Het rapport ‘Death, despair and destitution: the human costs of the EU’s migration policies’ is opgesteld op basis van verslagen uit eerste hand van medisch personeel en patiënten, meer dan 20.000 medische, psychische en spoedconsulten aan de EU-grenzen en meer dan 8.400 mensen die op zee zijn gered.
Het illustreert een schokkende normalisering van gewelddadige tactieken, goedgekeurd door de Europese Unie (EU) en de EU-lidstaten en aangemoedigd door de steeds meer ontmenselijkende politieke retoriek van de Europese leiders.
Sinds de zogenaamde migratie-‘crisis’ in 2015 heeft Artsen zonder Grenzen de EU en haar lidstaten consequent opgeroepen om hun verantwoordelijkheid te nemen en te voorzien in de dringende behoefte aan hulp en bescherming voor migranten en vluchtelingen.
In plaats van de situatie te verbeteren, heeft echter een normalisering van geweld tegen vluchtelingen en migranten wortel geschoten, met enorme investeringen van EU-instellingen in derdewereldlanden zoals Niger en Libië, waar mensen vaak worden tegengehouden of onder dwang naartoe worden teruggestuurd, en waar ze een onmenselijke behandeling ondergaan.
Libische kustwacht sluit vluchtelingen op in detentiecentra
Een voorbeeld van deze investering is de Libische kustwacht, die routinematig mensen onderschept op zee en ze naar detentiecentra in Libië brengt. Onze teams werkten van 2016 tot 2023 in enkele van deze detentiecentra, waar we getuige waren van deplorabele leefomstandigheden, waardoor overdraagbare ziekten zich gemakkelijk kunnen verspreiden.
In december 2023 bracht AZG een rapport uit waarin alarm werd geslagen naar aanleiding van meldingen van patiënten over mishandeling, mensenhandel, seksueel geweld en marteling. Tussen januari 2022 en juli 2023 hebben onze medische teams in de centra 58 gevallen van tuberculose (tbc) gediagnosticeerd en behandeld en in één geval gepleit voor de vrijlating van een ernstig ondervoede volwassen tbc-patiënt die minder dan 40 kilo woog en geen passende zorg kon krijgen tijdens zijn detentie.
Vergelijkbare patronen van uitbesteed geweld vanuit de EU, evenals het ontzeggen van toegang tot basisgezondheidszorg en veiligheid voor migranten en vluchtelingen, zijn ook vastgesteld in Niger, Servië en Tunesië. Dit geweld is echter ook duidelijk en goed gedocumenteerd binnen de EU-grenzen.
“Ik zei tegen de dokter: ‘Ik wil hier blijven, ik zoek asiel’, maar hij zei tegen me: ‘Echt, ik weet niet wat er met je gaat gebeuren’, en de grenswachten kwamen naar het ziekenhuis en stopten me drie uur lang in een gevangenis. En daarna ging ik terug naar de grens”, vertelt een patiënt van AZG in Wit-Rusland.
De praktijk van herhaalde pushbacks in landen als Polen, Griekenland, Bulgarije en Hongarije is goed gedocumenteerd
De praktijk van herhaaldelijk terugduwen in landen als Polen, Griekenland, Bulgarije en Hongarije is gedocumenteerd door AZG-teams.
Met meer dan 2.000 kilometer grensmuren en hekken om mensen buiten de EU te houden – vaak met scheermesdraad, bewakingscamera’s en drones – veroorzaakt de fysieke architectuur van het afschrikkingsbeleid van de EU verwondingen die behandeld worden door onze medische teams. Voorbeelden hiervan zijn te vinden aan de Pools-Wit-Russische en Servisch-Hongaarse grenzen.
Deze architectuur wordt nog aangevuld door verschillende ordehandhavers, die met hun gewelddadig optreden tegen mensen die bescherming zoeken, inclusief vernederende behandeling, verantwoordelijk zijn voor lichamelijk letsel en posttraumatische stressstoornissen. Vaak hebben mensen die asiel zoeken in Europese landen al geweld ervaren voordat ze in Europa aankwamen.
61 procent zegt te zijn gemarteld
In Palermo, Italië, gaf 61 procent van de 57 patiënten die tussen januari en augustus 2023 werden geholpen, aan dat ze in Libië waren gemarteld, terwijl 58 procent aangaf te zijn gemarteld in een detentiefaciliteit. Posttraumatische stressstoornis kwam veel voor onder deze patiënten.
De EU-lidstaten hebben niet alleen de toegang tot de EU over land geblokkeerd, maar verzuimd aan hun verplichting om bijstand te verlenen aan mensen in gevaar op zee. Het uitbesteden van reddingstaken aan kustwachten van buiten de EU en het stopzetten van de Europese zoek- en reddingscapaciteit in de Middellandse Zee hebben ervoor gezorgd dat schipbreuken en vermijdbare sterfgevallen bijna dagelijkse tragedies zijn geworden in het centrale deel van de Middellandse Zee.
“De politiek van geweld en ontbering tegen vluchtelingen en migranten mogelijk te maken en te bevorderen, in plaats van te zoeken naar humane politieke oplossingen, zou het collectieve geweten moeten schokken,” zegt Julien Buha Collette, operationeel teamleider van AZG.
“In plaats daarvan zien we dat EU-leiders het onmenselijke beleid versterken en zelfs toejuichen in politieke oproepen. Dit druist regelrecht in tegen de kernwaarden waar de EU beweert voor te staan.”
Dit is in tegenspraak met de kernwaarden waar de EU voor zegt te staan.
De EU en haar lidstaten moeten dringend van koers veranderen en zinvolle maatregelen treffen in plaats van migranten en vluchtelingen louter door een veiligheidsbril te bekijken en mensen te dehumaniseren.
Dit vereist een dringende en fundamentele verandering om de onderliggende oorzaken aan te pakken van mensen opp de vlucht, die al veel te lang hebben geleid tot zinloze doden, gewonden en langdurige trauma’s onder mensen die veiligheid en bescherming zoeken aan de EU-grenzen.
Lees ook: Fort Europa: Spiegeltje spiegeltje aan de wand wie is het wreedst van het Europese vasteland?
Dit artikel verscheen eerder op de website van Artsen Zonder Grenzen. De vertaling is van Gaston Van Dyck
Steun voor een nieuwe website
We hebben uw hulp nodig voor een essentiële opfrissing van de website. Om die interactiever, sneller en gebruiksvriendelijker te maken hebben we 30.000 euro nodig. Elke bijdrage, groot of klein, helpt. Met uw donatie ondersteunt u onafhankelijke journalistiek die de verhalen blijft brengen die er echt toe doen. Laat uw hart spreken.
