REM is het schoolvoorbeeld van een band die zonder zich te compromitteren uitgroeide tot een van de topformaties van de wereld. Zelfs op het moment dat ze miljoenen cd’s verkochten (halfweg de jaren ’90) verloren ze niets van hun geloofwaardigheid. Toch ging het verkeerd. De groep mocht dan niet toegeven aan commerciële verlokkingen, de grote vonk doofde wel een beetje uit.
Vanaf ‘Monster’ (hun negende plaat uit 1994) waren de full-cd’s van de groep uit Athens, Georgia nooit meer volledig geslaagd te noemen. Goede liedjes à volonté, maar telkens bleef het uitkijken of ze nog eens een volledige voltreffer zouden scoren. Soms komen ze dicht in de buurt. De vorige plaat ‘Accelerate’ (2008) bijvoorbeeld was zonder meer uitstekend. ‘Collapse Into Now’ doet daar nog een schepje bovenop en neigt naar het beste van de groep.
Wereldtop zonder compromissen
We kunnen gerust zeggen dat we opgroeiden met REM. De groep deed wat enkel de allergrootsten kunnen: zonder toegevingen baanden ze zich een weg naar de wereldtop. We horen het Steve Wynn (van The Dream Syndicate) nog zeggen: ‘Ik begreep REM eerst niet. De eerste vier platen hielden ze stevig vast aan dezelfde sound en hetzelfde type songs. Maar eens ze succes kenden, begonnen ze te veranderen en te evolueren. Ik had met mijn band net het tegenovergestelde voor ogen: met elke nieuwe plaat een ander geluid exploreren. Wist ik veel dat de luisteraars eerst moeten gewoon worden aan je eigen taal en dat ze daarna mee op pad kunnen gaan? REM had het door en wij niet. Dat is meteen ook de verklaring waarom ze zo – zonder enige smet – mega geworden zijn.” Dat de groep in haar latere jaren een paar steken liet vallen, is natuurlijk. Maar tegenover elke mindere song stonden er altijd een stel parels die ervoor zorgden dat we deze groep de moeite waard bleven vinden. Ook vandaag na meer dan 25 jaar.
Gloedvol en ijzersterk
Als we een nieuwe REM opleggen is het dan ook steeds met een hele geschiedenis in het achterhoofd. Altijd is er echter de hoop op nog meer mooie muziekjes. Michael Stipe en zijn twee maats (drummer Bill Berry liet al een poos verstek gaan om medische redenen) stellen ons ook deze keer niet teleur. Het eerste wat we vaststellen is dat REM ook deze keer naar de gitaren grijpt. Het heeft zowel knappe mid-temposongs zoals de single ‘Überlin’, als het stevige rockers genre ‘Mine Smell Like Honey’ alsook gloedvolle barokke ballads (‘Oh My Heart’) in petto.
Die nummers waren echter al gelekt voor de plaat uitkwam en soms denk je dan dat je het beste op voorhand al gehoord hebt. Ook de andere songs blijken over het algemeen ijzersterk. ‘It Happened Today’, bijvoorbeeld, zou zo op één van hun vroege platen gekund hebben: mooie meerstemmige zang, Byrdsgitaren en een fijne tekst. ‘Walk It Back’ is een soulballad waarbij je direct denkt aan een ‘plakker’ op de dansvloer terwijl Michael Stipe hier kwetsbaarder dan ooit klinkt. Bij de rockers zijn er dan weer niemendalletjes als ‘Alligator Aviator Autopilot Antimatter’ en het ultrakorte ‘That Someone Is You’ die ons als een gek door de kamer doen pogoën (gelukkig is dit geen podcast). Een beetje te gewoon is ‘Me Marlon Brando, Marlon Brando and I’, maar afsluiter ‘Blue’ (met Patti Smith) groeit van een broeierige postrocksong uit tot een gitaarstorm die aan de ribben plakt. Aan het eind zit nog een ‘hidden track’, een coda van de opener ‘Discoverer’ zodat het hele werkstuk mooi rond wordt gemaakt.
Tja, REM heeft gedaan waar al jaren op gehoopt werd: opnieuw een schitterende plaat maken. Misschien klinkt ze iets te vertrouwd, maar wie verwijt een schilder dat hij weer dezelfde kleuren bovenhaalt om een nieuw meesterwerk te maken?
Beoordeling: ++++
(Warner Brothers)
