Als sociale bewegingen en organisaties verzetten wij ons tegen de Internationale Investeringsakkoorden (IIA) – zoals de bilaterale investeringsverdragen (BIT) en de hoofdstukken over investeringen in de vrijhandelsovereenkomsten (FTA’s) en andere soortgelijke overeenkomsten.

Zij zijn een onderdeel van de architectuur van de straffeloosheid aangewend door de transnationale ondernemingen. Zij zijn een bedreiging voor de rechten van de volkeren en van de natuur, de soevereiniteit en de grondwetten van de landen, de democratie en het algemeen belang.

Deze overeenkomsten zijn een verdere versterking van de asymmetrie van de wet waarin de rechten en de macht van die bedrijven worden beschermd door een ‘harde wet’ en voorrang hebben op de rechten van de volkeren en gemeenschappen.

Wij geloven dat nationale staten niet alleen de plicht, maar ook de volledige vrijheid hebben om een wetgeving en een beleid vast te leggen en uit te voeren in het voordeel van mens en milieu. Zo geven ze een invulling aan hun verantwoordelijkheden in verband met de mensenrechten, zonder rekening te moeten houden met de dreiging, de dwang en de eisen van het transnationaal kapitaal.

Daarom stimuleren we sinds vele jaren campagnes op nationaal, regionaal en internationaal niveau zoals de strijd tegen de Multilaterale Investeringsakkoorden (MAI), de Noord-Amerikaanse handelsverdragen (ALCA), de Wereldhandelsorganisatie (WTO) en de uitbreiding ervan, de vrijhandelsverdragen van de EU, de Verenigde Staten en Canada met ontwikkelingslanden, de Trans-Atlantische partnerschapsovereenkomst, het Trans-Atlantische Bondgenootschap voor handel en investeringen.

Zo nemen we ook deel aan de continentale campagne tegen de Bilaterale Akkoorden en ijveren we voor een nieuwe financiële en commerciële architectuur tegen de macht van het bedrijfsleven in.

Alternatieve internationale economische betrekkingen

In dit verband stellen wij voor een legaal kader te bevorderen voor alternatieve internationale economische betrekkingen op basis van democratische beginselen van solidariteit en rechtvaardigheid. En we willen voorrang geven aan de mensenrechten tegen de belangen van de particuliere winst in.

Dit kader moet ook bindende verplichtingen inhouden voor particuliere en openbare ondernemingen wat betreft de economische en sociale mensenrechten, en voor het respect voor de natuur. Er moeten garanties gegeven worden aan de staten voor hun recht op soevereiniteit en zelfbeschikking, waaronder de mogelijkheid van uitvoering van het overheidsbeleid voor de realisatie van deze rechten.

In deze context moet iedere overeenkomst inzake investeringen mechanismen omvatten voor inspraak en democratische discussie met vertegenwoordigers van de sociale sectoren.

De sociale organisaties:

• betuigen hun solidariteit met de mensen die dagelijks lijden onder de effecten en gevolgen van de acties van de privé en publieke transnationale ondernemingen. We erkennen ook de inspanningen van volkeren en overheden die specifieke acties hebben ondernomen om schadelijke investeringen van bedrijven te voorkomen en ervoor te zorgen dat de soevereiniteit, de zelfbeschikking en de rechten van de volkeren gerespecteerd worden.

•  verwerpen de eisen van investeerders en multinationals in internationale gerechtshoven. Wij verwerpen in het bijzonder de arbitraire vonnissen tegen de staten die vele miljarden kosten. Die rechtbanken verdedigen meestal alleen de belangen van het transnationaal kapitaal tegen de belangen van de volkeren van de landen in.

Wij herhalen onze solidariteit met de getroffen volkeren en landen. Wij willen dat de staten de verschillende overeenkomsten en verdragen annuleren, opzeggen en stoppen met het tekenen of vernieuwen ervan die hen onrechtmatig onderwerpen aan buitenlandse rechtsgebieden of aan verplichtingen die hun rechten schenden.

• In diezelfde geest verwelkomen we de organisatie van de Eerste Ministeriële Conferentie van Latijns-Amerikaanse staten, die werd gehouden in Guayaquil, Ecuador, op 22 april. We blijven hopen dat het een initiatief mag worden dat kan bijdragen tot het stopzetten van de transnationale openbare of privé-investeringen die niet bijdragen tot een goed leven voor de volkeren en voor de natuur.

• We nemen nota van de verschillende voorstellen opgenomen in de slotverklaring van de conferentie, en wij steunen de oprichting van een Internationaal Observatiecentrum voor geschillen in verband met investeringen, de oprichting van de Permanente Conferentie van Latijns-Amerikaanse landen die benadeeld werden door transnationale belangen, en het zoeken naar mondiale afspraken tussen de landen van het Zuiden voor de verdediging van onze volkeren en landen tegen de werking van transnationale ondernemingen, en wij zijn vastbesloten om bij te dragen aan dit proces met onze ervaring, opmerkingen en aanbevelingen.

Wij zullen waakzaam zijn om die zaken te concretiseren, met de hoop dat dit initiatief niet beperkt blijft tot privé-transnationale ondernemingen, maar ook uitgebreid wordt tot de transnationale staatsondernemingen. We willen er ook over waken dat er een uitgebreid reparatiemechanisme voor de volkeren en voor de natuur gevonden wordt.

• We merken vooral dat de Verklaring verwijst naar de noodzaak om mechanismen voor de permanente dialoog met organisaties en sociale bewegingen te creëren. Wij zijn van mening dat dergelijke mechanismen een stap vooruit kunnen zijn voor de vorming en consolidatie van een proces van directe participatie van de volkeren en bewegingen.

En we bieden de kennis en kunde van onze organisaties en bewegingen aan die opgebouwd werden gedurende decennia om bij te dragen tot de taken die gepland werden. We kijken uit naar de oproep om de dialoog te beginnen voor de realisatie van deze mechanismen.

• In dezelfde context van de dialoog vragen wij uitdrukkelijk om ons tijdig de informatie te verstrekken over de voorstellen die reeds aan de gang zijn, zoals het regionale mechanisme voor de afwikkeling van de geschillen tussen investeerders en de overheden waarover momenteel wordt onderhandeld in de UNASUR, teneinde een zinvolle deelname hieraan te verzekeren.

Voor de volledige lijst van alle deelnemende organisaties van meer dan 120 netwerken, platforms en bewegingen uit de vijf continenten:
Proclama de movimientos sociales y organizaciones de la sociedad civil sobre las propuestas de la I Conferencia Ministerial de Estados Latinoamericanos afectados por intereses transnacionales
http://www.enlazandoalternativas.org/IMG/pdf/Proclama_sobre_Reunion_Ministros_Guayaquil.pdf

(30 mei 2013)

(uit het Spaans vertaald door Toon Mondelaers)