Volgens de resultaten van een bindend referendum beslisten een ruime meerderheid Ecuadorianen dat olieboringen in het Yasuní National Park moeten worden gestopt. Met ongeveer 1 miljoen hectare pal op het snijpunt van de Amazone, de Andes en de evenaar is dat natuurgebied van onschatbare waarde op vlak biodiversiteit. Eén hectare Yasuní zou volgens wetenschappers zelfs meer diersoorten dan heel Europa en meer boomsoorten dan in heel Noord-Amerika bevatten. Bovendien is het gebied ook de thuisbasis van tal van inheemse gemeenschappen die geïsoleerd van de buitenwereld leven.

Onder Yasuní bevindt zich een enorme voorraad ruwe olie, de grootste van heel Ecuador. Die was al eerder het onderwerp van een strijd tussen grote oliebedrijven en beschermers van het Amazonewoud. Zo deed de toen nieuw gekozen president Rafael Correa in 2007 de wereld het beroemde aanbod om 850 miljoen vaten in het olieveld in de grond te houden mits financiële compensatie. Het voornemen bleek van korte duur, zes jaar later gaf Correa het startsein voor olieboringen in het waardevolle stuk regenwoud. ​

Historische overwinning

Al meer dan 10 jaar strijden jonge activisten, YASunidos Acción Ecológica, inheemse organisaties en andere actiegroepen samen met 11.11.11 tegen olieontginning in het Yasuní-gebied. In 2013 slaagden ze erin om meer dan 700.000 handtekeningen te verzamelen van mensen die zich zorgen maken over de olieopmars, voldoende om een referendum af te dwingen volgens de Ecuadoraanse grondwet. ​

“Met activisme hebben we uitbuiting van mens en natuur gestopt in een van de meest waardevolle gebieden op aarde”, 11.11.11-expert Freya Rondelez

“Politici deden lange tijd hun best om die druk van onderuit te negeren, maar uiteindelijk verplichtte het grondwettelijk hof hen om een bindend referendum te organiseren”, zegt 11.11.11-expert Freya Rondelez. ”Met activisme hebben we de uitbuiting van mens en natuur door de olie-industrie gestopt in een van de meest waardevolle gebieden op aarde.”

Voorlopige verkiezingsresultaten duwen het aantal ja-stemmers op de vraag of de regering oliewinning moet stopzetten in het gebied zelfs richting een meerderheid van bijna 60%. De impact van die beslissing is enorm voor de bescherming van Yasuní. Zo is de boring van nieuwe petroleumputten niet enkel verleden tijd, maar wordt ook de bestaande olieproductie gestopt en de infrastructuur verwijderd. ​

“Dit is een historische overwinning voor Ecuador en voor de planeet. We toonden aan dat we met burgerparticipatie de rechten van de natuur en van de mensen kunnen beschermen”, benadrukt Esperanza Martínez van 11.11.11-partner Acción Ecológica. ​

Ook andere ontginningsprojecten stopgezet

Ook in de regio rond de hoofdstad Quito boekten Acción Ecológica samen met vele andere activisten een belangrijke overwinning. In een lokaal referendum stemden inwoners in met het verbod op alle soorten mijnbouw in de zogenaamde Chocó Andino. Volgens eerste verkiezingsresultaten stemde ongeveer 68 procent van de kiezers voor de verdediging van het ecosysteem en daarmee ook van het levensonderhoud van de lokale bevolking. Alle ontginningsactiviteiten moeten binnen het jaar worden ontmanteld volgens voorschriften van het Grondwettelijk Hof. ​