Wat voor land willen we in de 21ste eeuw? Bij de vzw BE2030-United for Belgium vertrekken we, bewust, van de premisse dat we moeten mikken op een staatkundige indeling die ons land sterker maakt en die de interne samenhang vergroot. Scenario’s op basis van “vier gewesten” of taalkundige “argumenten” dragen daar niet toe bij. Integendeel. In de voorbije 50 jaar hebben we ondervonden hoe regionale en communautaire structuren dit land ondermijnen en verzwakken en hoe ze de interne polarisatie als het ware “verankeren”. Het kan anders en veel beter.
Maar al te vaak wordt er “Belgique à papa” geroepen wanneer Belgen aandringen op een staatkundige structuur die het hele land ten goede komt. Wij dromen helemaal niet van een “Belgique à papa“, wat dat ook moge betekenen. En al evenmin van de “wafelijzerpolitiek”. We pleiten wel hartstochtelijk en met overtuiging voor een staatkundige aanpak waarbij de moedertaal van een Belg niet alles moet domineren of bepalen. Het is onze diepe overtuiging dat we het nationale niveau opnieuw veel sterker moeten maken met het oog op een grotere samenhang, een grotere efficiëntie en een deugdelijk bestuur. We schieten niets op met communautaire structuren die ingebakken conflicten genereren en “vechtfederalisme” aanwakkeren. De gewone burgers van dit land hebben daar geen boodschap aan en hebben er geen baat bij. Spanningen uit de 20ste eeuw mogen onze aanpak in de 21ste eeuw niet blijven bepalen.
Nationale aanpak
In onze ogen zijn er voor zeer veel bevoegdheden weinig ernstige argumenten om ze te (blijven of willen) regionaliseren of communautariseren. Wij kiezen voor een positief, constructief en toekomstgericht Belgisch model. In zo’n context is het de evidentie zelve om zaken als justitie, politie, defensie nationaal te regelen. Het beleid op het vlak van gezondheidszorg is een materie kan beter ook volledig nationaal worden. Alle inwoners in dit land hebben het recht om overal op dezelfde kwaliteit van gezondheidszorg te kunnen rekenen. Hetzelfde geldt in onze ogen voor bijvoorbeeld ouderenbeleid en ouderenzorg, kinderbijslagen, sociale uitkeringen, sociale voorzieningen. Klimaat, milieu en energie zijn evenzeer thema’s die we beter nationaal kunnen aanpakken om zo met één stem te (kunnen) spreken in Europees en internationaal verband. Onze export kunnen we beter promoten door een nationale strategie. Op een conferentie over ondernemerschap in Rio de Janeiro, vroeg een Chinese afgevaardigde me ooit, na het zien van de vertegenwoordigers van Vlaanderen, Brussel en Wallonië, mij waar deze ‘landen’ zich bevonden en, wetende dat ik Belg was, waar de Belgische delegatie zich dan wel bevond.
We kunnen niet langer accepteren dat we onze middelen op zo’n inefficiënte manier verspillen, enkel en alleen om het ego van bepaalde politici te bevredigen.
Idem voor toerisme bijvoorbeeld, voor wetenschappelijk onderzoek of voor sport. En waarom zou een landbouwbeleid fundamenteel moeten verschillen al naargelang een landbouwer of veeteler aan deze of gene zijde van een “taalgrens” actief is? Wat is daar de zin van, zeker als je weet dat heel wat ‘Vlaamse’ boeren in Franstalig België actief zijn?
Heikele punten zijn, misschien, bevoegdheden als cultuur en onderwijs. Al kan je ook voor die thema’s de vraag stellen of het echt onmogelijk is om hiervoor opnieuw nationale ministeries te maken die, indien echt nodig, een gedifferentieerde aanpak kunnen ontwikkelen. Waarom zou onze nationale geschiedenis – ons gemeenschappelijk erfgoed – verschillend zijn volgens de ‘gemeenschap’ waartoe de school behoort? Op het vlak van onderwijs pleiten wij zeker voor een gemeenschappelijk programma en inspanningen om de kennis van onze (drie) landstalen gevoelig en doorgedreven te verbeteren en onze lagere en middelbare scholen in deze zin aan te passen. Projecten en experimenten in deze zin moeten we toejuichen en, vooral, uitbreiden en vermenigvuldigen. Leven in een land op het kruispunt van diverse talen moeten we zien als een troef, een rijkdom, een verrijking. Niet langer als een bron van conflicten, die vooral politiek worden vertaald.
‘Federalisme’ met absurde gevolgen
Een veel sterker nationaal niveau kan eventueel worden gecombineerd met een decentralisering van de uitvoeringsorganen via de provincies, die sinds geruime tijd zeer stiefmoederlijk worden behandeld. Zo vermijden we ook een verkeerd “federalisme” waarin met name “Vlaanderen” en “Wallonië” voortdurend tegenover elkaar staan. Niet omdat de bevolking dat per se wil maar omdat er binnen onze politieke klasse blijkbaar een (perverse) dynamiek aanwezig is die zoiets in de hand werkt. De voorbije decennia hebben rijkelijk aangetoond dat zo’n benadering vooral onze bevolking verdeelt en zeker niet bijdraagt tot een grotere cohesie en een beter bestuur, eerder tot het tegenovergestelde. Met als toppunt van absurditeit dat je nu in het noorden van België bij het binnenrijden van ons land in koeien van letters “Vlaanderen” moet lezen en, ‘en stoemelings’ misschien nog merkt dat je in België bent. Dit tragikomische voorbeeld zegt veel over de ware intenties van diegenen die zoiets bedenken.
Vermoeiende verdeeldheid
De inefficiëntie, de verdeeldheid, de versnippering, de conflictsfeer: vele Belgen zijn dat allemaal hartsgrondig beu. Samen met vele landgenoten, een zwijgende meerderheid, pleiten wij voor een staatkundige structuur die aan de Belgen de kans geeft om gewoon Belg te zijn. Nuchter. Zonder fanatiek nationalisme. Zonder communautair gehakketak. We weten, uiteraard, dat de politieke verdeeldheid sommigen bijzonder goed uitkomt. Maar dit gaat ten koste van de welvaart van alle Belgen. Wij wijzen de verdeeldheid resoluut af en kiezen voor een sterker, modern, divers, creatief en meertalig België waarin burgers veel meer inspraak krijgen en waarin de verstikkende particratie – eindelijk – wordt ingedijkt en teruggedrongen.
Paul Bosmans is voorzitter vzw BE2030-United for Belgium
BE2030 – United for Belgium is een beweging die alle Belgen die van hun land houden, wil verenigen om in 2030 de 200ste verjaardag van België te vieren in een herenigd en sterker land.
Meer info: unitedforbelgium@gmail.com
(de vzw heeft een pagina op Facebook, de website is volop in voorbereiding)
