De
belegering van Knightsbridge (de Londense wijk waar de ambassade van
Ecuador zich bevindt, nvdr) is een klucht. Er is al twee jaar
lang een overdreven en dure politiemacht aanwezig rond de
Ecuadoriaanse ambassade in Londen. Die is er alleen maar om te
pronken met de macht van de staat.
De ware misdaad van Assange
Hun
prooi is een Australiër die van geen enkele misdaad beschuldigd
wordt, op de vlucht vooor een grote onrechtvaardigheid, wiens enige
veiligheid een kamer is die hem ter beschikking werd gesteld door een
dapper Zuid-Amerikaans land. Zijn ware misdaad is het starten van een
golf revelaties van de waarheid in een tijdperk van leugens, cynisme
en oorlog.
Deze
achtervolging van Julian Assange moet stoppen. Zelf de Britse
overheid gelooft duidelijk dat het gedaan moet zijn. Op 28 oktober
verklaarde vice-minister van buitenlandse zaken Hugo Swire aan het
parlement dat hij de Zweedse aanklager “actief zal verwelkomen”
in Londen. Hij voegde er aan toe: “We zouden er alles aan doen om
dat te vergemakkelijken”. De toon van zijn discours was ongeduldig.
Zweeds
aanklager Marianne Ny blijft weigeren naar Londen te komen om Assange
te ondervragen over beschuldigingen van seksueel wangedrag in 2010 in
Stockholm – alhoewel de Zweedse wet dit toelaat en het een
procedure is die routineus wordt gebruikt door zowel Zweden als
Groot-Brittannië.
De bewijzen zijn overweldigend dat de VS wel
degelijk een bedreiging zijn voor het leven en de vrijheid van
Assange als hij de ambassade zou verlaten. Op 14 mei 2014 bevestigde
de Amerikaanse rechtbank immers dat er een “onderzoek over meerdere
onderwerpen” tegen Assange “actief bezig” is.
Ny
heeft nooit een degelijke verklaring gegeven waarom ze niet naar
Londen wil komen, net zoals dat de Zweedse autoriteiten nooit hebben
uitgelegd waarom ze weigeren Assange de garantie te geven dat ze hem
niet zullen uitleveren aan de VS op basis van een geheim akkoord
tussen Stockholm en Washington.
De Britse krant Independent onthulde
in december 2010 al dat de twee betrokken regeringen zijn uitlevering
aan de VS hadden besproken, nog voor Zweden een Europees
aanhoudingsbevel tegen hem uitvaardigde.
Zweden, de VS en Afghanistan
De
verklaring (voor die weigering van aanklager Ny, nvdr) is misschien
dat, in tegenstelling tot zijn reputatie als liberaal bastion, Zweden
zo dicht bij Washington aanleunt dat het geheime “uitleveringen” (‘renditions’) ” aan de CIA heeft toegelaten – waaronder ook
de illegale deportatie van vluchtelingen. De uitlevering en
daaropvolgende marteling van twee Egyptische politieke vluchtelingen
in 2001 werd veroordeeld door de VN-Commissie tegen Marteling, door
Amnesty International en door Human Rights Watch.
De medeplichtigheid
en tweeslachtigheid van de Zweedse staat zijn gedocumenteerd in
succesvolle civiele rechtszaken en in door WikiLeaks onthulde
documenten. In de zomer van 2010 was Assange in Zweden om er te
spreken over WikiLeaks-onthullingen van de oorlog in Afghanistan –
waar Zweedse troepen onder Amerikaans bevel aan hadden
deelgenomen.
De
Amerikanen vervolgen Assange omdat WikiLeaks hun epische misdaden in
Afghanistan en Irak aan het licht heeft gebracht: het massaal doden
van tienduizenden burgers, een misdaad die ze voor het publiek geheim
hielden evenals hun minachting voor de soevereiniteit van staten en
het internationale recht, zoals duidelijk werd aangetoond in de door
WikiLeaks gelekte diplomatieke documenten.
