“Heb je gezien dat Hamas baby’s heeft onthoofd?” “Verschrikkelijk toch”, zo vertelde mijn vriendin me eergisteren voor het slapengaan.

Wanneer je het beeld van onthoofde baby’s denkbeeldig voor je ziet, is het niet eenvoudig om slaap te vatten. Zo kwam het dat ik de volgende ochtend ging googelen. En inderdaad: op zowat alle nieuwssites zag ik artikels over onthoofde baby’s. De berichten kwamen van grote persagentschappen.

Eén twijfelachtige bron

Wie goed las, merkte echter dat alle berichten teruggingen op één en dezelfde twijfelachtige bron. Alle artikelen zijn gebaseerd op een interview van een plaatsvervangend commandant van een parachute-eenheid, David Ben Zion. Ben Zion staat bekend als een agressieve settler die eerder verklaarde dat een Palestijns dorp van de kaart geveegd moest worden.

In een video is te zien hoe Ben Zion tegen de verzamelde pers in gebrekkig Engels verklaart: “Ze snijden hoofden af. Ze snijden hoofden af van vrouwen, we zagen baby’s.” In haar reportage stelt de verslaggever Nicole Zidek van de zender i24News verder dat ze van een commandant heeft gehoord dat 40 baby’s zouden zijn gestorven.

"The Gray Zone" conducted a recent investigation that identified the origin of the propaganda regarding "beheaded Israeli babies". They discovered that the journalist source for @i24NEWS_EN, David Ben Zion, is an extremist settler with fanatical beliefs., who had incited riots to… pic.twitter.com/rcBTOE59AI

— PALESTINE ONLINE 🇵🇸 (@OnlinePalEng) October 12, 2023

Onderzoek van de Israëlische krant Haaretz toont aan hoe i24News gecontroleerd wordt door de Israëlische regering en dat zowat alle journalisten van dit medium banden hebben met het Israëlische leger. Nader onderzoek toont aan dat er geen enkel bewijs is voor de beweringen, maar desondanks verschijnen niet veel later over de hele wereld krantenkoppen over veertig onthoofde baby’s.

Ook de Amerikaanse president Joe Biden herhaalde in zijn verklaringen de leugen van de onthoofde baby’s. In eigen land deelde zelfs Wouter De Vriendt (Groen) het nepnieuws op Twitter, al is zijn tweet ondertussen weer verwijderd.

De rechtzetting die niemand leest

Vandaag zijn een aantal artikelen reeds weggehaald of aangepast en verschijnt hier en daar een rechtzetting, maar het kwaad is reeds geschied. Geruchten leven vaak langer dan feiten. Alleen al op Twitter zagen meer dan 44 miljoen mensen het valse nieuwsbericht over de onthoofde baby’s. Heel wat van die mensen zullen nooit de rechtzettingen lezen.

Ondertussen worden de valse berichten over onthoofde baby’s gretig ingezet om de oorlogsmisdaden die Israël momenteel pleegt in Gaza goed te praten. “Hamas heeft baby’s onthoofd. “We zullen ze uitroeien”, verklaart voormalige perswoordvoerder van de Israëlische regering, Eylon Levy.

De juiste keuze is om er niet over te berichten tot je de feiten hebt kunnen controleren

De bedoeling is duidelijk. Door het beeld te versterken dat de Palestijnen barbaren zijn die baby’s onthoofden, probeert men hen van hun menselijkheid te ontdoen. Die ontmenselijking dient als propaganda voor de slachtpartij die men momenteel aan het aanrichten is. Journalisten die deze propaganda verspreiden zonder hun bronnen na te kijken, dragen een grote verantwoordelijkheid.

Tenslotte nog twee opmerkingen:

Ten eerste: neen, hiermee wil ik het leed van de Israëlische burgers die slachtoffer zijn van geweld niet minimaliseren. Net uit respect voor de mensen die effectief vreselijke zaken ondergaan, is het belangrijk om die verhalen niet te vermengen met desinformatie.

Ten tweede: ook wanneer je in het artikel schrijft dat de informatie “nog niet is bevestigd” draag je bij aan desinformatie. De juiste keuze is in dat geval om er gewoon niet over te berichten tot je de feiten hebt kunnen controleren.