Volgens een Britse parlementaire commissie wordt het probleem van belastingontwijking door multinationals mogelijk gemaakt door de zogenaamde 'Big 4', waar ook KPMG deel van uitmaakt (foto: Flickr creative commons / ell brown).
Nieuws, Wereld, Economie, België, Dirk Van der Maelen, Belastingontwijking, Offshore leaks, Iven De Hoon, Transfer pricing, Orde van Vlaamse Balies (OVB), Tax Justice Network -

Van offshore-specialist De Hoon tot de ‘Big 4’: de architecten van de wereldwijde belastingontwijking

In april 2013 zetten de geruchtmakende ‘Offshore leaks’, waarin details over ruim honderdduizend offshore-rekeningen werden vrijgegeven, het onderwerp belastingontwijking wereldwijd op de kaart. Maar wie zijn de breinen achter deze fiscale constructies die handig gebruikmaken van belastingparadijzen?

dinsdag 10 december 2013 12:55
Spread the love

De Hoon: betalen van zo min mogelijk belastingen is ‘mensenrecht’

Iven De Hoon is de zelfverklaarde offshore-specialist van de Benelux, die voor zijn cliënten fiscale constructies in belastingparadijzen ontwikkelt. De Hoon ziet het betalen van zo min mogelijk belastingen als ‘een mensenrecht’. Het fiscaal advieskantoor De Hoon & Partners heeft filialen in Luxemburg, Zwitserland, Bulgarije, China, Hongkong en Belize. 

De offshore-specialist organiseert eveneens seminars waarin allerlei ‘creatieve belastingtips’ worden gegeven. In een van deze bijeenkomsten, die werd bijgewoond door een Humo-journalist, adviseerde De Hoon cliënten die in Hongkong (waar een belastingtarief van 0 procent geldt) anoniem wensen te blijven eerst een vennootschapje in Belize op te richten. Hongkong-Belize is immers een ‘geliefde piste’, waar ook piloten van EasyJet en kapiteins van baggeraar De Nul gebruik van zouden maken.

In het verslag van de Humo wordt ook uitgelegd hoe het advieskantoor van De Hoon een fruitteler in Mexico bijstond met fisco-cosmetische trucs. Zo werd er in Zwitserland een ‘centrum voor kwaliteitscontrole’ voor het fruit opgericht, dat torenhoge facturen naar Mexico stuurde om daar de winst te drukken. In Mexico zouden de belastingtarieven immers ongunstig zijn.

Op vragen van potentiële belastingontwijkers waarin zorgen werden geuit over de nieuwsgierigheid van de Belgische fiscus, reageerde De Hoon door te benadrukken dat in België slechts acht ambtenaren op transfer pricing (de handel tussen twee vestigingen van een bedrijf in twee verschillende landen) controleren.

Overheden lopen honderden miljarden dollars per jaar mis door ‘transfer mispricing’

Volgens het Tax Justice Network is transfer pricing op zich niet illegaal, tenzij er sprake is van manipulatie van prijzen: zogenaamde transfer mispricing. Men schat dat 60 tot 70 procent van de internationale handel binnen in plaats van tussen multinationals plaatsvindt. De Amerikaanse belangenorganisatie Global Financial Integrity schat dat overheden honderden miljarden dollars per jaar mislopen door transfer mispricing.   

Internationaal hanteert men het zogenaamde arm’s length-beginsel om transfer mispricing tegen te gaan: hierbij dient men de prijs te hanteren die twee bedrijven die niet aan elkaar verwant zijn in een normale markt zouden bepalen bij een vergelijkbare transactie. Dit beginsel is in de praktijk echter zeer lastig toe te passen, omdat sommige producten en diensten dusdanig uniek zijn dat het moeilijk is om de ‘normale prijs’ vast te stellen. Ook is het lastig te bepalen wat de waarde is van een bepaald merk.

