Ik was gisteren in het huis Masereel.  Dat huis in de truweelstraat in Sint-Niklaas.  Daar houdt men met mee of tegenwind “de vlam” in leven.  Daar kruipen ze week na week, elk om haren en zijnen toer, op de grond en buigen ze zich en blazen ze de vlam weer wat leven in.  Sommigen gaven dat vlammeke zelfs hun hele levensadem, allengs vergetend zelf te ademen en te leven.  Allemaal voor één van de laatste vlammekes van wat hier ooit een uitslaande brand was.  Die brand die ons leerde dat het zo dwaas niet was om voor onze rechten op te komen.  Dat ons kinderen eigenlijk beter naar school gingen in plaats van bij moeder in de fabriek te staan.  Dat onze stem bij de kiezing zo stil en stom niet mocht zijn.  In 2019, niet zo lang meer, viert de vlam honderd jaar algemeen stemrecht.
-‘Pfff, dien brand is toch al lang dood.  En daarbij, hij verbrandde op het eind de foute dinges. Is het soms niet door die brand dat de groten industrie hier vertrokken is?  Heeft dien brand ons jobs nie verschroeid? Door alsmaar meer te vragen?’
Nee, dien brand is niet dood, die woedt nog her en der op aard.  En nee, het is niet die brand die onze jobs en kennis en kunde heeft verjaagd.
D’oude socialen, die zich nu ‘socialen anders’ noemen, hebben ons veel gegeven. Ze hebben door de gloed van dat, van jullie vuur voor een aantal bijna-zekerheden gezorgd.  Zoals de bijna-zekerheid dat ge niet aan de GB moet zitten bedelen als u iets overkomt of als ge te oud zijt om te werken en ge zijt alleen achtergebleven, om welk verdriet ook.
En de ‘anderse socialen’ zullen dat blijven verdedigen.  Mannen en vrouwen die weten hoe het moet.  Maar veel, zeker nie allemaal en ook nie altijd, zijn ze met te weinig content.  Veel willen ze teveel den beste zijn om te bewijzen dat ze’t begrepen hebben.  ‘Ja bazen, er is met den economie iets neig mis.  Nee, bazen, we gaan nu niks nie meer bij vragen. T’is al zo moeilijk, blijf a’stublieft hier.  Maar mogen we dit hier nog houden.  Alleja, ik weet wel,… maar efkes nog? Tot de volgende kiezing?’
En de bazen doen verder.  Zoveel verder dat ge’t  bijna niet meer kunt zien.  En dan hebben we’t nie over den bakker waar uwe zoon bij werkt.  Nee, over die mannen, voornamelijk mannen, die het gros van alle dinges laten maken die overal in de boekskes en de gb-rekken en de reclam en den tv en op hun eigen frivole verpakking vrolijk staan te wezen.  Die mannen die op jacht zijn naar de armste sloebers op aarde om ze dinges te laten maken in de rottigste omstandigheden tegen de laagste prijs en met zo min mogelijk zorgen over dat zogezegd ‘milieu’. 
En die ze dan aan de rijkste sloebers van de wereld kunnen verkopen aan prijzen die ze,bleek nog maar eens deze week, zelf bepalen.  En om dat te doen versleuren ze de hele handel aan een liter diesel per drie kilometer van hot naar her en stoven en roken zo onze zogezegde ‘planeet’.  En duwen zo de prijs aan de pomp tot ongekende hoogte’s.  En zo ook pesten ze al ons plaatselijke bazen, waar we nog ies mee kosten klappen, van de almaar legere grote megamarkt. 
Ondertussen, want er kan nog wel het één en ander bij, gijzelen ze onze regering met de afbetaling van de crisis van de woonmarkt van de amerikanen. Want al dat vertrouwen in die bazen en de banken heeft ervoor gezorgd dat onze zakenfamilie’s, die het zoveel beter weten, zich met ons geld en met open ogen in een financieel moeras hebben laten sleuren aan het stinkende handje van de moloch.  En d’anderse socialen’, die graag eens gaan dineren met de zakenfamilie’s, rationele mensen onder mekaar, moesten ons komen vertellen dat we weer eens zuiniger moeten zijn.  Want niet de rationele mensen hadden een foutje gemaakt, maar de werkelijkheid had zich niet rationeel gedragen. De economagiërs van Chicago en New York en Londen hadden voorspeld dat als we alles privatiseren en overal en in alles de grote megamarkt de vrije loop lieten, iedereen daar beter van ging worden.  En bij gebrek aan inspiratie en massamedia ging iedereen van de blokkers tot de groenen hen geloven.  Natuurlijk is de markt niet vrij, en hebben we gewoon de grote vissen meer kleine garnalen laten eten.  Dus deed de werkelijkheid misschien wat de economagiërs hoopten, maar niet hoe d’anderse socialen’ dachten dat het ging uitdraaien.  Geen gelijke kansen-maatschappij, geen groene markteconomie, gewoon meer, harder en erger van hetzelfde.  En vermits de verrijking van allen uitbleef barstte in de jaren 0 van deze eeuw al enkele keren de bubbel, veroorzaakt door dingen te verkopen op krediet, in dezelfde waan dat alles altijd beter ging blijven gaan.  De werkelijkheid wou de verblinding niet volgen.  En vermits wij een groot stuk van de werkelijkheid zijn, dragen we een grote verantwoordelijkheid en moeten we het gelag betalen.