De
heldhaftige soldaat Bradley, nu Chelsea, Manning werd meer dan duizend
dagen vastgehouden onder omstandigheden, die volgens de Speciale
Rapporteur van de VN bijna vergelijkbaar waren met marteling. Hij
kreeg een gevangenisstraf van 35 jaar voor zijn aandeel in de
onthulling van hoe Amerikaanse soldaten Afghaanse en Iraakse burgers
vermoordden.
Assange en Manning
Weinigen
twijfelen eraan dat Assange een gelijkaardige toekomst wacht als de
VS hem in hun handen zouden krijgen, hem. Na de belachelijke
aantijging van vicepresident Joe Biden dat Assange een
“cyber-terrorist” zou zijn, werden bedreigingen om hem te vangen
en te vermoorden een evidentie voor de politieke extremisten in de
VS.
Wie twijfelt aan de Amerikaanse wreedheid die hij kan verwachten,
moet maar denken aan de gedwongen landing van het vliegtuig van de
Boliviaanse president in 2013 toen er verkeerdelijk werd gedacht dat
Edward Snowden aan boord was.
Volgens
documenten die Snowden vrijgaf, staat Assange op een “manhunt
target list”. Washingtons voornemen om hem te pakken te krijgen is
volgens Australische diplomatieke documenten “ongekend in omvang en
aard”. Al vier jaar heeft een geheime raadkamer in Alexandria,
Virginia geprobeerd om een misdaad te bedenken waarvoor Assange
vervolgd kan worden. Dat is niet eenvoudig.
Het
Eerste Amendement van de Amerikaanse grondwet beschermt immers (de
vrijheid van meningsuiting voor onder meer) uitgevers, journalisten
en klokkenluiders. Toen Barack Obama in 2008 nog presidentskandidaat
was, prees hij klokkenluiders als “deel van een gezonde democratie
[en ze] moeten worden beschermd tegen vergeldingen”.
Obama vervolgt klokkenluiders
Onder
zijn presidentschap worden meer klokkenluiders vervolgd dan ooit
onder alle vorige Amerikaanse presidenten tesamen. Zelfs voorafgaand aan het
vonnis in het proces tegen Chelsea Manning, had
Obama deze klokkenluider al schuldig verklaard.
Al
Burke, redacteur van het online Nordic News Network, een kenner van
de talloze verdraaiingen en gevaren waarmee Assange geconfronteerd
wordt, schreef: “De documenten vrijgegeven door WikiLeaks sinds de
verhuis van Assange naar Groot-Brittannië tonen duidelijk aan
dat Zweden voortdurend toegeeft op hun burgerrechten onder druk van
de VS. Er is alle reden om te vrezen dat indien Assange door de
Zweedse autoriteiten in gevangenschap zou worden genomen, hij kan
worden overgeleverd aan de VS zonder enige rekening te houden met
zijn wettelijke rechten.”
Er
zijn bovendien aanwijzingen dat het Zweedse publiek en juridische
gemeenschap de onbuigzaamheid van de aanklager Marianne Ny niet langer steunen. Waar ze ooit onverbiddelijk vijandig stonden tegenover
Assange, publiceert de Zweedse pers nu krantenkoppen zoals: “Ga in
godsnaam naar Londen.”
Waarom
wil ze niet? Sterker nog, waarom wil ze het Zweedse gerecht geen
inzicht geven in de honderden sms-berichten die de politie van de
telefoon hebben gehaald van één van de twee vrouwen over de
beschuldigingen van wangedrag tegen Assange? Waarom wilt ze deze
sms-berichten niet overhandigen aan de Zweedse advocaten van Assange?
Ze zegt dat ze legaal gezien niet verplicht is dit te doen zolang er
geen formele aanklacht is gelegd en ze hem heeft ondervraagd. Waarom
ondervraagt ze hem dan niet?
Sms-berichten
Deze
week zal het Zweedse Hof van Beroep Ny gelasten om deze
sms-berichten alsnog te overhandigen, anders zal de zaak naar het
ZweedsHooggerechtshof en het Europees Hof van Justitie gaan. Als in
een ware vaudeville heeft Marianne Ny de Zweedse advocaten van
Assange de toestemming gegeven om deze sms-berichten enkel te mogen
“te bekijken”. Ze moeten die dan maar uit het hoofd leren.
