchtige contacten hadden gehad met een aantal van de mensen die deze beledigende dingen hadden gezegd.

Het voorbije weekend kende de ontknoping van dit verhaal – de grote finale die we al lang hadden moeten zien aankomen. Het is niet langer zo dat de leiding van Labour soft is geweest tegen anti-semitisme – Jeremy Corbyn zelf is, tromgeroffel, een anti-semiet! Nu de slechterik van het verhaal eindelijk werd ontmaskerd is het slotstuk onvermijdelijk – Jeremy Corbyn zal afgezet worden, de Blairites zullen met grote fanfare terugkeren en iedereen leeft nog lang en gelukkig in een centristische tuin van Eden.

Dit verhaal is alle controle kwijt. Het verhindert ons begrip van de realiteit in plaats van ons te helpen.

Een stap terug

De meeste levensverhalen hebben altijd wel minstens een graantje van de waarheid in zich en dit verhaal is niet anders. Er waren inderdaad een klein aantal leden van Labour die anti-semitische Facebook-posten hebben geplaatst, meestal in de vorm van een of andere samenzweringstheorie, of rauwe en beledigende omschrijvingen van Israël. De partij heeft terecht actie genomen tegen deze personen.

Deze waar gebeurde feiten hebben de verhalenvertellers echter aangemoedigd om nog meer bizarre beweringen te maken tot op het punt waarbij ik nu Joodse vrienden hoor zeggen “Het zou hier kunnen gebeuren” – met de implicatie dat ‘het’ betekent dat we naar nazisme neigen in Groot-Brittannië. Dit is waanzin. Kleine incidenten samengebracht leiden niet tot dit soort metanarratief. Hoe goed het verhaal ook is (en angstverhalen zijn de meest overtuigende), dit is helemaal afgedreven van de echte wereld. We moeten een stap terug nemen.

Eerst en vooral moeten we de dingen terug in perspectief brengen. Labour heeft duizenden Joodse leden, talrijke Joodse gemeenteraadsleden, een aantal prominente Joodse parlementsleden en meerdere Joodse leden in het partijbestuur. Meerdere leden in het hart van het Corbyn-team, zoals John Lansman, James Schneider en Rhea Wolfson, zijn Joods. Ed Miliband, de vorige partijleider is Joods (en onderging toen anti-semitisme van de media en de Conservatieve Partij). Ik ben zelf al vijf jaar lid en heb als Jood alleen maar aangename ervaringen.

Wat zeggen zij die zo in vervoering raken van dit verhaal? Het betekent voor hen niets – hun leider is anti-semiet.

Dit is nonsens

Jeremy Corbyn is volksvertegenwoordiger voor het (Londense kiesdistrict¹) Islington North sinds 1983 – een kiesdistrict met een aanzienlijke Joodse bevolking. Gezien het feit dat hij altijd resultaten heeft behaald boven de 60 procent (73 procent in 2017), is het aannemelijk dat een belangrijk aandeel van de Joodse kiezers voor hem hebben gestemd.

Als parlementslid voor zijn kiesdistrict heeft hij regelmatig synagogen bezocht en talrijke Joodse religieuze en culturele evenementen bijgewoond. Hij is goed bevriend met de leiders van de Jewish Socialist Group. Die hebben hem een rijke kennis bijgebracht over de geschiedenis van de Jewish Labour Bund. Hij heeft de nederlaag van de fascisten van Oswald Mosley bij de gevechten in Cable Street een voor hemzelf historisch sleutelmoment genoemd². Tijdens zijn toespraak op Holocaust Memorial Day 2017 sprak hij over Shmuel Zygielboym, leider van de Poolse Bund in ballingschap in Londen, die (op 11 mei 1943) zelfmoord pleegde in een poging de wereld wakker te schudden over de nazi-genocide. Hoeveel Britse politici hebben zoveel kennis van de moderne Joodse geschiedenis?

