Aangifte tegen ex-marinier in Duitsland

De koersverandering van WikiLeaks begon deze week met een reeks aanklachten tegen geheime diensten. WikiLeaks-oprichter Julian Assange heeft op 3 september in Duitsland aangifte gedaan tegen een Amerikaanse ex-marinier.

Deze man zou in 2009 als medewerker van een militaire inlichtingendienst een congres van hackers hebben bezocht met het doel Assange te bespioneren, die daar over het toen nog vrij onbekende WikiLeaks-project sprak.

Dit kwam in juni aan het licht toen de militair als getuige optrad in het proces tegen de Amerikaanse klokkenluider Chelsea Manning, die vorige maand is veroordeeld tot 35 jaar celstraf wegens het lekken van geheime militaire en diplomatieke documenten aan WikiLeaks.

De ex-marinier, een IT-specialist, zou voor zijn werkgever het congres van de Chaos Computer Club in Berlijn hebben bezocht om Assange in de gaten te houden. Dat is verboden, zei Assange tegen de Süddeutsche Zeitung. 

Op de website van de NDR zegt Christoph Safferling, hoogleraar Straf- en Volkerenrecht aan de Universiteit van Marburg, dat Assange wel eens gelijk zou kunnen hebben. In Duitsland mogen groeperingen in alle vrijheid informatie uitwisselen zonder dat een buitenlandse geheime dienst meeluistert.

Volgens Assange verwerkte de militair zijn informatie in een geheim rapport, waarin hij stelde dat Assange mogelijk bij een terroristische dreiging tegen de VS betrokken was.

Verdwenen koffer in Zweden

Een advocaat van Assange diende dezelfde dag ook een klacht in bij de politie op de luchthaven Arlanda in Stockholm, Zweden. Hij vroeg de Zweedse politie namens zijn cliënt te onderzoeken wat er gebeurd is met een koffer van Assange die op 27 september 2010 tijdens een reis van Zweden naar Duitsland zou zijn gestolen.

Volgens de klokkenluiderssite is de bagage van Assange verdwenen als onderdeel van een illegale operatie door de Amerikaanse geheime dienst tegen de WikiLeaks-oprichter.

In de verdwenen koffer zouden drie laptops met geheime informatie hebben gezeten, waaronder bewijsmateriaal over een vermoedelijk oorlogsmisdrijf door Amerikaanse troepen in Afghanistan en communicatie tussen WikiLeaks en advocaten van de klokkenluiderssite.

“FBI probeerde WikiLeaks-bronnen te achterhalen”

Assange gelooft dat de koffer “onrechtmatig in beslag is genomen, als onderdeel van een inlichtingenoperatie met het doel om informatie over mij, WikiLeaks, en/of onze aankomende publicaties te vergaren en in een poging om onwetmatig de identiteit van bronnen van WikiLeaks vast te stellen”.

Vergelijkbare klachten worden in andere landen ingediend, waaronder Duitsland en Denemarken, zei Kristinn Hrafnsson van WikiLeaks.

Julian Assange zei te weten dat een Australische inlichtingenorganisatie in 2010 informatie over hem heeft afgestaan op verzoek van de Zweedse veiligheidsdienst SAPO. Om welke Australische inlichtingenorganisatie het gaat is niet bekend en de Australische regering weigert te reageren op de aantijgingen.

Crimineel onderzoek

In de ondertekende verklaring die nu bij de Zweedse politie ligt doet Assange bewijs uit de doeken over Amerikaanse militaire onderzoeken naar WikiLeaks en hemzelf uit 2009. Het 186-pagina’s tellende document bevat ook informatie over recent onderzoek naar Assange en WikiLeaks van het Amerikaanse federale onderzoeksbureau (Federal Bureau of Investigation).

Het is publiekelijk bekend dat de Amerikaanse regering in 2010 een crimineel onderzoek startte naar WikiLeaks en Julian Assange. Assange wordt door Amerikaanse strafvervolgers aangemerkt als vermeende handlanger van Chelsea Manning in het lekken van geheime informatie. Het onderzoek naar WikiLeaks loopt nog steeds.

Assange en zijn advocaten hopen dat de klacht die bij de Zweedse politie is neergelegd tot een onderzoek naar het handelen van de FBI in Zweden leidt.

Offensief tegen de internationale surveillance-industrie

WikiLeaks opende deze week ook het vuur op private ondernemingen die handelen in inlichtingen en informatie. De website publiceerde op 4 september onder de titel Spy Files 3 voor de derde maal een reeks documenten over surveillance-bedrijven die informatie aan overheden wereldwijd doorspelen. Het gaat om 94 documenten van 92 zelfstandige ondernemers uit de branche.

Volgens Assange zijn de documenten een belangrijke bron voor journalisten en burgers omdat ze laten zien hoe geheime takken van nationale inlichtingendiensten zich vermengen met commerciële bedrijven in hun poging alle elektronische communicatie tussen personen te verzamelen.

Reclamebrochures voor commerciële spionage

De documenten bevatten onder andere glossy brochures waarin de laatste methodes worden aangeprezen om informatie te onderscheppen en hoe ver de diverse spelers op de markt daarin kunnen gaan. Zo zijn er documenten waarin het bedrijf Ernst en Young biometrie aan overheden aanbeveelt om de identiteit van mensen vast te stellen en daarmee “ongewenste figuren buiten de landsgrenzen te houden”.

Andere documenten gaan over methodes om massaal telefoon-, sms-, mms-, email- en faxverkeer te onderscheppen. Sommige bedrijven bieden aan de onderschepte telefoon- en internetcommunicatie real time te analyseren.

Inlichtingenmethodes wereldwijd verkocht

WikiLeaks heeft ook informatie verzameld over de bewegingen van de belangrijkste spelers van de private spionagesector, waaronder medewerkers van Gamma, Hacking Team en andere bedrijven op hun reizen door onder andere Azerbaijan, Bahrain, Brazilie, Spanje en Mexico om hun producten aan de man te brengen.

Assange zegt dat de nieuwe Counter Intelligence Unit van WikiLeaks bezig is met het “speuren naar de speurders”

“De WikiLeaks Counter Intelligence Unit (WLCIU) heeft als doel eigendommen, medewerkers en bronnen van WikiLeaks te beschermen en meer algemeen om de strijd aan te gaan met bedreigingen voor onderzoeksjournalistiek en het recht op informatie.”