Deze
berichten van één van beide vrouwen (die de oorspronkelijke aanklacht samen indienden, nvdr) maken duidelijk dat ze in feite niet
wou dat er aanklacht zou worden ingediend tegen Assange, “maar de
politie was erop uit hem te pakken te krijgen”. Ze was “geschokt”
toen ze hem arresteerden, omdat ze alleen maar wilde afdwingen “dat
hij een [HIV] test zou nemen”. Ze “wou Assange niet van iets
beschuldigen” en “het was de politie die de beschuldigingen
verzon”. (In een getuigenis staat dat ze meent dat ze “op een
dwaalspoor (wordt gezet) door de politie en de anderen rondom haar”).
Geen
van beide vrouwen beweerde dat ze was verkracht. Integendeel, beiden
hebben ontkend dat ze zijn verkracht geweest en sindsdien heeft één
van hen dat ook getweet: “Ik ben niet verkracht geweest”. Het is
duidelijk dat ze gemanipuleerd werden door de politie en dat hun wil
werd genegeerd – wat hun advocaten nu ook mogen beweren. Het staat
vast dat ze het slachtoffer zijn van een kafkaiaanse klucht.
Proces door de media
Er
is maar één proces geweest voor Assange, dat van de media. Op 20
augustus 2010 opende de Zweedse politie een “verkrachtingsonderzoek”
en onmiddellijk – bovendien onwettelijk – verkondigde de
roddelpers in Stockholm dat er een arrestatiebevel was voor Assange
voor de “verkrachting van twee vrouwen”. Dit was het nieuws dat
vervolgens de wereld rondging.
In
Washington zei een glimlachende minister van defensie Robert Gates
aan journalisten dat het arrestatiebevel “klinkt als goed nieuws
voor mij”. Twitteraccounts gelinkt met het Pentagon beschreven
Assange als een “verkrachter” en “voortvluchtige”.
Nog
geen 24 uur later nam Eva Finne, procureur van Stockholm, het
onderzoek over. Ze annuleerde onmiddellijk het arrestatiebevel en
zei: “Ik geloof niet dat er enige reden is om te vermoeden dat hij
iemand heeft verkracht.” Vier dagen later seponeerde ze het
verkrachtingsonderzoek helemaal en zei: “Er is geen vermoeden dat
er ook maar enige misdaad is gepleegd.” De zaak werd geseponeerd,
afgesloten.
Pas
daarna kwam Claes Borgstrom op de proppen, een hooggeplaatste
politicus van de Sociaal-Democratische partij, toen opkomend
kandidaat voor de aanstaande Zweedse parlementsverkiezingen. In de
dagen nadat de procureur de zaak had geseponeerd verkondigde
Borgstrom, die zelf advocaat is, aan de media dat hij de twee vrouwen
vertegenwoordigde en had hij een ander procureur gezocht in de stad
Göteborg. Dat was Marianne Ny, die Borgstrom goed kende. Zij was
immers zelf actief bij de Sociaal-Democratische Partij.
Op
30 augustus 2010 meldde Assange zich vrijwillig aan in een
politiekantoor in Stockholm en beantwoordde daar alle vragen die hem
gesteld werden. Hij had hieruit begrepen dat de zaak daarmee afgerond
was. Twee dagen later kondigde Ny aan dat ze de zaak heropende. Een
Zweedse journalist vroeg aan Borgstrom waarom de zaak doorging
terwijl ze reeds verworpen was en één van de vrouwen had verklaard
dat ze niet was verkracht. Hij antwoordde daar op: “Ah, maar zij is
geen advocaat.” James Catlin, de Australische advocaat van
Assange zei hierop, “Dit is belachelijk… het is alsof ze het
verzinnen op het moment zelf.”
