Bij schaliegaswinning, het zogenaamde fracken, wordt aardgas uit moeilijk bereikbare grondlagen geperst door er onder hoge druk water en chemicaliën in te pompen. De techniek is erg controversieel omdat hij aardbevingen kan veroorzaken en grondwater kan vervuilen met chemicaliën.

Radioactieve vervuiling

Nu blijkt uit onderzoek door de Duke University in het Amerikaanse Pennsylvania dat er ook radioactieve vervuiling optreedt in waterlopen waar het afvalwater geloosd wordt. De wetenschappers vergeleken stalen van het water en sedimenten stroomafwaarts van de waterzuiveringsinstallatie Josephine Brine met stalen uit een hoger gelegen deel van de rivier.

“Potentieel risico voor duizenden jaren”

“De concentratie aan radium is ongeveer 200 keer hoger stroomafwaarts van de plek waar het afvalwater in de rivier terechtkomt, dan in het hoger gelegen deel van de rivier”, zegt Avner Vengosh, hoogleraar Geochemie aan de universiteit.

“Hoewel de installatie de hoeveelheid radium en barium in het afvalwater aanzienlijk vermindert, is de hoeveelheid radioactiviteit in de sedimenten hoger dan de drempelwaarden voor de veilige verwerking van radioactief materiaal. Dat creëert een potentieel risico voor duizenden jaren.”

“De gemeten waarden voor radioactiviteit in de sedimenten overschrijden de drempelwaarden in de VS en zouden enkel geaccepteerd worden in een vergunde verwerkingsfaciliteit”, zegt ook Robert B. Jackson, hoogleraar Milieuwetenschappen aan dezelfde universiteit.

Metalen en zouten

De wetenschappers stelden ook hoge concentraties zouten en metalen in het water vast. “De behandeling van het afvalwater verwijdert een aanzienlijk deel van de radioactiviteit, maar een aantal zouten zoals bromide wordt niet verwijderd”, zegt Vengosh. “Dat is significant, want bromide verhoogt het risico op de vorming van erg giftige bijproducten in drinkwaterfaciliteiten stroomafwaarts. Het is duidelijk dat het lozen van afvalwater dat niet adequaat behandeld is, moet stoppen om de waterlopen te beschermen.”

De onderzochte rivier, Blacklick Creek, maakt deel uit van het stroombekken van de Allegheny River, een belangrijke bron van drinkwater voor heel wat steden in Pennsylvania, waaronder Pittsburgh.