Er is meer

Jeremy Corbyn is een van de leidinggevende anti-racisten in het parlement – ik zou zelfs zo ver willen gaan hem het minst racistische parlementslid te noemen die we hebben. Het is dus niet meer dan vanzelfsprekend dat Corbyn talrijke actualiteitsmoties heeft ingediend in het parlement om anti-semitisme te veroordelen, jaren voor hij partijleider werd en dat hij de campagne steunde om neo-nazi’s de toegang te ontzeggen tot Golders Green³ in 2015.

Omdat alle vormen van racisme met elkaar verbonden zijn is het de moeite waard het ruime anti-racistische cv van Corbyn nader te onderzoeken. Corbyn werd aangehouden om te protesteren tegen apartheid (in Zuid-Afrika) terwijl de regering van (Conservatief eerste minister Margaret) Thatcher het witte minderheidsregime verdedigde en Nelson Mandela een terrorist noemde. Corbyn was een hevig verdediger van de Labour Black Sections – hij sprong in de bres voor de rechten van zwarten en Aziaten toen die zich wilden organiseren binnen Labour en door de media werden gebrandmerkt als extremisten.

Hij is jarenlang een van de leiders geweest van de campagne om de inheemse bevolking van de Chagos Islands terug te laten keren, nadat ze in de jaren 1960 waren verdreven om plaats te maken voor een Amerikaanse militaire basis⁴. Waar er ook maar een protest was tegen racisme waren de twee mensen die je het meest waarschijnlijk tegen het lijf liep Jeremy Corbyn en John McDonnell⁵.

Wie ga je het meest vertrouwen – de mensen die anti-semitisme haten omdat ze elk racisme haten of de mensen (in de Conservatieve Partij of in de media) die Joden prijzen terwijl ze islamofobe uitspraken en anti-zwarte racistische uitspraken doen? De rechtse voorstanders van het narratief van anti-semitisme in Labour proberen ons te verdelen in ‘goede’ en ‘slechte’ minderheden – zij geven niet om het welzijn van Joden.

Terug naar de feiten

Laat ons het verhaal terugbrengen tot de feiten. Anti-semitisme is altijd slecht. Labour, nu een partij van meer dan een half miljoen leden, heeft een kleine minderheid van anti-semieten in zijn rangen, en ze zet die aan de deur wanneer ze hen ontdekt. Ik verwacht niets minder van een anti-racistische partij en een anti-racistische leider.

Als de Conservatieven dezelfde houding zouden aannemen tegenover racisme, dan zouden ze hun eigen minister van Buitenlandse Zaken buitengooien. Die heeft Afrikanen beschreven als “picanninnies”⁶ en Barack Obama als de “deels Keniaanse president met een voorouderlijke afkeer van het Britse Imperium”. Van de Monday Club⁷, die banden had met het National Front⁸, tot parlementslid Aidan Burley⁹ die zich als nazi verkleedde, tot de uitlachende portrettering van Ed Milliband¹⁰ door Lynton Crosby¹¹ als “een intellectueel met een nasaal Noord-Londen accent”, is het de Conservatieve Partij die zwaar besmet is door racisme en anti-semitisme.

Er zijn vele bedreigingen voor de Joden – en we hebben groot gelijk om waakzaam te blijven. Die bedreigingen komen vooral van het terug toenemend nationalisme, van de anti-immigrantgevoelens en een Brexit-narratief dat Groot-Brittannië probeert te herstellen naar een mythisch tijdperk van etnische zuiverheid. Het idee dat de Britse leidinggevende anti-racistische politicus het sleutelprobleem zou zijn van de Joodse gemeenschap is een absurditeit, een afleidingsmanoeuvre en een massieve fout. Ergst van al, dit is een slecht verhaal dat we al veel te lang vertellen. Laat ons beginnen een beter verhaal te vertellen.

Joseph Finlay is voormalig vice-hoofdredacteur van het Britse tijdschrift Jewish Quarterly en (mede)oprichter van Joodse organisaties zoals het Moishe House London, Wandering Jews, Jewdas en The Open Talmud Project. The Times of Israel is een nieuwssite sinds 2012, die zich specialiseert in Israël, het Midden-Oosten en de Joodse wereld. De website heeft wereldwijd ongeveer 3,5 miljoen volgers en publiceert in het Engels, Arabisch, Frans en Farsi.