“WikiLeaks is een bedreiging voor onze soldaten”
De
dag dat Marianne Ny de zaak heropende, bekritiseerde het hoofd van de
Zweedse militaire inlichtingendienst MUST WikiLeaks openlijk in een
artikel getiteld “WikiLeaks, een bedreiging voor onze soldaten”.
Assange was al gewaarschuwd dat de Zweedse inlichtingendienst SAP
door hun Amerikaanse collega’s zelf werden verwittigd dat de
geldende samenwerkingsafspraken voor de uitwisseling van informatie
tussen de Amerikaanse en de Zweedse inlichtingendiensten zouden
worden “afgesneden”, indien Zweden Assange in bescherming zou
nemen.
Assange
heeft vervolgens vijf weken in Zweden gewacht tot dat nieuwe
onderzoek zou starten. De Britse Guardian stond toen op het punt de
Iraakse “War Logs”, gebaseerd op de onthullingen van WikiLeaks,
te publiceren. Assange ging dit superviseren. Zijn advocaat in
Stockholm vroeg toen aan Ny of ze er enig bezwaar tegen had dat hij
het land zou verlaten. Ze verklaarde dat hij vrij was om weg te gaan.
Eenmaal
Assange Zweden had verlaten – op het hoogtepunt van de
media-aandacht en de publieke belangstelling voor de
WikiLeaks-onthullingen – vaardigde Ny een Europees aanhoudingsbevel
en een Interpol “red alert” uit. Deze procedure wordt normaal
alleen gebruikt tegen terroristen en gevaarlijke criminelen. Het werd
in vijf talen uitgevaardigd over heel de wereld en zorgde voor een
verhitte mediahype.
Assange
meldde zichzelf daarom aan bij de politie in Londen, werd aangehouden
en bracht tien dagen in eenzame opsluiting door in de gevangenis van
Wandsworth. Hij werd tegen een borgtocht van 340.000 Britse
pond (428.000 euro) vrijgelaten en onder elektronisch toezicht geplaatst. Hij moest
zich dagelijks bij de politie melden en werd praktisch gezien onder
huisarrest gezet, terwijl zijn zaak aan de lange weg tot aan
het Hooggerechtshof begon.
Geen aanklacht
Hij
was op dat ogenblik nog steeds niet beschuldigd van het plegen van
een strafbaar feit. Zijn advocaten bleven hun aanbod herhalen om door
Ny in Londen te worden ondervraagd, terwijl ze verwezen naar het feit
dat ze hem de toelating had gegeven om Zweden te verlaten. Ze stelden
voor daar een speciale afdeling van Scotland Yard voor te gebruiken.
Dat weigerde ze.
Katrin
Axelsson en Lisa Longstaff van Women Against Rape schreven daarover:
“De beschuldigingen tegen [Assange] zijn een dekmantel achter
dewelke een aantal regeringen proberen om WikiLeaks de kop in te
drukken, omdat ze stoutmoedig hun geheime oorlogsplannen en
bezettingen met daarbij behorende verkrachting, moord en
vernietigingen aan het publiek hadden onthuld…”
“De autoriteiten
trekken zich zo weinig aan van het geweld tegen vrouwen dat ze deze
beschuldiging van verkrachting in elkaar zetten zoals het hun
uitkomt.”
“[Assange] heeft al duidelijk gemaakt dat hij bereid is om
door de Zweedse autoriteiten te worden ondervraagd, in
Groot-Brittannië of via Skype. Waarom weigeren ze deze essentiële
stap in hun onderzoek? Waar hebben ze schrik van?”
Deze
vraag blijft ook onbeantwoord wanneer Ny haar Europees
aanhoudingsbevel (EAB) – een draconisch resultaat van de “war on
terror”, zogezegd bedoeld om terroristen en georganiseerde
misdadigers te vangen – uitvaardigt. Deze nieuwe procedure van het
EAB heeft ervoor gezorgd dat de vragende staat niet langer verplicht
is om enig bewijslast te leveren.
