Als een echte kenner laat Eddy de vers geperste cacao op zijn tong inwerken. Hmm, puur, sterk, goeie smaak. Iets verder wordt lopende cacaomassa geperst en haalt een werknemer van de chocoladefabriek de chocoladeblokken van de pers, terwijl aan de andere kant de cacaoboter wordt opgevangen. “Weet je, in België verloopt de verwerking van de cacaobonen net zoals hier, precies hetzelfde procedé”.

Een vijfkoppige syndicale delegatie van HORVAL, de Belgische vakbond van de horeca en de voedingsnijverheid maakt in Cuba kennis met de lokale cacao-productie en verwerking. Ter voorbereiding van hun nationaal congres, in november van dit jaar, wil de delegatie met eigen ogen zien of de steun van het sectorfonds aan de verbetering van de cacao-productie in Cuba goed is besteed.

Het was vroeg opstaan om de vlucht te nemen naar de meest oostelijke provincie van het land, Baracoa. Op de luchthaven ontmoeten we Marina. Zij werkt op de Belgische ambassade voor de opvolging van de ontwikkelingsprojecten tussen beide landen. “Al meer dan 6 jaar werkt de Belgische Ambassade mee aan de reactivering van de cacaosector in Cuba”, vertelt ons Ma-rina. “De Cubaanse cacao heeft zijn eigen smaak en aroma, die je nergens anders vindt. Samen met de universiteiten in België hebben we voorbereidend werk gedaan voor de toekenning van een label van herkomst, ter promotie van de cacao uit Cuba”.

Op de luchthaven van Baracoa worden we opgewacht door Emilio Martinez van het provincia-le comité van ANAP. fos werkt al vele jaren samen met deze organisatie die de landbouwcoöperatieven in heel Cuba technisch ondersteunt. “80% van de cacao-productie van het land komt van deze provincie, en vooral uit de vallei van Jamal. Na de val van de muur van Berlijn, is Cuba in een zware crisis gevallen. Hierdoor raakten ook de cacaoplantages in verval. Maar nu is er beterschap in zicht.  In 2004 heeft de overheid een plan gelanceerd om de cacaoteelt te stimuleren en werden 10 chocoladefabrieken in heel het land opgericht. De slogan ‘Chocolade is gezond’ bracht de chocolade bereikbaar voor elke Cubaan.

Maar natuurlijk geen chocolade, zonder cacaobonen. Met de steun van HORVAL worden de cacaoplantages van 10 landbouwcoöperatieven vernieuwd. De delegatie werd rondgeleid op twee coöperatieven, waar we met eigen ogen konden vaststellen dat  reeds verschillende hectares met jonge boompjes waren aangeplant, boompjes die overigens op hun eigen kweekstation worden geteeld. “Alles biologisch”, verzekert ons de voorzitter van de coöperatieve, “dat geeft nog een extra meerwaarde aan ons product. Van hier op de coöperatieve brengen we de cacaovruchten met onze muilezels naar de ophaalpunten, waar de vrachtwagen van de ‘beneficio’ ze komt ophalen. In dat verwerkingsbedrijf worden de bonen uit de vruchten gehaald en gedroogd. En van daaruit gaan de bonen later naar de chocoladefabrieken.

“Dit jaar verwachten we een goede oogst; we hebben nu al evenveel binnengehaald als vorig jaar, en we hebben nog maar halfweg de oogstperiode. Hoe is dat te verklaren? Ja, we geloven opnieuw in onze cacao. Onze coöperatieve is het afgelopen jaar met 3 nieuwe cacaoboeren ge-groeid. De boeren zien dat het weer de moeite loont om erin te investeren.

Wim Leysens
Regioverantwoordelijke voor Cuba –  fos-socialistische solidariteit