Gelukkig kunnen particulieren hun zonnestroom sinds 1 januari op de vrije energiemarkt verkopen, zucht energieminister Zuhal Demir (N-VA) meer dan opgelucht. Zo verdien je er nog iets aan, is de redenering. In werkelijkheid worden gezinnen met zonnepanelen op grote schaal door energiebedrijven opgelicht.
Gezinnen die zonnestroom op het net zetten vinden vandaag bij Engie het beste injectietarief op de markt: 4,55 cent per kilowattuur. Wat Engie er niet bij vertelt is dat consumenten met dit ‘Easy Fixed’-contract in de top 5 van duurste tarieven voor stroomafname belanden: 9,22 cent per kilowattuur. Prosumenten die stroom op het net zetten worden contractueel verplicht om bij dezelfde leverancier een nadelig afnamecontract te sluiten dat meer dan dubbel zo duur is. Pure koppelverkoop, en alle leveranciers doen het. Tot zover het sprookje van de vrije markt.
Bovendien rekenen Engie & co gezinnen met zonnepanelen bovenop die 9,22 cent ook nog eens 2,81 cent groene stroomkosten door. Omdat energieleveranciers zelf onvoldoende groene stroom produceren, moeten zij elk jaar groenestroomcertificaten opkopen, en die kosten worden naadloos doorgerekend. Dat gezinnen die hun spaarcenten in zonnepanelen hebben geïnvesteerd, nu ook de groene stroomfactuur van Engie & co moeten betalen, getuigt van een grenzeloos cynisme. Bovendien is het pure oplichting. Die groene stroomkosten zitten immers al verrekend in onze energiefactuur. Easy Fixed, dat wel.
Consumentenbedrog, koppelverkoop en slimme marketing drijven de winst kunstmatig op. Engie & co cashen gemiddeld 140 procent marge op de stroom die gezinnen met zonnepanelen van het net halen. Bovenop die woekerwinsten komen torenhoge nettarieven en een resem taksen. De stroom die gezinnen met zonnepanelen ‘s morgens op het net zetten, betalen ze ‘s avonds uiteindelijk acht (!) keer duurder.
De slimme meter moest het sluitstuk worden van de vrije energiemarkt. Iedereen producent, iedereen content! In werkelijkheid winnen de grote energiebedrijven, en betalen prosumenten de rekening. Meer dan 13.000 gezinnen hebben ondertussen, op initiatief van de PVDA, de Vlaamse regering officieel in gebreke gesteld. De schade moet vergoed, en het beleid moet om. Geef consumenten de vrije keuze tussen een digitale of een analoge meter. Verplicht leveranciers om prosumenten een eerlijke prijs voor hun stroom te betalen. Haal alle groenestroomkosten uit de energiefactuur. En maak werk van een duurzaam én sociaal rechtvaardig energiebeleid, in plaats van deze Vlaamse koterij.
Tom De Meester is Vlaams parlementslid en energiespecialist bij de PVDA.