Vanwege deze ineffectiviteit zijn multinationals over het algemeen een groot voorstander van het arm’s length-beginsel. Sommige academici en belangenorganisaties pleiten echter voor een ‘unitair’ belastingsysteem, waarbij de verschillende delen van een multinational worden belast op hun werkelijke activiteiten. Hierbij kijkt men onder meer naar de omzet, winst, activa en het aantal werknemers.  

Volgens het Tax Justice Network zijn de grote verliezers bij de overgang op een unitair systeem niet alleen de multinationals, maar ook de accountants- en advocatenkantoren die forse bedragen opstrijken met het bedenken van offshore-constructies. Zo ook De Hoon, die 350 euro voor het bijwonen van een seminar rekent en 3000 euro vraagt voor advies op maat.

Pascal Saint-Amans, directeur fiscale zaken van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO), gaf dit jaar echter aan geen voorstander te zijn van een unitair systeem. “Er zijn mensen die hier sterk in geloven, ik ben agnostisch. Maar als we hiervoor kiezen moeten we een systeem creëren, en dat is hetzelfde als een nieuw probleem creëren”, zei hij dit jaar in de Nederlandse zakenkrant Het Financieele Dagblad.

Adviseurs onterecht ‘gebrandmerkt’?

Dit jaar diende SP.a-Kamerlid Dirk Van der Maelen een wetsvoorstel in dat de promotie van fiscale constructies moest tegengaan. “De meeste raadgevers adviseren hun klanten naar ons land terug te keren, maar er blijven cowboys rondlopen. Tegen hen willen we optreden”, stelde Van der Maelen ter onderbouwing van zijn voorstel, verwijzend naar adviseurs als De Hoon.

In een reactie op het voorstel van Van der Maelen waarschuwde de Orde van Vlaamse Balies (OVB) dat advies voor iets dat volgens de wet niet strafbaar is – legale belastingontwijking – ook niet strafbaar kan zijn of worden. Kathleen Vercraeye van de OVB suggereerde dat er sprake zou zijn van een overbodig wetsvoorstel, waarmee advocaten ten onrechte worden gebrandmerkt “als handlangers en zelfs adviseurs van belastingfraudeurs”.

Ook De Hoon zelf benadrukt dat er niets aan te merken valt op de diensten die hij verleent. “Wanneer een handelaar wapens verkoopt en de koper moordt later zijn familie uit, is dat toch niet zijn verantwoordelijkheid? Wij doen niets illegaals.”

De dubieuze rol van de ‘Big 4’

Offshore-constructies kwamen in april 2013 internationaal onder de aandacht, toen het Internationaal Consortium van Onderzoeksjournalisten (ICIJ) details over 130.000 offshore-rekeningen vrijgaf. Op deze lijst stonden enkele honderden Belgen, vooral Antwerpse diamantairs.

Vele multinationals die op grote schaal belastingen ontwijken via offshore-constructies worden niet bijgestaan door relatief kleine spelers als De Hoon, maar door de vier grootste mondiale fiscale adviesbureaus: Deloitte, Ernst & Young, KPMG en PricewaterhouseCoopers (PwC). Dit jaar concludeerde een parlementaire commissie in Groot-Brittannië dat het bredere probleem van belastingontwijking door multinationals mogelijk wordt gemaakt door deze Big 4.

Naast het adviseren van cliënten inzake belastingontwijking voorziet de Big 4 bovendien de Britse overheid van belastingexperts die helpen met het opstellen van belastingwetgeving. Hierdoor kunnen de adviesbureaus gemakkelijk de mazen in de Britse belastingwet ontdekken en hier vervolgens van profiteren.

Volgens Prem Sikka, professor aan de Universiteit van Essex, zijn de Big 4 “het epicentrum van de wereldwijde belastingontwijkingsindustrie. Het verlies van belastinginkomsten is een directe oorzaak van de huidige economische crisis.” 

take down
the paywall
steun ons nu!