Er lopen al minstens drie processen waarin de NSA zich zal moeten verantwoorden voor het verzamelen en opslaan van informatie over telefoongesprekken van en naar Amerikaanse burgers, de zogenaamde “metadata”, door de overheid. Daarnaast is er een proces tegen het beruchte Prism-programma van de NSA, dat communicatie registreert door niet-Amerikaanse burgers via Amerikaanse bedrijven als Facebook, Google, MSN en Yahoo.

De processen zijn aangespannen door verontruste burgers en door de bekende burgerrechtenbeweging American Civil Liberties Union (ACLU). Een van de organisaties die klacht hebben neergelegd, is de First Unitarian Church of Los Angeles. De instelling voert aan dat mensen niet meer zullen durven bellen naar het infonummer uit vrees er meteen mee geassocieerd te worden.

“Metadata zijn bijzonder belangrijk”, zegt Rebecca Jeschke, van de Electronic Frontier Foundation. “Je kunt meteen een behoorlijk heldere kaart maken van iemands politieke visie of religieuze instelling”.

Grondwettelijke vrijheden

De aanklagers maken zich sterk dat de praktijken van de NSA een inbreuk vormen op de Amerikaanse grondwet, omdat ze ingaan tegen de rechten op vrije meningsuiting en vereniging en de vrijheid van religie. Bovendien garandeert de grondwet vrijheid van onredelijke zoekacties en een eerlijk proces.

De Amerikaanse overheid voert aan dat ze de metadata enkel verzamelt en opslaat als voorzorgsmaatregel en de informatie enkel gebruikt in het belang van de nationale veiligheid.

“De aandacht zal gaan naar de reikwijdte van ‘redelijke zoekacties'”, zegt grondwetspecialist en hoogleraar Garry Weber van de Emory School of Law. “Toegang tot de metadata van iemand die in een bepaalde mate verdacht is, is een ding. Maar metadata van iedereen verzamelen is iets heel anders.”

De Amerikaanse burgerrechtenbeweging ACLU had de NSA in 2008 al eens aangeklaagd omdat de organisatie naar eigen zeggen in de gaten werd gehouden. Toen verloor het de zaak omdat het geen bewijzen had. De bewijzen die Edward Snowden openbaar heeft gemaakt, geven de ACLU echter nieuwe munitie. Verizon, de internetprovider van de ACLU, was immers een van de bedrijven die informatie doorgaf aan de NSA.

Auteur: Matthew Charles Cardinale