De zevende dag van nationale protesten door de actie ‘Fora Bolsonaro’ liet zich inspireren door de jaarlijkse Dag van het Zwarte Bewustzijn op 20 november. Er werden manifestaties bevestigd in meer dan 60 steden in alle regio’s van Brazilië, een aantal dat nog zal stijgen in de aanloop naar volgende zaterdag 27 november.
Tijdens deze protesten worden – zoals steeds – de grote nationale problemen aangekaart: werkloosheid, ongecontroleerde prijsstijgingen van levensmiddelen, gas, brandstof, elektriciteit en woninghuur, armoede en honger die opnieuw de proporties aannemen van vorige eeuw. En vermits die grote nationale problemen nog zwaarder wegen op de zwarte bevolking, was #20NForaBolsonaroRacista (‘weg met racist Bolsonaro’) de tag worden van de protesten van 20 november.
De Coalizão Negra Por Direitos (Zwarte Coalitie voor Rechten) was één van de belangrijkste organisatoren van de Fora Bolsonaro-acties, dag waarop de dood van Zumbi dos Palmares1 wordt herdacht. Net zoals bij de vorige zes manifestaties verenigden tientallen bewegingen zich rond het Frente Brasil Popular (Braziliaanse Volksfront), het Frente Povo sem Medo (Front van het Volk zonder Vrees), vakbonden, studenten en zelfs georganiseerde antifascistische supportersgroepen.
De organisatoren wezen er op dat structureel racisme in Brazilië onder Bolsonaro tot een hoogtepunt is gekomen. Tijdens de eerste twee jaren van zijn regering is de honger gestegen met 27,6 procent. Meer dan de helft van de Braziliaanse bevolking – 116,8 miljoen mannen, vrouwen en kinderen – heeft op dit moment geen zekerheid over de toegang tot voldoende levensmiddelen. De meerderheid van hen is zwart: uit gegevens van Olhe para a Fome (onderzoek ‘Kijk naar de Honger’) blijkt dat 10,7 procent van hen bijna niets eet. Bij witte Brazilianen is dat 7,5 procent.
Armoede en werkloosheid
Onder de regering van Jair Bolsonaro verloren meer dan 220.000 mensen hun woning. Vergeleken met tien jaar geleden ligt het aantal dakloze Brazilianen nu 140 procent hoger. Ook hier maakt de zwarte bevolking de meerderheid van uit: 70 procent zwarte mensen of mensen van kleur, volgens het IEEP (Instituut voor Europees Milieubeleid). Op dezelfde manier verergerde de armoede onder de zwarte bevolking: 38 procent van de zwarte vrouwen leeft in erbarmelijke omstandigheden. Onder de witte bevolking is dat 19 procent.
In 2020 waren 13,7 miljoen Brazilianen werkloos in het Brazilië onder Bolsonaro. Het aantal werklozen onder de zwarte bevolking is het meest schrijnend. 17,8 procent van de zwarte mensen in het land is werkloos en voor mensen van kleur is dat 15,4 procent. Deze aantallen liggen ver boven het nationale gemiddelde. Van de witte bevolking vindt 10,4 procent geen werk in het Brazilië geleid door Bolsonaro, informeert het IBGE (Braziliaans Instituut voor Geografie en Statistiek).
Ook de slechtste banen gaan naar zwarte mensen. Volgens het IBGE had in 2019 38,92 procent van de witte werknemers een contract. Van de zwarte werknemers en werknemers van kleur was dat slechts 32,22 procent. Zij zijn het ook die het minst verdienen, met een salaris dat gemiddeld 1000 Braziliaanse real (160 €) lager ligt dan dat van witte werknemers. Ook uit het percentage zwartwerkers blijkt nog maar eens hoe beschamend structureel het racisme in het land is ingebed: terwijl 30,1 procent van de witte bevolking illegaal werkt, is dit het geval bij 39,9 procent van de zwarte mensen en bij 43,5 procent van mensen van kleur.
Het artikel Consciência e resistência negras puxam atos do Fora Bolsonaro no sábado werd vertaald door Enid Van Mierlo.