Nu goed, iedereen kan zich vergissen.  Maar vroeger toen staten fouten maakten en om geld kwamen vragen bij hun minderen, moesten zij daar bevoegdheden voor afstaan.  Want ze hadden bewezen dat ze hun landerijën niet naar behoren konden beheren.
Hier en nu zie ik weinig zelfbesef.  Onze leiders vinden dat ze goed bezig zijn, geef hen een mandaat en hou je mond.  Macht verder centraliseren in de handen van dezelfde mensen, dat moet wel de oplossing zijn.  Nog meer volk op straat zetten  op elk niveau van de staat.  Dat moet wel de oplossing zijn.  Rationeel denken is niet enkel moderne wiskunde kennen, nee het is die wiskunde toepassen op genoeg informatie over de werkelijkheid.  En de beurs die past die wiskunde enkel toe op het jaarresultaat van dit jaar en de verwachtingen voor volgend jaar.  Maar mijn petekind dat net een week is heeft, om een beetje een leven te verwachten, redelijk denken nodig over een periode van tachtig jaar.  En daar zal de beurs je niks over vertellen.
D’oude socialen’ die zichzelf intussen bemoedigend op de schouder kloppen vinden blijkbaar dat werken voor het algemeen belang en partijpolitiek leiden tot een schizofrene situatie.  Dat ze moeten opletten met psychotische tendensen bleek al tijdens de paars-groene regering, toen ze als een echte macho de maagd agalev en het oud manneke de volksunie zonder veel omhaal de nek omwrongen.   Want de amerikanen wisten het het best en hoe meer we als hen waren, hoe beter.  Dus moest er hier één ‘democratic party’ komen, net zoals over de plas.  Het sociaal progressief alternatief.  De derde weg van Blèèèr. Een kleurloos, zoutloos kliekje technokraten dat linkse komma’s ging aanbrengen in een rechts beleid.  Ter onzer ere en meerdere glorie werden de groenen en linkse nationalisten monddood gemaakt met gepest op de ministerie’s en een vijf procent regel als moordend toetje.  Intussen worden de laatste verwezenlijkingen van die regering bij het huisvuil gezet.  Applaus.  Nu al die fabels ontmaskerd zijn rest hen enkel nog meer blauw op straat om hen die niet meer in sinterklaas geloven in het gareel te houden.  En zo valt het doek over de derde weg en d’anderse socialen’ zou u zeggen. 
Nee, voor de zoveelste keer worden we door de radio voor de keuze gesteld, ‘t zijn de rechtse nationalisten of d’anderse socialen’.  Zo is het in amerika, zo zou het hier ook ordentelijk zijn.  Makkelijker voor de sprookjesjournalisten om te verkopen.  Geen andere stemmen graag, dat compliceert alleen maar.
Geef ons dan die vrije markt.  Geef ons dan een samenleving met vrij ondernemerschap in alle markten.  Geef ons eerst dat en dan zullen we eens kijken wat de privé beter kan doen dan wijzelf.  Nu kan je je niks beter voorstellen als privé dan te mogen onderhandelen met anderse socialen of de rest, die je toch maar gelijk geven in alles, niet gehinderd door kennis van zaken.  En hebben ze wel kennis van zaken, dan vinden ze het ook goed.  Iedereen is wel ergens tegen, Vlaanderen, Belgie, den burgemeester, zuig maar uit, de bevolking, ze slikken nog wel een bezuiniging.  Applaus.
We zouden meer een verschil moeten maken tussen de grote megamarkt en de vrije markt.  En tussen deze ingelobbyde particratie en democratie.  Maar dat gaat precies nie meer met de oude ‘anderse socialen’.  Niet dat het slechte mensen zijn, maar ze zitten er zo diep in dat ze het nie meer van buitenaf kunnen bekijken.  Zachte heelmeesters die ons proberen genezen van een ziekte waarvan ze ons de bacillen in het gezicht blazen.
Daar allemaal om en om nog een hoop zaken is een stem voor een toekomst, een stem voor de PVDA+.