Je vader een homoseksueel die in de knoop ligt met zichzelf, je moeder een kwezel die met je vader getrouwd is omwille van het geld. En jij, het gevolg van een steriele mix in een petrischaaltje. Een prinsenpaar helemaal in hun blootje gezet. Het zullen je ouders maar zijn.

Het is intussen een vast gegeven in de Belgische media, met de regelmaat van de klok wordt een rist zgn. spraakmakende geruchten gelanceerd over het Hof. Al decennia vormt de Belgische koninklijke familie zo een vaste waarde in het brede scala aan boemannen en spotfiguren in de Belgische media. Andere oude bekenden zijn o.a. de vakbonden, religieuzen en naargelang de kant van de taalgrens dat men staat de taalgemeenschap aan de overkant. Luie walen en Vlaamse fascisten, het verhaal is genoegzaam bekend.

Zet die ploat af

Politici ontbreken veelal. Uiteraard, geen persmuskiet die het in zijn hoofd haalt te gaan snuffelen in het intieme leven van Bart De Wever. Elio di Rupo maakte het éénmaal mee maar dat was in andere omstandigheden. De berichtgeving ging toen ook over een juridisch onderzoek dat gevoerd werd naar aanleiding van beschuldigingen die al gauw op los zand bleken gebaseerd. Nu gaat het om geruchten op basis van uittreksels uit een boek dat vooralsnog vooral op geruchten gebaseerd lijkt.

Het is onderhand al een afgezaagd verhaal, maar heeft men werkelijk niets beters te doen dan zich te verdiepen in het leven binnenskamers aan het Belgische hof? Wat is voor de doorsnee Belg de relevantie van dergelijke diepgravende onderzoeken naar de bedgeheimen van het prinsenpaar? Is er dan werkelijk geen enkel ander mogelijk – werkelijk boeiend – onderwerp waar de persmeute zich eens echt in kan vastbijten? En vooral, hebben journalisten en zgn. royalty-watchers er ook al één seconde bij stilgestaan hoe de betrokkenen in kwestie bij deze zoveelste aanval op hun persoon moeten voelen?  Of was het te veel gevraagd even te denken aan de kinderen die het onderwerp vormen van deze onthullingen? Kan men die ploat niet eens afzetten?

IVF-kindjes…

Ons land, onze maatschappij en onze wereld staan voor gigantische uitdagingen. Het economisch systeem rijdt zich genadeloos vast, het sociaal model davert op zijn grondvesten, de bron van onze welvaart – ons leefmilieu – wordt genadeloos ten gronde gericht. Toch lijkt het wel of de seksualiteit van de kroonprins en het geloof van de kroonprinses de enige zaken zijn waar de mainstreammedia zich over kunnen opwinden. Dat en de vraag of hun kroost nu IVF-kindjes zijn of niet… Sterk.

De eeuwige reden die hier telkens opnieuw voor opgegeven wordt, luidt de vraag of de prins wel geschikt is om koning te worden. Het lijkt veeleer een retorische vraag te zijn. De wijze waarop de vraag gesteld wordt en de berichtgeving die hieromtrent gespuid wordt, illustreren dat het antwoord al vaststaat; nee. Nee, althans toch volgens de verzamelde mainstreammedia..

Het is nog maar de vraag waarom? Omdat hij als jonge snaak aan de telefoon de eerste Belg in de ruimte geruststelde dat er in de ruimte geen protocol is? Omdat hij zijn eerstgeborene fier en schuchter tegelijk een echt vrouwtje noemde? Omdat hij het nieuws niet haalt met wilde, met alcohol overgoten, uitspattingen? Of omdat hij reeds meermaals te kennen gaf werkelijk begaan te zijn met de toekomst van ons land en aangaf als mens werkelijk gekwetst te zijn door de zoveelste aanval op zijn persoon? En nu die van zijn kinderen.

Waakhond vs. schoothond

De vierde macht speelt een hoogst belangrijke rol in de werking van de democratie. Het inlichten van de bevolking over de belangrijke kwesties die haar aangaan is cruciaal voor een goed werkende democratie. De media als waakhond van de democratie. De verantwoordelijkheid hiervoor is immens. Van de weeromstuit hebben de media ook een uitzonderlijke machtspositie verworven in het maatschappelijke debat. Middels selectie van onderwerpen en de toon van berichtgeven vormen zij dagelijks mee dat debat.

In de hele kwestie – vroeger en nu – over prins Filip lijkt de rol van de verzamelde mainstreammedia steeds minder die van waakhond te zijn. Het voortdurend afbranden van een mens op basis van diens persoonlijk leven heeft wezenlijk niets meer vandoen met het kritisch toezicht op de uitoefening van een publieke functie. Hoe makkelijk is het bovendien niet om in te hakken op iemand die per definitie niet mag reageren. Het is wel makkelijk een publieke figuur uit te kleden maar achter die publieke figuur schuilt nog steeds een mens met al zijn gevoelens. Een mens en een familie.

En hoe anders is de houding van de mainstreammedia overigens ten overstaan van de grote politieke tenoren van deze tijd. Uiteraard wordt aandacht besteed aan het privéleven van de huidige stemmenkanonnen. Maar men kan niet ontkennen dat er een hemelsbreed verschil is in toon en voorstelling. Bovendien lijken de media in vele gevallen wanneer het om het publieke leven van deze dames en heren van politieke stand gaat, een stuk minder kritisch. Het is ver zoeken naar de stukken waarin de Vlaamse pers aan de capaciteiten van Bart De Wever twijfelt. Recent nog verzuchtte Bruno Tobback terecht dat de media toch wel heel makkelijk meegaan in het N-VA-verhaal en dat het aan kritische toetsing echt wel ontbreekt. De vraag naar de inhoud van zijn confederalisme is De Wever inderdaad nog niet gesteld. De waakhond doet in vele gevallen vooral aan een schoothond denken.

Appel

Uiteraard hebben de media alle recht om te schrijven wat ze willen. Willen ze echter werkelijk de waakhond zijn waar ze zich graag voor verkopen, dan dient toch echt wel afstand te nemen van de huidige wijze van werken. Om een geloofwaardige waakhond te zijn moet een waakhond blaffen wanneer er gevaar dreigt en anders niet. Wanneer er gevaar dreigt mag die waakhond zelfs gerust bijten. Met de huidige gang van zaken is echter het omgekeerde het geval.

Is dit een oproep om de media te muilkorven. Nee, in tegendeel, mondige, scherpe en kritische media zijn een deugd voor de democratie. Maar het moeten dan wel oprecht mondige, scherpe en kritische media zijn. Geen media die zich laven aan het oppervlakkige, het banale en het ronduit platvloerse maar media die werkelijk als een waakhond blaffen en bijten wanneer het moet.

De zin om te appelleren aan de beroepsethiek of een verklaring te zoeken in de brutale commercialisering van de media en de maatschappij is groot. Maar meer nog dan een appel aan de beroepsethiek is hier een oproep aan de mens en het geweten op zijn plaats. Want je zal maar het kind zijn van die ouders die voor de zoveelste keer en plein publiek vernederd worden. Want je zal maar dat kind zijn waarvan men toetert dat het gemaakt is met pipet en petrischaaltje in plaats van met liefde. Toch wel even iets om bij stil te staan vooraleer een nieuw rondje van spraakmakende geruchten gelanceerd wordt.