Sinds het begin van het conflict in 2011 zijn al tien
miljoen mensen hun huizen ontvlucht. De meerderheid blijft binnen
Syrië, maar naar schatting staken 3,8 miljoen mensen de
landsgrenzen over, op zoek naar veiligheid in een ander land. De
meesten onder hen kwamen terecht in Turkije, Libanon en Jordanië.
Het Wereldvoedselprogramma van de VN besloot vorige
week om de voedselbedeling aan 1,7 miljoen vluchtelingen op te
schorten bij gebrek aan fondsen. Op 9 december boog een
internationale conferentie zich daarom over de Syrische
vluchtelingenkwestie.
Maar opvang in de buurlanden volstaat niet om alle
vluchtelingen een veilige haven te bieden, zegt Amnesty. Extra
kwetsbare personen, zoals ernstig zieken, slachtoffers van foltering
of geweld en niet-begeleide kinderen, zijn ook in de
vluchtelingenkampen niet veilig en moeten in andere landen opgevangen
worden. In totaal gaat het volgens de mensenrechtenorganisatie om
bijna 380.000 mensen.
Rijkste landen
Tot nu toe zijn er wereldwijd slechts 63.170
plaatsen voor hervestiging aangeboden. “Bedroevend laag”,
zegt Amnesty. “Er moet meer internationale solidariteit komen
met kwetsbare vluchtelingen”.
Vanuit de Golfstaten – waaronder een aantal van de
rijkste landen ter wereld – kwam er tot nu toe geen enkel aanbod om
Syrische vluchtelingen op te vangen. Ook Rusland en China hebben nog
geen enkele hervestigingsplaats aangeboden.
“Het totale gebrek aan hervestigingsplaatsen vanuit de
Golfstaten is bijzonder beschamend. Door de verbondenheid op taal- en
religieus vlak zouden de Golfstaten het voortouw moeten nemen om
veilig onderdak te bieden aan vluchtelingen die vervolging en
oorlogsmisdaden in Syrië proberen te ontlopen”, zegt Sherif
Elsayed-Ali, hoofd van het Refugee and Migrants’ Rights Team van
Amnesty International.
Koplopers
De landen van de Europese Unie hebben sinds het begin
van het conflict 150.000 asielaanvragen van Syriërs geregistreerd.
Dit cijfer komt overeen met het aantal mensen dat in september 2014
in één week tijd Turkije binnenvluchtte na de aanval door IS op de
stad Kobane. Zweden en Duitsland namen de meeste asielaanvragen voor
hun rekening (96.500 aanvragen in de voorbije drie jaar). Ze zijn ook
koplopers in het aanbieden van hervestiging aan kwetsbare
vluchtelingen: Duitsland beloofde 30.000 Syriërs op te vangen,
Zweden wil 1.200 Syrische vluchtelingen uit de regio laten overkomen.
Amnesty International doet een oproep om tegen eind 2015 ten
minste 5 procent van de Syrische vluchtelingen te hervestigen, en nog
eens 5 procent tegen 2016. Op die manier zouden alle vluchtelingen
die volgens de UNHCR zo snel mogelijk een veilig onderdak moeten
hebben, een plaats kunnen krijgen.
België besliste om in dit jaar 75 en volgend jaar 225 Syrische
vluchtelingen te hervestigen. “Natuurlijk verwelkomt Amnesty
International het engagement vanuit België,” zegt Eva Berghmans
van Amnesty International Vlaanderen, “maar het mag hier niet
bij blijven. Naast bijdragen aan de humanitaire organisaties voor
vluchtelingen in de buurlanden van Syrië, moet België zorgen voor
een versoepelde toekenning van visums, en moeten er nog meer plaatsen
voor hervestiging aangeboden worden.”
