De Vlaamse overheid heeft de erkenning ingetrokken van ACC Dienstencheques, actief onder de naam Domestic Services, dat 600 huishoudhulpen in Oost- en West-Vlaanderen tewerkstelt. “Daarmee wordt eindelijk gevolg gegeven aan jarenlange klachten over fraude, gesjoemel en misbruiken”, zo schrijven de vakbonden ABVV Dienstencheques en ACV Voeding en Diensten in een gezamenlijk persbericht.

Jarenlang sprake van wantoestanden

Al jarenlang ontvangen vakbonden klachten over wantoestanden binnen het bedrijf. In 2018 werd er een melding gemaakt bij de sociale inspectie van grootschalige fraude met tijdelijke werkloosheid. Zieke werknemers werden op tijdelijke werkloosheid gezet in plaats van dat hun loon werd doorbetaald. In plaats van dat de werkgever het gewaarborgd loon betaalde, was het de overheid die betaalde, legt Issam Benali, federaal secretaris bij ABVV Dienstencheques, uit.

Echter, ondanks de lopende onderzoeken, bleef het bedrijf ongestoord doorgaan met zijn activiteiten. Tegelijkertijd werden gedurende de afgelopen vijf jaar, waarin de sociale wetgeving totaal niet werd gerespecteerd, wel dividenden uitgekeerd aan de aandeelhouders, betreffende drie personen.

Zieke werknemers werden ten onrechte op tijdelijke werkloosheid gezet

In 2022 werden er verschillende inbreuken vastgesteld op de dienstencheque-reglementering zelf, zoals het poetsen van kantoren en vakantiehuizen, wat onder de klassieke schoonmaaksector valt en niet gesubsidieerd is. De dienstenchequesector, die wel gesubsidieerd is, is voor particulieren bedoeld om enerzijds mensen aan een job te helpen, zo legt Benali uit. En anderzijds heeft het als doel om gezinnen met tweeverdieners de mogelijkheid te geven om hun job te kunnen doen.

Naast deze wantoestanden werden vooral tijdens de coronajaren zieke werknemers ten onrechte op tijdelijke werkloosheid gezet. Daarbij werden er fictieve prestaties ingebracht.

Vorig jaar bevestigde Vlaams minister van Economie Jo Brouns (CD&V) in het Vlaams Parlement dat de Vlaamse Sociale Inspectie een bedrag van 17 miljoen euro van het bedrijf terugeist. Dit betreft zowel subsidies als dienstencheques die onterecht werden aangegeven. Echter liet de intrekking van de erkenning nog een jaar op zich wachten.

Ongeveer 600 mensen verliezen hun job

De vakbonden zetten alles op alles om de ongeveer 600 werknemers aan een nieuwe job te helpen. “We begrijpen dat dit onzekerheid met zich meebrengt voor de werknemers van ACC, maar we zijn er wel van overtuigd dat ze een nieuwe job zullen vinden bij een betere werkgever’’, stelt Benali.

“Er staan momenteel honderden vacatures voor huishoudhulpen in Oost- en West-Vlaanderen open, en uit ervaring weten we dat klanten geneigd zijn om mee over te stappen naar de nieuwe werkgever van hun vertrouwde huishoudhulp.”

Nog te vroeg om nieuw contract te tekenen

Echter kunnen de mensen niet meteen een nieuw arbeidscontract tekenen. Volgens Benali gaat de intrekking op 1 mei in, en “kan ACC geen dienstencheques meer innen en huishoudhulpen dus geen prestaties meer laten uitvoeren”.

“Maar dat wil niet zeggen dat het arbeidscontract van de huishoudhulpen ook stopt. Het arbeidsrechtelijke aspect staat los van die erkenning.”

“Zal ACC als werkgever zijn activiteiten stopzetten en zijn medewerkers ontslaan? Gaat het bedrijf failliet? Zal het worden overgenomen? Dat weten we op dit moment nog niet. We hopen daarover zo snel mogelijk duidelijkheid te krijgen.”

Het ACV en ABVV staan ter beschikking voor alle huishoudhulpen om hun vragen te beantwoorden

“Wij raden de huishoudhulpen van ACC aan om zich te informeren bij hun vakbond”, vertelt Benali. Het ACV en ABVV staan ter beschikking voor alle huishoudhulpen om hun vragen te beantwoorden, en bij de VDAB kunnen de werknemers ook terecht. “We willen hen ook op het hart drukken om vooral geen enkel document te tekenen dat hun werkgever hen zou voorleggen”, aldus Benali.

Een van de grotere spelers

Toch is Benali positief dat de overheid eindelijk een bedrijf van deze omvang aan durft te pakken. Hij stelt dat vakbondsacties van huishoudhulpen en media-aandacht voor de wantoestanden hieraan bijgedragen kunnen hebben.

“Het is vooral een belangrijk signaal in een sector waar men de regels al eens naast zich neer durft te leggen. In het verleden zijn wel al kleinere bedrijven aangepakt voor fraude met dienstencheques, maar ACC is een van de grotere spelers, en in die zin is deze beslissing een primeur.”

Voorwaarden voor subsidies

Volgens Kris Vanautgaerden, nationaal secretaris van het ACV, moet de subsidiëring van de dienstenchequebedrijven anders. “Om in aanmerking te komen voor subsidies moeten bepaalde uitgaven én kwaliteitsstandaarden bewezen en gecontroleerd worden”, stelt hij in het persbericht. Volgens hem moeten er duidelijke voorwaarden gekoppeld worden aan subsidies.

“De arbeidsomstandigheden in de sector moeten echt beter”, vindt ook Benali. “We zijn tevreden dat de politieke partijen Vooruit en Groen de voorwaarde voor betere arbeidsomstandigheden in hun verkiezingsprogramma’s hebben opgenomen. Daar moet in de volgende regeerperiode eindelijk werk van gemaakt worden.”

Steun voor een nieuwe website

We hebben uw hulp nodig voor een essentiële opfrissing van de website. Om die interactiever, sneller en gebruiksvriendelijker te maken hebben we 30.000 euro nodig. Elke bijdrage, groot of klein, helpt. Met uw donatie ondersteunt u onafhankelijke journalistiek die de verhalen blijft brengen die er echt toe doen. Laat uw hart spreken.

Steun hier