Enkele studenten van de Vrije Universiteit Brussel kondigden vandaag (10/01) een mars op Brussel aan. Op 23 januari willen zij een betoging organiseren die politici tot redelijkheid oproept. Apathie vermomd als engagement.
Op de site van deze actie staat te lezen: “Wij willen een regering! Een open en eerlijk dialoog tussen alle partijvoorzitters van zowel Vlaamse als Waalse kant. Dit zo snel mogelijk!” Daar zit een aardige paradox in verscholen. Hoewel zij de stellingenoorlog willen doorbreken waarin de politieke partijen de laatste maanden niet verder raakten dan het herhalen van de eigen slogans, komen ook de initiatiefnemers niet verder dan slogans. Andere slogans – zelfs dat valt eigenlijk te betwijfelen -, maar nog steeds slogans.
Ook een ietwat flauwe brief van Yves Desmet aan Bart De Wever wordt geciteerd: “Het is in de matiging dat zich de werkelijke politieke moed schuilhoudt, niet in het volhouden van het eigen grote gelijk.” Dit lijkt al meer op een Oosterse wijsheid dan op een uitroep, maar ook hieraan ligt geen enkele politieke inhoud ten grondslag. Er wordt geen enkele analyse gemaakt van de huidige toestand, er wordt enkel opgeroepen tot een soort betekenisloze politieke kalmte.
In een democratie kan je dat geen engagement noemen. Het politieke meningsverschil dat voorop moet staan in deze bestuursvorm, wordt door zo’n oproep ontmanteld. Ik geef toe dat de huidige crises alarmerend en onrustwekkend zijn, en dat het idee van een compromis snel moet worden hervonden, maar dat mag niet nopen tot een afkeer van het politiek georganiseerde conflict als basis van elk gesprek. Zonder is er geen sprake van democratie.
De studenten willen blijkbaar enkel een regering. Het lijkt hen zelfs niet uit te maken welk regeerakkoord die uitvoert, zolang ze er maar uitziet als een normale regering. En goed bestuurt waarschijnlijk. En een visie naar de toekomst toe, niet te vergeten. Wie enkel daarin geïnteresseerd is, kan net zo goed zijn eigen soevereiniteit uitleveren aan “getalenteerde en onzelfzuchtige, onafhankelijke onderzoeksorganen.”
Hoewel nog niet zeker is of de mars plaats mag vinden, valt deze actie misschien te vergelijken met de Rally to Restore Sanity die Jon Stewart vorig najaar organiseerde. In een hopeloos gepolariseerd land, wilde hij net als de studenten van de VUB een vuist maken voor redelijkheid en dialoog. De schietpartij zaterdag in de Verenigde Staten (waarbij parlementslid Gabrielle Giffords gewond raakte) bewees echter dat het politieke debat aldaar veel verder heen is dan in België. Maar ook het debat op zich verschilt fundamenteel.
De Verenigde Staten hebben te lijden onder een tweepartijensysteem, waarbij het conflict tussen twee kampen ingebakken zit in de kern van de democratie. Hoewel de nuances uiteraard talrijk zijn – Giffords is bepaald geen orthodoxe Democrate – ligt dit systeem aan de basis van de tweespalt. Uiteindelijk moet iedereen kiezen tussen Democraten en Republikeinen. In België is daar geen sprake van. Volgens sommige waarnemers zelfs veel te veel partijen dingen elke verkiezingen naar onze stem, en houden er heel andere plannen en ideeën op na.
Ook als het over de staatshervorming gaat. Wie oplet ziet geen twee machtsblokken tegenover elkaar staan, maar zeven verschillende partijen aan tafel zitten en enkele andere op de reservebank. De mars op Brussel – er wordt u gevraagd om u in het wit te kleden – lijkt die veelheid aan kleuren en opinies niet te zien, en alles te herleiden tot een Wetstraat die wakker moet worden geschud. De politieke klasse als één en dezelfde club. Het is de eerste stap naar de afschaffing ervan.
