(foto Charlie Andreasson/International Solidarity Movement ISM)
Interview -

Gaza: permanente angst, geen drinkbaar water, geen elektriciteit

"Naast de permanente angst voor de aanhoudende bombardementen, moeten de inwoners van Gaza overleven zonder drinkbaar water, zonder elektriciteit, zonder toegang tot voeding." Inge Neefs heeft dagelijks contact met haar vrienden in Gaza. DeWereldMorgen.be sprak met haar.

vrijdag 18 juli 2014 15:12
Spread the love

Permanente angst

“Het
overheersende gevoel in Gaza is angst. Iedereen die ik hoor is in de
eerste plaats bang. Ongeveer tachtig procent van de slachtoffers zijn
burgers. Er is geen veiligheid, voor niemand. Een vriendin vertelde
me dat iedereen elkaar toespreekt met de woorden ‘Het komt goed,
het zal snel gedaan zijn,’ maar die stemmen verraden de
onzekerheid. Iedereen wil geloven dat het snel gedaan zal zijn, maar
de toekomst is vooral erg onzeker.“

“De
mensen hebben ook niets concreets om zich te beschermen. In
tegenstelling tot Israël, beschikt Gaza niet over schuilkelders.
Mensen zoeken een plekje in hun huis dat hen het meest veilig
lijkt. Daar verschuilen ze zich dan met het gezin. De enige concrete
maatregel die mensen kunnen nemen is de ramen open zetten, zodat het
glas niet versplintert bij bombardementen in de buurt.”

“Sinds
vorige week dinsdag heeft Israël meer dan 2500 bombardementen op
Gaza gepleegd, dat wil zeggen dat mensen continu ontploffingen horen
en voelen. Vele huizen in de Gazastrook zijn simpele constructies met
daken van asbest, die heel fragiel zijn. De huizen zijn dus absoluut
niet bestand tegen bombardementen.”

Geen elektriciteit

“Gaza
kampt met voortdurende tekorten in de elektriciteitsbevoorrading, reeds
van voor deze aanval. De elektriciteitscentrale van Gaza werd enkele
jaren geleden beschadigd door een vorig Israëlisch bombardement. De
onderdelen die nodig zijn voor het herstel, geraken niet door de
Israëlische blokkade, waardoor de centrale pertinent op verminderde
capaciteit werkt.”

“Daarenboven
kampt Gaza geregeld met tekorten aan het type stookolie waarop de
centrale draait. Israël en Egypte verkopen wel stroom aan Gaza, maar
die invoer komt slechts tegemoet aan ongeveer een derde van de
elektriciteitsnoden van de inwoners. Hierdoor zijn er wisselende
tekorten in elektriciteitsvoorziening, die verschillen per regio.”

“Mensen
die het zich kunnen permitteren, kopen zelf kleine dieselgeneratoren.
Die zijn echter eveneens afhankelijk van brandstof, die niet steeds
voorhanden is. Op dit ogenblik zijn elektriciteitsonderbrekingen van
18 uur per dag de regel. Alleen wanneer er stroom is, kunnen mensen
communiceren met elkaar en met de buitenwereld via telefoon en
internet.”

“Het
energieprobleem heeft ook repercussies op andere vlakken. Zonder
elektriciteit stroomt er geen water door de kranen. Daarenboven is
Gaza afhankelijk van zijn eigen grondwaterlaag. Er zijn geen
waterreservoirs of aanvoerleidingen vanuit andere gebieden. Dagelijks
stroomt er echter 60 à 80 miljoen liter deels behandeld of volledig
onbehandeld rioleringswater in zee, waar het de eigen grondwatertafel
aantast.”

“De
VN schatten dat ongeveer de helft van Gaza’s bevolking gebruik
maakt van septische tanken of beerputten om onbehandeld rioolwater te
dumpen. Dat afvalwater sijpelt eveneens in de grondwatertafel.
Intussen is 90 tot 95 procent van het grondwater nabij de kust besmet
door deze vervuiling, en raakt de laag uitgeput door het oppompen
voor de watervoorziening.”

Gebrek aan drinkbaar water

“Dit
water is ongeschikt voor menselijke consumptie, maar het is de enige
bron van vers water voor de bevolking. Hoe intensiever het grondwater
gebruikt wordt, hoe meer zout en vervuiling erin doordringt. Op dit
ogenblik wordt er meer water geëxtraheerd uit de grondwatertafel dan
dat er in vloeit. Vervuild zeewater neemt de plaats in van het
grondwater en put de watertafel zo ver uit dat die dreigt in te
storten.”

