Internet heeft gevolgen voor het vak van de journalistiek, dat werd al duidelijk in Journalisten worden aan legbatterij gelegd. In het Trendrapport 2012 laat Netlash-bSeen enkele experten aan het woord over internettrends voor het komende jaar. Een hoofdstuk heeft het specifiek over internet en journalisten. Enkele trends zijn de BJ’s – niet de perverse afkorting, maar die voor Bekende Journalisten – en de journalistiek en plein public.

Door Gunther Malin

Frank De Graeve levert het hoofdstuk over wat internet zal betekenen voor de journalistiek. Journalisten zijn van nature traditiebeesten. Het kost tijd om nieuwe technologieën te leren kennen en die tijd is er meestal niet. Bovendien is hun job te belangrijk voor de maatschappij om risico’s te lopen met de nieuwe media. Toch zijn er enkele journalisten die de eerste stap richting vernieuwing zetten en daardoor zullen enkele trends zich beginnen aftekenen in 2012.

De Graeve gaat niet in op de gevolgen voor de kwaliteit van informatie, maar houdt het wat luchtiger. De journalistiek wordt transparanter in 2012 en de journalist komt steeds dichter bij zijn lezers te staan. Bovendien zullen sociale media een waardig alternatief bieden voor het traditionele adresboekje met nuttige bronnen.

Journalist aan de virtuele toog

Steeds vaker komen artikels of reportages tot stand via sociale media, waar journalisten in dialoog treden met woordvoerders en organisaties. In plaats van Facebook en Twitter te behouden als plek voor publicatie en commentaar, gebruiken journalisten ze steeds vaker om hun artikel op te bouwen. Dat leidt ertoe dat het publiek meegenomen wordt in het productieproces en dus ook direct kan ingrijpen. Er wordt steeds vaker meegeluisterd, maar ook meegepraat.

Een andere trend dankzij of ten gevolge van de sociale media, zijn de BJ’s, of de bekende journalisten. Ze bouwen via Twitter en Facebook een publiek op en gebruiken dat om reclame te maken voor zichzelf of hun medium. Op die manier worden zij ook vaker gecontacteerd door andere media om ergens uitleg bij te komen geven. Deze trend heeft echter ook een nadeel: lezers kunnen veel directer en publiekelijk commentaar of kritiek geven.

De tweetende rolodex

Wie kent de Rolodex nog? De kans is groot dat de “jongere” lezers nog nooit van dit (niet-digitale) bureau-accessoire gehoord hebben. Geen probleem. Dankzij internet en de sociale media verdwijnt het ding toch. Steeds vaker treden journalisten in contact met hun bronnen en kennissen via de sociale media. Ze zetten hun volgers op Twitter aan het werk door te vragen bepaalde feiten te checken of door hen om uitleg te vragen over een onderwerp.

De officiële woordvoerders zijn ook steeds minder geliefd. Journalisten wenden zich steeds vaker tot gewone medewerkers van een bedrijf, omdat hun informatie vaak als meer authentiek en interessant wordt gevonden. Deze trend hoeft dus geen ramp voor PR te zijn, maar net een kans om bedrijfscommunicatie efficiënter te laten verlopen.

Hoop doet leven

In het artikel Journalisten worden aan legbatterij gelegd werd reeds gezegd dat de deadlines verdwijnen, de tijd om feiten te checken afneemt en dat traditionele media onder druk komen te staan. Daarom toch een positieve noot om te eindigen. Frank De Graeve – en deze blogger – denkt en hoopt dat de traditionele media de klik zullen maken dat hun rol erin bestaat dieper gravende journalistiek te bieden. En eens zij het roer omgooien, kan de dalende trend van hun verkoopcijfers wel eens omslaan. “Laat het ons hopen”, besluit De Graeve. Inderdaad, Frank, laat het ons hopen.