Er worden meer dan duizend EAB per
maand uitgevaardigd. Slechts enkele ervan hebben ook maar iets te
maken met mogelijke terreurbeschuldigingen. De meeste van deze
bevelen worden uitgevaardigd voor triviale criminele feiten, zoals
achterstallige bankkosten en boetes. De meeste mensen die
worden uitgeleverd moeten voor maanden naar de gevangenis zonder
aanklacht. Er zijn al een aantal schokkende rechterlijke dwalingen
geweest, waar Britse rechters zeer kritisch over waren.
De
zaak-Assange kwam in mei 2012 uiteindelijk terecht bij het Britse
Hooggerechtshof. In een vonnis dat het EAB bevestigde – de
wettelijke eisen van deze bevelen laten het Hof bijna geen
manoeuvreerruimte – besliste de rechter dat Europese procureurs een
uitleveringsbevel kunnen uitvaardigen in Groot-Brittannië zonder
enige rechterlijk toezicht, ook al bedoelde het parlement dat anders
(toen de wet werd gestemd). Ze maakten duidelijk dat het parlement
“misleid” was geweest door de Labour-regering van Tony Blair. Het
hof vonniste verdeeld, 5 tegen 2, en was bijgevolg tegen Assange.
De
opperrechter van het Hof, Lord Phillips, had echter één vergissing
begaan. Hij paste de Conventie van Wenen toe bij de interpretatie van
de uitlevering, waardoor het recht van de staat om de letter van de
wet te herschrijven toegestaan werd. Zoals een advocaat van Assange,
Dinah Rose, opmerkte, gold dit echter niet voor het EAB.
Het
Hooggerechtshof erkende deze cruciale fout enkel toen het in november
2013 een nieuw beroep tegen het EAB behandelde. De vorige beslissing
tegen Assange was fout, maar het was te laat om er op terug te komen.
Een bittere keuze
Assange
stond voor een bittere keuze: uitlevering aan een land dat had
geweigerd toe te zeggen of ze hem al dan naar de VS zouden deporteren
of op zoek gaan naar wat zijn laatste kans op asiel en veiligheid
leek.
Gesteund door de meerderheid van de publieke opinie in
Latijns-Amerika, kende de moedige regering van Ecuador hem het
statuut van politiek vluchteling toe op basis van gedocumenteerde
bewijzen en het juridische advies dat hem een wrede en
ongebruikelijke bestraffing in de VS te wachten stond, dat dit
dreigement zijn fundamentele mensenrechten schond en dat zijn eigen
regering in Australië hem in de steek had gelaten en samenspande met
Washington. De Australische Labor-regering van eerste minister Julia
Gillard had er zelf mee gedreigd zijn paspoort ongeldig te
verklaren.
Bekend
mensenrechtenadvocaat Gareth Peirce, die Assange in Londen
vertegenwoordigt, schreef naar de toenmalige Australische minister
van buitenlandse zaken Kevin Rudd: “Gezien de omvang van het
publieke debat, vaak op basis van compleet foutieve
veronderstellingen… is het zeer moeilijk om enig vermoeden van
onschuld voor hem proberen te behouden. Meneer Assange heeft nu niet
één maar twee zwaarden van Damocles boven hem hangen, voor de
mogelijke uitlevering aan twee verschillende jurisdicties, voor twee
verschillende vermeende misdaden, waar geen van beiden een misdaad
zijn in zijn eigen land… en dat zijn persoonlijke veiligheid in gevaar
is gekomen onder omstandigheden die zeer politiek geladen zijn.”
“Enkel wat ik lees in de kranten”
Peirce kreeg pas antwoord toen ze de Australische ambassade in Londen
contacteerde. Het beantwoordde geen enkel van de dringende punten
waar ze op wees. Ambassadeur Ken Pascoe maakte in een meeting die ik
samen met haar bijwoonde, de verbazingwekkende bewering dat de
details die hij kende van de zaak “enkel van wat ik lees in de
kranten” komen.