Bij de herdenking van Nelson Mandela kort na zijn overlijden in december 2013 herinnerde Jeremy Corbyn zijn collega’s in het parlement aan die dag in 1987 dat hij werd aangehouden voor het protesteren tegen de apartheid, voor de Zuid-Afrikaanse ambassade:

Jeremy Corbyn is an anti-racist, not an anti-Semite verscheen op 26 maart 2018 als blogpost op de website van Times of Israel en werd vertaald door Lode Vanoost.

Informatieve voetnoten door de vertaler:

1   Groot-Brittannië is verdeeld in evenveel kiesdistricten als er volksvertegenwoordigers zijn. De Britten verkiezen dus elk slechts één parlementslid. Dat is de persoon die de meeste stemmen haalt in dat kiesdistrict, ook als dat geen 50 procent meerderheid van de stemmen is. Als kandidaat A 30 procent haalt en kandidaten B-C-D elk 20 procent, dat is kandidaat A verkozen. Zo gaan 60 procent van alle uitgebrachte stemmen in dat kiesdistrict verloren. Dat maakt het mogelijk dat een partij in het hele land een meerderheid van de zetels kan behalen in het parlement zonder een meerderheid van de uitgebrachte stemmen.

2   Op 4 oktober 1936 hielden 2 à 3000 leden van de British Union of Fascists onder leiding van Oswald Mosley een betoging in de Londense East End. In Cable Street kwam het tot zware schermutselingen met 20.000 anti-fascistische tegenbetogers, waaronder Ierse, Joodse en socialistische organisaties. Ongeveer 7.000 politie-agenten waren ingezet om de betoging te laten doorgaan. Mosley besloot tijdens de rellen om de betoging stop te zetten.

3   Een wijk in het noordoosten van Londen met een aanzienlijke Joodse bevolking.

4   De Amerikaanse basis op het eiland Diego Garcia heeft een luchthaven geschikt voor B-52-toestellen, de grootste bommenwerpers ter wereld. Vanuit deze basis vertrokken ze voor hun raids boven Irak en Afghanistan. De basis is nog steeds in gebruik en wordt nog uitgebreid. De volledige oorspronkelijke bevolking van de eilandengroep werd verdreven tussen 1968 en 1973 naar het eiland Mauritius. Op 11 mei 2006 besliste het Britse Hooggerechtshof dat hun uitdrijving illegaal was en dat zij het recht hadden terug te keren. Het House of Lords, de niet verkozen Britse Senaat, besloot in 2008 het vonnis te verwerpen. In 2016 besliste de Conservatieve regering nogmaals hun claim te verwerpen als niet-geldig.

5  Sinds 1981 gemeenteraadslid van Greater London, sinds 1997 parlementslid.

6   Een racistische term voor zwarte personen, oorspronkelijk gebruikt in het Noord-Amerikaanse Zuiden ten tijde van de slavernij, in het begin alleen voor zwarte kinderen, later ook gebruikt in Australië voor aboriginals en verder verspreid over de Britse kolonies. Het woord insinueert kinderlijk domheid.

7   Oorspronkelijk een informele groepering binnen de Conservatieve Partij die zich verzette tegen de dekolonisering en tegen de oprichting van de openbare gezondheid na WOII. In 1971 waren nog steeds 35 Conservatieve parlementsleden lid. Pas in 2001 heeft de partij zich gedistantieerd en lidmaatschap verboden.

8   Extreem-rechtse partij opgericht in 1967, die samenzweringstheorieën aanhing over de Joodse wereldheerschappij en het bestaan van de Holocaust ontkende. 

9   Conservatief parlementslid van 2010 tot 2015, toen hij ontslag nam nadat hij op de vrijgezellenavond van een vriend in Frankrijk in nazi-uniform had opgetreden.

10   Partijleider van Labour van 2010 tot 2015 (voor Jeremy Corbyn) en zelf Joods.

11  Australiër, campagnemanager Conservatieve Partij tijdens verkiezingen van 2015.