Op dinsdag 4 februari keurde het Congolese parlement een nieuwe amnestiewet goed. De wet wacht nu op bekrachtiging door president Kabila. “Deze amnestieregeling beloont opnieuw de rebellen. België moet meer ijveren voor een rechtstaat in Congo”, zeggen Broederlijk Delen en Pax Christi Vlaanderen.

Na de militaire nederlaag van M23 ondertekenden Congo en de rebellengroep op 12 december 2013 een vredesakkoord. De nieuwe amnestiewet is één van de verbintenissen in het akkoord. De wet voorziet amnestie voor ‘opstanden, oorlogsdaden en politieke misdrijven’ die gepleegd werden in Congo tussen 8 februari 2006 en 20 december 2013. Verantwoordelijken voor genocide, misdaden tegen de mensheid en oorlogsmisdaden komen niet in aanmerking voor amnestie.

De Congolese amnestieregeling is ook van toepassing op politieke dissidenten. Toch is de wet vooral een beloning van personen die de wapens opnamen voor politieke doeleinden. De wet heeft betrekking op de periode waarin M23 en zijn voorganger (CNDP) Oost-Congo terroriseerden. “Het vredesakkoord met M23 was al een opdoffer voor de bevolking, amnestie verschaffen aan de rebellen is een ware slag in het gezicht van hun slachtoffers”, zegt beleidsmedewerkster Nadia Nsayi.

De speciale gezanten van de Verenigde Naties, de Europese Unie, de Afrikaanse Unie en de Verenigde Staten noemen de amnestiewet een stap in de goede richting naar de terugkeer van duurzame vrede in Congo. Het Congolese middenveld reageert echter erg ontgoocheld. Mensenrechtenorganisaties roepen president Kabila op om de wet niet te bekrachtigen.

“De amnestieregeling is symptomatisch voor de wijdverspreide straffeloosheid in Congo”, zeggen Broederlijk Delen en Pax Christi. De organisaties vragen dat België meer ijvert voor de opbouw van een echte rechtsstaat in Congo om te vermijden dat deze amnestiewet ook weer als een boemerang terugkeert en het kwetsbare vredesproces ondermijnt.
Nadia Nsayi is beleidsmedewerkster Centraal-Afrika bij Broederlijk Delen en Pax Christi Vlaanderen