Hoog tijd dat Royal Dutch Shell aan de ketting wordt gelegd. Letterlijk. Daags voor Nieuwjaar is de Kulluk, een olieplatform van Shell, aan de grond gelopen in de Golf van Alaska. Volgens Greenpeace heeft het vaartuig 139.000 gallons diesel in zijn tanks. De Kulluk kwam uit het Arctisch gebied, benoorden Alaska.

Het werd voor onderhoud naar Seattle aan de Westkust van de VS gesleept. Shell hoopte zo ook een nieuwe belasting in de Amerikaanse staat Alaska te ontlopen, die de firma US$7 miljoen zou kosten. Maar het konvooi kwam in zwaar weer terecht. Tijdens die storm braken de kabels met de AIviq, een sleper, en sloeg de Kulluk op drift. Het vaartuig ligt nu aan de zuidkant van het Kodiak-eiland in de Golf van Alaska.

Shell sust uiteraard de gemoederen en meldt dat dit een maritiem incident is en geen boorincident. Maar: dit is wel het zoveelste incident op rij met Shell in het Arctisch gebied. De oliereus heeft naar verluidt 4,5 miljard dollar geïnvesteerd in olie-exploratie aan de Pool. Maar de multinational bespaart op veiligheids- en preventiekosten.

Bijna een jaar geleden bleek dat Shell nooit heeft berekend hoeveel het zou kosten om na een olieramp in Arctica de troep op te ruimen. De vaartuigen die Shell bij een olieramp zou inzetten, zijn volgens de Amerikaanse kustwacht niet geschikt want te oud. Die kustwacht betwijfelt of de chemicaliën die Shell bij zo’n ramp zou gebruiken, in het ijskoude water effect zullen hebben.

Eerder is ook de Noble Discoverer, een ander boorplatform van Shell, in Alaska aan de grond gevaren. De Noble Discoverer en de Kulluk zijn oud. De Kulluk zou de laatste dertien jaar niet gebruikt zijn.

Hoog tijd om Shell dus te beletten van in Arctisch gebied naar olie te zoeken en te boren. Shell is één van de grootste grondstoffenjagers aan de Pool. Maar daar maken nu honderden ondernemingen jacht op concessies waar ze grondstoffen kunnen uitbaten. Canada geeft de ene vergunning na de andere om in zijn noordelijke provincies Nunavut en Northwest Territories naar ertsen, olie en gas te zoeken.

Volgens de Chamber of Mines van die provincies is dat goed voor de economische groei. Kaarten van de overheid in Groenland tonen dat daar de hele kust al aan mijnbouw- en oliefirma’s is uitgedeeld. Uitbating wordt ook binnen de Poolcirkel mogelijk omdat de poolkap smelt en de zeeroutes rond de Noordpool in de zomer bevaarbaar worden.

De rush naar de olie en de ertsen gaat hard. De regeringen leggen de ondernemingen niets in de weg, integendeel. Het beleid om mens en natuur te beschermen loopt achterop. Moet Arctica sowieso ontgonnen worden? Daarover zou een internationaal debat gevoerd moeten worden. Arctica is een van de laatste relatief ongeschonden gebieden op aarde.

Mijn boek Grondstoffenjagers dat in februari verschijnt, gaat dieper in op o.a. de rush naar Arctica.