Bijna twee derde van de militaire missies die Europa onderneemt, zijn erop gericht om olie- en gasvoorraden voor het eigen continent te verzekeren. Dat zegt milieuorganisatie Greenpeace in een nieuw rapport.
Voor hun onderzoek hebben de afdelingen van Greenpeace Italië, Spanje en Duitsland gegevens over EU- en NATO-missies van 2018 tot 2021 onder de loep genomen. Daaruit blijkt dat de drie landen samen al sinds 2018 meer dan 4 miljard dollar hebben uitgegeven om de toegang tot fossiele brandstoffen te verzekeren.
“Deze zomer hebben EU-overheden soldaten, militair materiaal en fondsen ingezet tegen overstromingen en brandhaarden die de regio hebben geteisterd. Dit rapport laat zien dat op hetzelfde moment meer soldaten en miljoenen euro’s naar missies gingen die erop gericht waren om de veilige doorvaart van olie- en gastankers te garanderen, waarvan de lading enkel dient om verbrand te worden met de gekende schadelijke effecten voor het milieu van dien”, zegt Anna von Gall van Greenpeace Duitsland. “Overheden en de EU moeten deze vicieuze cirkel stoppen en het geld investeren in de uitbreiding van hernieuwbare energiebronnen.”
Van de drie onderzochte landen heeft Italië het meeste besteed aan militaire investeringen om fossiele brandstoffen te beschermen. Dit jaar had het daar al meer dan 797 miljoen dollar voor over. Spanje spendeerde dit jaar al 274 miljoen dollar aan militaire bescherming van de olie- en gasimport, Duitsland investeerde 161 miljoen.
“Ons rapport laat zien hoe hebzucht naar olie en gas Europa ertoe heeft gebracht om een bewapend systeem te ontwikkelen ten koste van mens en planeet”, zegt Silvia Pastorelli, klimaat- en energie-expert bij Greenpeace. “De schade die fossiele brandstofbedrijven aanrichten, is niet beperkt tot hun rampzalige uitstoot van broeikasgassen alleen.”
De landen van de Europese Unie zijn sterk afhankelijk van de import van fossiele energie. De EU importeert bijna 90 procent van de olie en 70 procent van het aardgas die het continent nodig heeft. Vaak wordt er ingevoerd vanuit politiek instabiele regio’s, en de militaire missies moeten de cruciale handelsroutes veiligstellen.
Zo houdt bijvoorbeeld de EU-missie ‘Irini’ voor de Libische kust toezicht op de naleving van het VN-wapenembargo tegen Libië. Maar daarnaast heeft Irini ook een secundair mandaat rond “het controleren en monitoren van de illegale olie-export vanuit Libië, inclusief ruwe olie en geraffineerde olieproducten”, evenals het garanderen van de veilige legale olietransporten, stelt een EU-persbericht in maart 2020.
Operatie ‘Atalanta’ in de Hoorn van Afrika beschermt dan weer de talrijke olie- en gastransporten in de regio. De NAVO maakte in juni 2021 duidelijk dat deze missie ook bijdraagt “aan de energiezekerheid door belangrijke vaarroutes te beschermen”.
De consument betaalt dus een driedubbele rekening voor z’n energie, concludeert het rapport: de kost om de import van olie en gas militair te beschermen, de energieprijs zelf en de kostprijs van de impact van deze energiebron op de toenemende klimaatcrisis.
Ook de NATO investeert grote sommen in de beveiliging van olie- en gastransporten naar Europa. Voor de periode 2018-2020 werd daarvoor maar liefst meer dan 33 miljard dollar voor uitgetrokken. Voor de komende tien jaar verwacht de NATO meer concurrentie over schaarser wordende energiebronnen waardoor ze hun investeringen inzake de bescherming van noodzakelijke infrastructuur nog willen opdrijven.
dagelijkse newsletter