“De
blokkade van de voorbije jaren houdt daarenboven bouwmateriaal en
onderdelen tegen die noodzakelijk zijn voor de ontwikkeling van een
degelijke infrastructuur voor drinkwater en riolering. Dat
invoerverbod treft zowel de lokale autoriteiten als de internationale
en lokale ngo’s die hier actief zijn.”

“Het
Internationale Rode Kruis en Rode Halve Maan (ICRC) trekt nu aan de
alarmbel: de bombardementen vernielen dit kwetsbare watersysteem.
Daarenboven zijn een aantal technici omgekomen die essentieel zijn
voor het onderhoud. Honderdduizenden mensen hebben op dit ogenblik
geen water. Jacques De Maio, hoofd van het ICRC in Israël en de
bezette gebieden vreest dat binnen enkele dagen de hele bevolking
zonder water zal vallen.”

“In
Gaza volgt men dezelfde schoolkalender als hier. Er is schoolvakantie
sinds het begin van juni, zowel in de privéscholen als de openbare
scholen. De kinderen zijn dus thuis. De schoolgebouwen van
internationale ngo’s en van de VN worden ondertussen gebruikt als schuilplaatsen
voor mensen die hun huizen ontvluchten, of die er niet meer naartoe
kunnen, omdat ze vernield zijn.”

“De
overheidsdiensten werken ondertussen gewoon verder, maar uiteraard
met sterk verminderde capaciteit. De ministeries worden voortdurend
bedreigd door bombardementen en effectief gebombardeerd. Ook
politiestations, gebouwen van overheidsscholen en sportclubs van de
overheid worden gebombardeerd door Israël. De bevolking is daarom
sterk afhankelijk van de hulp van de VN en van het Rode Kruis en de
Rode Halve Maan.

“Ik
heb dagelijks contact met mijn vrienden in Gaza, op de ogenblikken
dat ze kunnen communiceren. Ze vertellen me steeds weer dat ze bang
zijn voor wat er nog kan gebeuren, en dat ze ontzet zijn dat dit
überhaupt kan gebeuren. Ze voelen zich in de steek gelaten. Voor de
derde keer in zes jaar tijd worden ze onderworpen aan een zware
Israëlische belegering.”

Iedereen wil wapenstilstand

“Mahmoud
Abu Rahma, een medewerker van de mensenrechtenorganisatie Al Mezan
formuleerde zijn bezorgdheid als volgt:

“Iedereen
wil uiteraard een wapenstilstand. Is het echter verstandig om zomaar
een bestand te aanvaarden, als je weet dat Israël na de vorige
wapenstilstand van 2012 bleef vuren op boeren, vissers en andere
Palestijnse burgers? Is het verstandig om een wapenstilstand te
aanvaarden als de criminele blokkade niet ontmanteld wordt?”

“Is het wel verstandig om een wapenstilstand te aanvaarden, terwijl Israël haar
wandaden in de bezette Westelijke Jordaanoever onverminderd
verder zet? Kunnen we een bestand aanvaarden terwijl Israël doorgaat
met de apartheidsbehandeling van Palestijnse burgers in Israël?
Kunnen we de wapenstilstand wel aanvaarden als Israël ons blijft
belegeren en blokkeren?”

“De echte reden voor de recente escalatie
is het eenheidsverdrag tussen Hamas en Fatah.”

“Ik zeg dus: Neen! We
hebben genoeg geleden. Het is tijd dat het stopt. Mijn enige
bezorgdheid is, uiteraard, hoe kunnen we de veiligheid van onze
burgers waarborgen, sinds zij de voornaamste doelwitten van de
Israëlische aanvallen zijn. Daar moet Israël voor ter
verantwoording geroepen worden. Dat is het enige antwoord.”

Eenzijdige berichtgeving

Inge Neefs: “De
mensen hier weten goed hoe de westerse massamedia de toestand weergeven.
Daarover wisselen ze uitgebreid van gedachten op Twitter en Facebook.
Mensen zijn zeer verontwaardigd door deze  vooringenomen en foute voorstelling van zaken. Ik denk bijvoorbeeld aan de eenzijdige berichtgeving
van de BBC.”

“Er
zijn nuanceverschillen tussen de media. Enerzijds valt me op dat er
veel aandacht is voor de vele doden in Gaza en dat er
verontwaardiging is over het groot aantal burgerslachtoffers, die het
doelwit zijn van Israël. Anderzijds vallen me vier belangrijke
dingen op in de recente berichtgeving hier in Vlaanderen.”

