Eric Goeman van het Financieel Actie Netwerk neemt het woord voor het advocatenkantoor van Thierry Afschrift (foto: Lesley Arp).
Reportage, Nieuws, Economie, Politiek, België, Belastingontwijking, HSBC, Eric Goeman, Belastingontduiking, PriceWaterhouseCoopers (PwC), FAN (Financieel Actie Netwerk), Big Four, Thierry Afschrift, Square du Bois -

Een busreis door belastingparadijs Brussel

Het Financieel Actie Netwerk (FAN) maakte op 3 januari een bustour langs een aantal belangrijke spelers van de belastingontwijkings- en ontduikingsindustrie. Gekleed in wapperende witte poncho’s trokken de vrijwilligers van het FAN door Brussel om te pleiten voor een rechtvaardige fiscaliteit.

vrijdag 3 januari 2014 17:00
Spread the love

De fiscale spitstechnologie van Thierry Afschrift

Hoe presteren gefortuneerden het toch om aan de fiscus te ontsnappen? Hierbij komen onder andere de diensten van advocaten als Thierry Afschrift kijken, zo blijkt uit de eerste stop van de bustour.

Eric Goeman, woordvoerder van het FAN, vertelt voor de deur van het advocatenkantoor hoe Afschrift door de toepassing van fiscale spitstechnologie de rijken (waaronder bijvoorbeeld enkele Antwerpse diamantairs) helpt om aan hun belastingplicht te ontkomen.

Maar Afschrift mengt zich ook zo nu en dan in het politieke debat over belastingen. Zijn standpunten zijn dan uitgesproken neoliberaal. Zo verzet Afschrift zich tegen pogingen van de Europese Unie en de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) om financiële gegevens transparanter te maken en is hij een voorvechter van het bankgeheim.

Belastingontwijkers houden zich schuil achter een hek

Maar waar houden die belastingontwijkers zich eigenlijk schuil? Achter een groot hek, zo blijkt wanneer de tourbus vlak voor het ‘miljonairspleintje’ Square du Bois stopt. Sinds enkele jaren is de gated community tevens een geliefde bestemming voor Franse belastingvluchtelingen. 

Hoewel de superrijken zich vaak presenteren als de motor van de samenleving, is het tegengestelde volgens Goeman waar. “Onze maatschappij beschikt niet meer over de middelen om deze rijken te onderhouden”, zegt hij terwijl hij voor het imposante hek staat.

De ‘grensoverschrijdende bankoplossingen’ van HSBC

Vervolgens rijdt de volle tourbus richting de Brusselse vestiging van HSBC, voluit de Hong Kong and Shanghai Banking Corporation. Deze bank is gespecialiseerd in ‘grensoverschrijdende bankoplossingen’. Zo zouden haar medewerkers volgens Goeman vaker in het belastingparadijs Jersey aanwezig zijn dan in Brussel.

Dat achter de glimmende kantoren van HSBC een dubieuze reputatie schuilgaat, blijkt onder meer uit het feit dat de bank in 2012 door een Amerikaanse Senaatscommissie in verdenking werd gesteld van witwaspraktijken. HSBC wist deze beschuldiging naast zich neer te leggen met een minnelijke schikking ter waarde van 1,9 miljard dollar (1,4 miljard euro). Volgens Goeman illustreert de hoogte van dit bedrag hoeveel geld er rondgaat in de belastingontduikingsindustrie.

Sinds oktober 2013 is er ook in België een gerechtelijk onderzoek ingesteld naar HSBC, wegens vermoedens van georganiseerde belastingfraude, witwassing, georganiseerde misdaad en het illegaal uitoefenen van makelaarsactiviteiten. Volgens het FAN is er maar een manier waarop de fiscus zich kan wapenen tegen de praktijken van spelers als HSBC: wanneer deze automatische toegang krijgt tot alle bankgegevens.

‘Fiscale optimalisatie’ met hulp van de ‘Big Four’

De bustour eindigt bij het kantoor van een van de belangrijkste actoren op het gebied van de belastingontwijking: PriceWaterhouseCoopers (PwC). PwC vormt samen met Deloitte, KPMG en Ernst & Young de Big Four van de accountancywereld. Deze vier bedrijven stellen wereldwijd ongeveer 700.000 mensen te werk en zijn gevestigd in 150 staten, waaronder bijna alle belastingparadijzen. Naast het controleren van de rekeningen van bedrijven, helpen de leden van de Big Four hun cliënten ook met ‘fiscale optimalisatie’.

Dat wil zeggen dat zij fiscale constructies ontwikkelen waarmee zo min mogelijk belasting hoeft te worden betaald. Zo verleent PwC onder meer advies aan multinationals als Ebay, Lufthansa, Exxon en Bayer. Maar dat ook PwC – net als Afschrift – er niet vies van is om zich te mengen in het ideologische debat over belastingen, blijkt uit de campagne die het accountancybureau jaarlijks optuigt in het kader van Tax Freedom Day.

Volgens PwC is dit “de symbolische dag waarop de gemiddelde belastingbetaler stopt met werken voor de staatskas en voor zichzelf begint te verdienen”. In België viel deze dag het afgelopen jaar op 13 juni.  Het FAN spreekt echter van een misleidende berekening. Zo viel Tax Freedom Day voor de vermogende bewoners van Square du Bois volgens het FAN al op 3 januari, aangezien inkomens uit arbeid veel zwaarder worden belast dan inkomens uit vermogen.

Het netwerk wil dat de politiek eist dat de vier grote consultancybureaus hun activiteiten in belastingparadijzen stopzetten. Tevens pleit het FAN ervoor dat de Big Four haar boekhoudkundige activiteiten scheidt van haar activiteiten op het vlak van consultancy.  

dagelijkse newsletter

take down
the paywall
steun ons nu!