Ondertussen
was het vooruitzicht op een groteske rechterlijke dwaling verzand
geraakt in een scheldcampagne tegen de oprichter van WikiLeaks. Er
werden zeer persoonlijke, kleinzielige, gemene en onmenselijke
aanvallen gericht tegen een man die voor geen enkele misdaad is
aangeklaagd, maar toch onderworpen wordt aan een behandeling die
zelfs iemand, tegen wie een uitleveringsverzoek is uitgevaardigd voor
het vermoorden van zijn vrouw, niet ondergaat. Dat het Amerikaanse
dreigement aan het adres van Assange een dreigement was voor alle
journalisten, voor de vrijheid van meningsuiting, ging verloren in
schandaal en ambitie.
Er
werden boeken uitgebracht, deals gesloten voor films en
media-carrières gelanceerd of op gang gebracht op de rug van
WikiLeaks, vanuit de veronderstelling dat het geoorloofd was Assange
aan te vallen en dat hij toch te arm was om hen aan te klagen.
Mensen
hebben daar poen voor geschept, vaak veel poen, terwijl WikiLeaks
moeite had om te overleven. De redacteur van de Guardian, Alan
Rushbridger, noemde de WikiLeaks-onthullingen, die zijn krant heeft
gepubliceerd, “één van de grootste journalistieke primeurs van de
laatste dertig jaar”. Het ging deel uitmaken van zijn marketingplan
om de advertentieprijs van de frontpagina van zijn krant te verhogen.
Zonder
dat er een cent naar Assange of WikiLeaks ging, zorgde een gehypt
boek van de Guardian voor een lucratieve Hollywood film. De auteurs
van het boek, Luke Harding en David Leigh, portretteren Assange als
iemand met een “beschadigde persoonlijkheid” en “harteloos”.
Ze onthulden ook het geheime paswoord, dat een digitaal bestand met
de documenten van de Amerikaanse dossiers beschermde, dat Assange in
vertrouwen aan de krant had gegeven. Terwijl Assange vastzat in de
Ecuadoriaanse ambassade, schreef Harding, buiten tussen de politie
met leedvermaak op zijn blog dat “Scotland Yard () waarschijnlijk
als laatste (kan) lachen”.
Parlement wijzigt de wet
Het
onrecht Assange aangedaan is één van de redenen waarom het
Britse parlement uiteindelijk zal stemmen voor een hervorming van het
EAB. Deze draconische ‘vang-ze-allemaal’ die tegen hem werd
gebruikt, kan vanaf nu niet meer voorkomen.
Eerst moeten aanklachten
ingediend worden. “Ondervragingen” worden voortaan onvoldoende bevonden voor een
verzoek tot uitlevering. “Zijn zaak is daarmee helemaal gewonnen,”
zei Gareth Peirce tegen me, “deze veranderingen in de wet betekenen
dat Groot-Brittanië nu al hetgene dat werd betwist in zijn zaak
erkend. De oprechtheid van het
Ecuadoriaans aanbod voor asiel wordt evenmin betwist door het
Groot-Brittannië of Zweden. Het zal echter toch niet baten.”
Op
18 maart 2008 werd in een geheim document van het Pentagon,
opgesteld door de “Cyber Counterintelligence Assessments
Branch”, een oorlog tegen WikiLeaks en Julian Assange
voorspeld. Het beschreef een gedetailleerd plan om het gevoel van
“vertrouwen” dat bij WikiLeaks het “zwaartepunt” is, te
vernietigen.
Dit
zou worden bereikt door te dreigen met “ontmaskering [en]
strafrechtelijke achtervolging”. Het doel was deze zeldzame bron
van onafhankelijke journalistiek het zwijgen op te leggen en te
criminaliseren. De manier waarop dat zou gebeuren was via laster.
Er
is geen grotere woede in de hel dan een grootmacht die wordt geminacht.
John
Pilger, 16 november 2014
Het
artikel The siege of Julian Assange is a farce – a special
investigation in de nieuwsbrief van onafhankelijk onderzoeksjournalist John
Pilger werd vertaald door Bavo Vanoost.
Voor
belangrijke aanvullende informatie, klik op één van de volgende
links:
