De administratie van het Zuid-Koreaanse ministerie van Defensie is van plan om dit exportcijfer nog op te trekken naar 1,5 miljard dollar tegen 2015. Zuid-Korea heeft de ambitie om tot de top-10 van ‘s werelds wapenexporterende landen te gaan behoren in 2012.
 
Het argument dat Zuid-Korea er alles aan moet doen om buurland Noord-Korea af te schrikken een oorlog te beginnen, is nog altijd het beste excuus voor de regering in Seoel om reusachtige bedragen te spenderen in de uitbreiding van de eigen wapenindustrie. Bovendien worden wapens die door Koreaanse bedrijven worden gemaakt over heel de wereld verkocht en gewaardeerd om hun deugdelijkheid.

Toch blijft rond de wapenproductie een zweem van vaagheid hangen en is er nooit openlijk gerapporteerd hoe de wapenhandel juist in zijn werk gaat, naar wie de winsten gaan, hoe de winsten worden verdeeld en waar en door wie de geëxporteerde wapens worden gebruikt.

Internationale campagnes als voorbeeld

Verschillende Zuid-Koreaanse vredesactivisten begonnen elke jaren geleden interesse te krijgen in het in beeld brengen van de bestaande wapenproductie en wapenhandel van hun land. Zij startten in 2006 een groep, genaamd Weapon Zero Team. Dit initiatief was ingegeven nadat sommige activisten hadden deelgenomen aan de driejaarlijkse internationale WRI-conferentie in juli 2006 in Duitsland. Daar hadden zij de internationale campagnes en de geweldloze directe acties leren kennen tegen wereldwijde wapenhandel.

De meesten Zuid-Koreaanse activisten die zich met de wapenhandel gingen bezighouden, waren zelf gewetensbezwaarden tegen de verplichte militaire dienstplicht in Korea. De overheid erkent het recht op gewetensbezwaren niet en de meeste mensen zien zich geconfronteerd met vaak lange  gevangenisstraffen.

Militaire Dag van Korea

Vanuit die basis hadden ze al heel wat ervaring opgedaan met geweldloos actievoeren. Gebaseerd op hun onderzoeken en seminaries, in de loop van 2008, bereidden zij een directe actie van burgerlijke ongehoorzaamheid voor tegen de nationale wapenparade, die elk jaar wordt gehouden op de Militaire Dag van Korea. Tezelfdertijd gingen zij de druk opvoeren door de parlementaire inspectie strikt op te volgen bij het ministerie van Nationale Defensie.

Een bron van inspiratie voor deze Zuid-Koreaanse actiegroep was de internationale campagne tegen clustermunitie. Een campagne waarover in Korea zo goed als niets geweten is, niettegenstaande de actieve campagne in de rest van de wereld. Het ‘Weapon Zero Team’ kwam te weten dat de CCM-conventie (Convention on Cluster Munitions -CCM) al door 94 landen was ondertekend op een conferentie in Oslo op 3 december 2008.

Aangezien Zuid-Korea, noch Noord-Korea aanwezig waren op deze conferentie, niettegenstaande ze beide belangrijke producenten en exporteurs zijn van clustermunitie, besloot het ‘Weapon Zero Team’ dit in Zuid-Korea openbaar te maken door een grote publiekscampagne te starten.

Regen van dood: stop clustermunitie!

Op de avond van 3 december 2009, de eerste verjaardag van de ondertekening van het CCM-verdrag, hield het ‘Weapon Zero Team’ een actie in de drukke buurt rond de Hongik-universiteit in de hoofdstad Seoel, een plaats waar veel jongeren uitgaan. Zij droegen daarbij zwarte kleren, maskers en hadden spandoeken bij zich waarop te lezen stond: “Regen van de dood: Stop clustermunitie! Stop clusterbommen”.

De activisten bleven op het voetpad staan aan de verkeerslichten. De voetgangers, die voor het rode stoplicht stonden, konden op de spandoeken lezen: “Wacht op het groene verkeerslicht als u akkoord gaat met CCM”. Toen de lichten op groen sprongen, veranderde het spandoek naar: “Steek over als u akkoord gaat met CCM”.

Collectief conformisme en militarisme

In de Koreaanse context is het belangrijk om weten dat de Koreanen uiterst gedisciplineerd zijn in het verkeer. Dit wil zeggen dat er een massa mensen stonden te wachten om over te steken bij groen licht. (Ik durf zelfs te zeggen dat er een direct verband bestaat tussen dit collectief conformisme en het sterke militarisme in de Koreaanse samenleving in het algemeen.)

Deze actie creëerde meteen het beeld dat al de voetgangers die stonden te wachten, akkoord gingen met CCM. De activisten deelden ook pamfletten uit aan de mensen die wachtten om over te steken. Veel mensen waren geïnteresseerd en waren uiterst verbaasd toen ze zich realiseerden dat ook Koreaanse bedrijven, zoals Hanhwa en Poongsan, intens betrokken zijn bij de productie van deze uiterst dodelijke clustermunitie.

Momenteel is het ‘Weapon Zero Team’ zich aan het voorbereiden op de publicatie van een boek later dit jaar onder de titel: ‘Ban de clustermunitie: de regeringspolitiek en de houding van Zuid-Korea’. Het is de bedoeling meer bekendheid te geven aan deze zaak. Verder plant het team een hele serie aan activiteiten om de Koreaanse regering te dwingen het CCM-verdrag te ondertekenen. Ze willen ook in de loop van 2010 geweldloze acties ondernemen tegen Hanhwa en Poongsan, de Koreaanse bedrijven die betrokken zijn bij de productie en export van clustermunitie.

(vertaling uit het Engels door Rein Remaut)

4 april 2010 – International Day for Mine Awareness and Assistance in Mine Action