“We zaaien wel maar het levert niets op”, zegt Ermelinda Santiago. “Het regent veel, meer dan vorig jaar, en daardoor is de oogst verloren gegaan.” De 25-jarige Santiago behoort tot de inheemse Meph’aa-gemeenschap in Tlapa, in het zuiden van Mexico. Ze is een van de duizenden inheemse inwoners die elk jaar naar het noorden van het land trekken om er in de fruit- en groenteoogst te werken.
Tlapa is een van de armste plaatsen in Mexico. De ontbossing, droogte en stortbuien slaan er hard toe. Landbouw is geen optie meer voor de plaatselijke bevolking.
Steeds meer emigratie
Mexico kampt steeds meer met lange droogteperiodes, bodemverarming, verwoestende regen, waterschaarste en de stijging van de zeespiegel. “De migratie is aan het veranderen als gevolg van de klimaatwijziging, de klimaatwijziging heeft een steeds grotere impact. In verscheidene staten emigreren meer mensen”, zegt Andrea Cerami, advocaat van het niet-gouvernementele Mexicaans Centrum voor Milieurecht (Cemda).
Vooral in het zuiden, centrum en westen trekken veel Mexicanen weg. Ze gaan naar andere gebieden in Mexico of naar de Verenigde Staten, waar nu al acht miljoen Mexicanen zonder geldige verblijfsdocumenten wonen.
“De klimaatwijziging is niet noodzakelijk de belangrijkste reden waarom mensen weggaan. Ze trekken weg omdat ze werk zoeken. Het is nog steeds niet de grote reden maar het speelt een rol”, zegt Patricia Romero Lankao, een Mexicaanse onderzoeker die in de VS voor het National Center for Atmospheric Research (NCAR) werkt.
Droogte en stortregens
Samen met haar collega’s Hua Qin en Melissa Haeffner onderzocht Romero Lankao de relatie tussen klimaatwijziging en migratie in Mexico.
In de eerste helft van 2010 en 2011 kampte Mexico met intense droogte. Het zuiden en zuidoosten werden getroffen door stortregens. Veel akkers, huizen en wegen gingen verloren.
De vier grootste orkanen sinds 2005 hebben 650.000 Mexicanen getroffen. Door overstromingen moesten sinds 2003 een half miljoen mensen hun huis verlaten, zeggen de NCAR-onderzoekers.
6,7 miljoen migranten extra
Lori Hunter, Sheena Murray en Fernando Riosmena van de Universiteit van Colorado in het Amerikaanse Boulder stelden tijdens een onderzoek dit jaar vast dat “men in gezinnen die in droogteomstandigheden leven, veel meer geneigd is te emigreren dan in gezinnen die in vochtige omstandigheden leven.”
Ze baseerden zich daarvoor op gegevens van 24.132 gezinnen in 66 plattelandsgemeenschappen in twaalf deelstaten in de periode 1987-2005.
Shuaizhang Feng, Alan Krueger en Michael Oppenheimer van de Amerikaanse Universiteit van Princeton stelden op hun beurt vast dat een verlies van 10 procent of minder van de Mexicaanse oogsten de emigratie richting noorden met 1,4 tot 6,7 miljoen personen kan opdrijven.
Het VN-klimaatpanel voorspelt dat er tegen 2050 wereldwijd 200 miljoen mensen hun land zullen hebben verlaten als gevolg van de klimaatwijziging.