“De
huidige escalatie situeert zich niet in het ijle. Ik mis een analyse
die de bezetting en de blokkade van Palestijns gebied mee in rekening
neemt. Israël onderwerpt Gaza, Jeruzalem en de Westelijke
Jordaanoever sinds 1967 aan een militaire blokkade, die op
gewelddadige wijze gehandhaafd wordt.”

“Dit gaat gepaard met
systematische schendingen van de mensenrechten en het internationaal
recht. Daaraan voorafgaand zijn er de gebeurtenissen uit 1948 die een
enorme vluchtelingenpopulatie op de been hebben gebracht. De
bevolking van Gaza telt ongeveer 66 procent vluchtelingen, aan wie
het recht op terugkeer ontkend wordt en die nooit gecompenseerd
werden voor het verlies van huis en land.”

Een spoor van gebroken beloftes

De
media spreken van een ‘oorlog’. Dat klopt niet: dit is een militaire
belegering die twee ongelijke partijen kent. Israël is de bezetter,
Gaza wordt bezet. Gaza is sinds 2007 een openluchtgevangenis, de
grenzen zijn quasi hermetisch afgesloten, export is onmogelijk en
import is aan ernstige restricties gebonden en er is geen vrije
doorgang voor personen.”

“Israël bezet de Gazastrook nog steeds door
haar militair arsenaal in te zetten vanuit de lucht, vanuit de zee en
langs de landsgrenzen. Dat is de provocatie die gewapende facties uit
de Gazastrook tot actie aanzet. Die context van onrecht, geënt op
het verleden en nog steeds geldend in het heden, ontbreekt bijna
volledig in de berichtgeving.”

“Ook
al verlangen Palestijnen wanhopig naar een wapenstilstand, ze
wantrouwen Israël. Dit is reeds de derde keer in zes jaar tijd dat
Gaza een grootschalige Israëlische aanval ondergaat. In 2012 maakte
Israël tal van beloftes, die het niet nakwam. Gaza zou bijvoorbeeld
toegang krijgen tot 10 kilometer zee voor zijn vissers, dat is nooit
uitgevoerd.”

“Visvangst is voor duizenden Palestijnen hun enige
broodwinning en een belangrijke bron van voeding. Bovendien, het
Israëlische geweld beperkt zich niet tot de drie periodes dat er een
grootschalige aanval was. In de zogenaamd ‘rustige’ periode gebeuren
er wekelijks aanvallen, waar vaak burgers het slachtoffer van zijn.”

“Hamas
heeft het voorstel voor een bestand niet aanvaard, dat Egypte met
Israël had onderhandeld, zonder dat de organisatie daar bij werd
betrokken. Hamas heeft redenen om Egypte te wantrouwen als
onderhandelaar. Sinds de val van president Morsi staat het huidige
Egyptische regime onder leiding van president Sissi zeer vijandig
tegenover de Moslimbroeders, waar Hamas mee verwant is.”

“In
de afgelopen maanden deed Egypte zware aanvallen op de tunnels, die
de voornaamste levensader van Gaza zijn. Bovendien werd ook de enige
grensdoorgang met Egypte in Rafah gesloten. Dit is niet meer
veranderd sinds deze hevige belegering.”

“Daarenboven,
een wapenstilstand alleen is onvoldoende. Zonder rechtvaardigheid kan
er geen vrede zijn. De bezetting en de blokkade moeten ontmanteld
worden, zoniet zal Gaza een openluchtgevangenis blijven, onderworpen
aan de militaire onderdrukking van Israël.”

Hamas

“Het
valt moeilijk in te schatten hoe populair Hamas nog is. In 2006 had de
organisatie tot algehele verrassing de eerste en enige Palestijnse
verkiezingen ooit gewonnen. Die verkiezingen waren aanvankelijk
internationaal erkend als eerlijk en transparant. Sindsdien werd de
organisatie voor die overwinning zwaar bestraft door Israël.”

“Aan
de ene kant zijn vele Palestijnen in Gaza erg kritisch over het
beleid van Hamas. Aan de andere kant zit de volledige bevolking in
hetzelfde schuitje en het gevoel dat men zich niet zomaar wil laten
afslachten zonder weerwerk te bieden, leeft bij zowat de gehele
bevolking van Gaza.”

“Palestijnen
zijn echter geen uniform collectief: net zoals bij eender welke bevolking, bestaat er een veelvoud aan opinies. De meningen zijn dus verdeeld. Sommigen staan volledig achter de
inzet van raketten vanuit Gaza. Anderen vinden dat het alleen kan als ze militaire doelwitten viseren. Nog anderen vinden dat deze aanvallen moeten stoppen.”

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!