Enkele jaren geleden lanceerde deze overheid een
grootschalige campagne om zo veel mogelijk industrie richting Midden- en West-China
te lokken. Hiervoor lanceerde ze een grootse campagne, “Go West” genoemd.
Misschien een woordspeling op de Amerikaanse grote trek westwaarts aan het einde
van de 19de eeuw… Ook in dat land een middel om het binnenland te
bevolken en te ontwikkelen (of te industrialiseren).
Het was een logisch en welgeplande campagne. Zodra de
zuidkust van China verzadigd zou zijn met industrie, zou de overheid deze
industrie stimuleren om het binnenland in te trekken, westwaarts dus. Bij het
aanbreken van de financiële crisis pompte de Chinese overheid miljarden yuan in
de economie om de infrastructuur van het Chinese hinterland op te krikken en te
ontwikkelen. Duizenden kilometers aan viervaksbanen, tientallen luchthavens,
binnenhavens, elektriciteitscentrales, duizenden kilometers glasvezels… noem maar
op alles wat nodig is om moderne bedrijven op de meest luxueuze manier te
ontvangen. Maar uit een eerste evaluatie van 2010 bleek dat er meer nodig is
dan infrastructuur om bedrijven van een economische kust landinwaarts te
drijven…
(without the) busy
pace back east,
(the hustling), rustling of the feet,
(I know I’m) ready to leave too,
(so this is) what we’re going to do
We zitten eind 2013 en eindelijk komt er vaart in de trek
westwaarts. De Chinese overheid lukt
erin om de industrieën met weinig toegevoegde waarde en met nood aan veel
laaggeschoolde werknemers naar het binnenland te lokken. Het fenomeen van de
averechtse migratie stroom steunt hen daarbij… Op dit moment kent China 269 miljoen “rural workers” of
“village people” die vanuit het centrum naar de zuidkust trokken en trekken.
Er bestaan drie types van rurale migranten, namelijk de eerste generatie,
laaggeschoold, bereidt om alles aan te nemen, want eender wat was beter dan het
niets dat ze op het platteland verdienden (rond de jaren 2007 – 2010). De
tweede groep migranten, de zogenaamde “second generation”, zij zijn hoger
geschoold, hebben al meer rijkdom gekend (dankzij hun ouders die migreerden),
hebben meer karakter en verafgoden de moderniteit en consumptie. Deze groep
blijft eerder in de een Zuid-Chinese stad wonen en keert nooit meer huiswaarts,
ze blijven in het zuiden van China, in de gouden banaan-regio hangen (de
Chinese naam voor de rijke kuststreek). En dan is er een derde type van
migranten die eerst naar het zuiden kwamen met de bedoeling om snel geld te
verdienen, en zoals de eerste generatie snel terug huiswaarts te keren. Het
zijn deze die hiervoor het nieuwjaarsverlof gebruiken. Dit moment betekent voor
hen dan ook dikwijls een directe ommekeer in hun carrière want ze keren niet
meer terug naar de kust! Ze blijven in het centrum van China hangen tegen een
iets lager loon, maar veel dichter bij het ouderlijke huis en familie. Een
gevolg van de “Go West “ campagne van de overheid; het Chinese “win win”-principe…
(Go west) Life is peaceful there
(Go west) Lots of open air
(Go west) To begin life new
(Go west) This is what we’ll do…. (the village people)
Een resumé: we hebben Chinese en buitenlandse bedrijven
die landinwaarts trekken en we hebben Chinese migranten die eerder een job
verkiezen dichter bij huis dan aan de verre Chinese zuidkust. Dus alles past perfect in het Chinese plan… Er
werd slechts één ding over het hoofd gezien door deze professionele planners…
namelijk dat vakbondsmilitanten ook mee verhuizen.
Vele van de migranten die eerst in het Zuiden werkten
zijn daar de laatste jaren in contact gekomen met sociale onrust, wilde stakingen,
vakbonden enz. Meerderen kregen een opleiding van de ACFTU, de Chinese vakbond,
in hun rechten als werknemers… Deze personen komen nu terecht in een nieuwe
geïndustrialiseerde streek waar de bedrijven opnieuw op zoek zijn naar de
goedkopere Chinese werknemers die ze in het zuiden niet meer vinden. Tja, en
dan komt het onverwachte effect dat deze meer bewuste arbeiders dit niet zomaar
nemen en direct vakbewegingen oprichten, direct beginnen te manifesteren en
hiervoor de meest moderne sociale-mediatechnieken gebruiken. Meer nog, ze
houden contacten met hun vrienden in het zuiden en starten gezamenlijk
solidaire acties op…
Eigenlijk klopt het refrein van de “village people” dus maar
half… “life is peacefull there” zou wel eens snel kunnen keren, maar een nieuw
leven beginnen is wel een feit voor deze Chinese “village people”. Het zou niet
alleen een nieuw leven voor deze werknemers kunnen betekenen, maar misschien
ook voor de vakbond.
Stijn Sintubin
