Vóór de start van de parlementsverkiezingen in november bezorgde Amnesty International aan alle deelnemende partijen een “mensenrechtenmanifest”, een document met tien concrete hervormingen op vlak van mensenrechten die dringend uitgevoerd moeten worden:

  1.   Schaf de noodtoestand af en hervorm de veiligheidsdiensten
  2.   Stop eenzame opsluiting zonder rechtsbijstand en stop foltering
  3.   Garandeer een eerlijke en onafhankelijke rechtsgang
  4.   Garandeer vrije meningsuiting en vrijheid van vereniging
  5.   Onderzoek misdaden uit het verleden
  6.   Realiseer de economische, sociale en culturele rechten van alle burgers
  7.   Respecteer de rechten van sloppenwijkbewoners
  8.   Stop discriminatie
  9.   Bescherm vrouwenrechten
  10.  Schaf de doodstraf af

54 politieke partijen kregen de vraag om het manifest met de tien maatregelen te onderschrijven. Amnesty probeerde ook een afspraak te regelen met de 15 belangrijkste partijen. In totaal reageerden twaalf partijen op het verzoek.

De partij Vrijheid en Gerechtigheid, die de meeste parlementszetels won, heeft geen feedback gegeven. Er zijn nochtans meerdere pogingen ondernomen om het standpunt van de partij te weten te komen.

De Egyptische Sociaaldemocratische Partij en de Socialistische Volksalliantie zijn de enige twee partijen die alle tien de maatregelen onderschreven hebben. De overige partijen schaarden zich bijna allemaal achter de eerste zeven punten van het manifest.

Het is bemoedigend dat zo veel partijen zich engageren om foltering te bestrijden, de rechten van sloppenwijkbewoners ter harte willen nemen en zich willen inzetten voor een eerlijke rechtsgang.

Het is echter verontrustend dat een aantal partijen niet bereid zijn zich in te zetten voor vrouwenrechten. Verschillende partijen verwijzen naar Islamitische wetgeving als argument tegen gelijke rechten voor mannen en vrouwen. Amnesty vraagt het nieuwe parlement om in de nieuwe grondwet alle rechten van alle Egyptenaren te garanderen. Non-discriminatie en gelijkheid tussen man en vrouw moeten de hoekstenen vormen van de nieuwe grondwet.

De meeste partijen zijn bereid om een halt toe te roepen aan discriminatie, maar verschillende partijen maakten een voorbehoud bij discriminatie op basis van seksuele geaardheid en genderidentiteit. Twee partijen lieten in hun commentaren uitschijnen dat de discriminatie van Koptische christenen, zoals de beperkingen op het bouwen van kerken, fel overdreven wordt.

De meeste partijen zijn ook terughoudend als het gaat over de afschaffing van de doodstraf. Sommige partijen zijn tegen afschaffing omdat dit in strijd zou zijn met de Islam. Andere partijen hebben nog geen standpunt over dit thema en willen dit punt eerst verder bestuderen. De twee partijen die wel bereid zijn om de doodstraf af te schaffen, waarschuwden dat dit
een langetermijndoelstelling is en niet realiseerbaar in de eerste jaren.

Het is nu van cruciaal belang dat de tien engagementen uit het manifest door de gekozen partijen vertaald worden in concrete initiatieven. De repressieve wetgeving uit het Moebarak-tijdperk moeten afgeschaft worden, politiediensten moeten hervormd worden en er moeten nieuwe wetten gestemd worden die respect voor mensenrechten voorop stellen.

Lore Van Welden werkt voor Amnesty International Vlaanderen

RESULTATEN
De antwoorden van de Egyptische partijen op het mensenrechtenmanifest van Amnesty International vindt u hieronder.

Egyptian Social Democratic Party (part of Egyptian bloc, which won 34 seats in parliament): signed up to all 10 pledges, but said it was premature to expect abolition of the death penalty in the absence of popular support.

Popular Socialist Alliance Party (part of Revolution Continues bloc, which won 7 seats in parliament): signed up to all 10 pledges, but said it was premature to expect abolition of the death penalty in the absence of popular support.

Egypt Youth Party: sent a letter with the signed manifesto, stating its commitment to human rights in general, but without giving details on the 10 pledges.

New Al Wafd Party (38 seats in parliament): signed with the exception of the abolition of the death penalty.

Democratic Front Party: signed with the exception of the abolition of the eeath penalty.

Reform and Development Party (10 seats in parliament): signed with the exception of the abolition of the death penalty.

Al Karama Party: agreed orally to all pledges with the exception of the abolition of the death penalty.

Al Nour Party (125 seats in parliament): agreed orally to all pledges with the exception of the abolition of the death penalty and protection of women’s rights.

Revolution’s Guards Party: sent a letter agreeing to the manifesto, with the exception of the abolition of the death penalty and protection of women’s rights, stating that they follow directions from Al-Azhar religious institutions on such issues.

Egyptian Liberation Party: signed with the exception of the abolition of the death penalty and protection of women’s rights, stressing its opposition to the Convention on the Elimination of All Forms of Discrimination against Women (CEDAW); agreed to commit to ensuring non-discrimination, with the exception of non-discrimination on the grounds of sexual orientation.

The Al-Wasat (Center) Party (10 seats in parliament): signed but expressed strong reservations to the abolition of the death penalty, the protection of women’s rights and ensuring non-discrimination. Expressed reservations on non-discrimination on the basis of sexual orientation and according equal rights for Muslims and Copts in building houses of worship.

Egypt Revolution Party: party representatives raised concerns in a meeting over the need for “security” and the obligation to respect “Islamic values”, justifying the continuation of the state of emergency, although pledging to combat torture. They also said freedom of expression, association and assembly were important but only as long as they do not “threaten public security”. They said women’s rights should not be in contradiction with religion and that discrimination against Copts was an issue blown out of proportion. The party did not raise reservations over other pledges.

Free Egyptians Party (part of Egyptian bloc, which won 34 seats in parliament): did not respond to meeting request nor give feedback on manifesto.

Freedom and Justice Party (234 seats in parliament): did not respond to meeting request nor give feedback on manifesto. Amnesty International did not receive a substantive response to its last attempt to contact them in January 2012.

Justice Party (1 seat in parliament): did not respond to meeting request nor give feedback on manifesto.