– Lezers laten mij wel eens weten dat ik mijzelf zwaar denkwerk opleg. Maar op bepaalde momenten komen inzichten bijna vanzelf. Gisteren was ik op tien kilometer van de meest nabijgelegen stad getuige van een scène. Een moeder met een elektrische fiets met een aanhangwagentje met daarin een baby en een meisje van een jaar of zes op haar eigen kinderfietsje daarnaast. Ze waren zichtbaar ver van huis. Het grootste kind wilde niet meer verder. Helemaal in lijn met de nieuwerwetse recepten over opvoeden en de theorie die zegt “geen pedagogische tik meer gebruiken” heeft de moeder op het balorige kindje ingesproken. De minuten gingen voorbij. Zelden heb ik een kindje zo hard horen huilen en zo fel zien tegenpruttelen. De mama heeft het kind terwijl zij ging hurken zelfs een paar keer een warme langdurige knuffel gegeven. Het meisjeskind bleef echter jammeren en protesteren. “Ik wil nooit meer fietsen!” De moeder hoorde ik zeggen “Maar jij fietst heel goed hoor!”.

In traditionele gezinnen wereldwijd zou het dwarse kindje een mep hebben gekregen. Het zou kwaadschiks tot zichzelf zijn gekomen en onder dwang weer mee op pad zijn gegaan. Het zou een lesje hebben geleerd dat niet alles kan; dat je niet de hele tijd je eigen persoonlijke wensen kunt of mag doordrijven. Het kind miste een kans om tot het fantastisch kostbare inzicht te komen dat “ik” ook wel eens onaanvaardbare dingen eist of zegt of doet. Dat we als mensen allemaal wel eens onredelijk zijn dus. Nu kwam er echter een ware patstelling. Die scène hebben we aan de bushalte met twee volwassenen een half uur aangezien. Deze volwassene en dit kind kwamen letterlijk en figuurlijk geen meter vooruit. Ze zaten vast. Op hun reisje maar ook existentieel.

Toen we even later met de bus voorbij het trio reden stond de moeder met verborgen- wanhopig gezicht en ongetwijfeld beschaamd tot in haar ziel te kijken naar nergens in het bijzonder. Ze had het kleine fietsje opgeladen op haar eigen fiets waaraan het karretje met de baby nog vast zat. Je kreeg een beeld dat meteen als metafoor kan gelden: de hedendaagse mens heeft geen gebrek aan materiële hulpmiddelen – wel integendeel soms. Er is meer dan genoeg rijkdom voorhanden. Maar niet weinigen weten met deze situatie op een dieper niveau niet om te gaan. Het fietsje waar een kind in de jaren vijftig of zestig superblij en reuze trots mee zou geweest zijn werd nu een brok ballast voor de moeder die het even totaal niet meer zag zitten.

Het zesjarige kind wilde nog altijd geen kant op zo zagen wij. Deze kleine familie (zonder de man; de vader) stonden nu stil en vast en wel in de omgekeerde richting! De moeder had blijkbaar beslist terug te gaan; haar doel voor dat kind maar volkomen op te geven.

– Voor mij is dit een extreem inspirerende observatie geweest. Ik denk dat deze situatie mij onder andere een diep inzicht geeft in de vraag hoe het kan dat plots; na duizenden jaren dat dit niet voorkwam; bepaalde meisjes en jongens… van geslacht willen veranderen.

Wie nooit harde grenzen aangereikt krijgt gaat niet meer groeien maar woekeren.

 

Dat is wat ik het snoei-principe noem.

Dat kind dat in haar hart ongetwijfeld een standje en een tik verwacht; maar in de plaats een liefdevolle (…) Hug ontvangt; dat wordt toch een stukje de waanzin in gedreven…

Dat soort “opvoeding” komt in de realiteit neer op gek-makende “mildheid van ouderschap”.

From a virtue to a vice

Veel lijkt mij af te hangen van de houding van de maatschappij naar “pijn”.

Pijn hoeft geen probleem te zijn. Op voorwaarde dat je een van zijn grootste functies niet uit het oog verliest: de signaalfunctie.

De Natuur; de Evolutie heeft pijn een plaats gegeven in het wereldspel en dat is (daarom) geheel terecht.

De opvatting dat je je kind echt geen schijntje pijn mag doen tijdens jaren van opvoeding door het een opvoedende tik te geven… misschien is dat toch erover. Zoals bekend hebben de Engelsen een woordspel dat hier toepasselijk is: When you push it to its limits a virtue can turn into a vice. Als je de leidraad van je kind nooit een fysieke straf te geven; die op zich geen slecht idee is; al te ver gaat doortrekken; dan kan de deugd wel eens omslaan in een ondeugd.

Pijn

Wanneer je pijn uit je bestaan tracht te bannen; komt die wellicht onder andere vormen langs de achterdeur terug binnen. In de tijden dat vele ouders (en leraren) “streng maar rechtvaardig” optraden en af en toe een “klets” gaven… heb ik nooit geweten dat kinderen en adolescenten aan zelf-mutilatie deden. Tijdens mijn werk bij Tele-Onthaal heb ik geregeld hulpverlenende gesprekken met dergelijke jonge mensen gevoerd; ik ben mij dus zeer bewust van wat dit tragische fenomeen is en betekent.

Existentiële Pijn

Heel wat minder opvallend maar ongetwijfeld nog veel erger is de Innerlijke Pijn en de Existentiële Verwarring die je je jonge generatie aandoet wanneer die tijdens het opgroeien nooit tegen de hand van een volwassene aan lopen!

Geen wonder dat sommigen van die overmatig “gespaarde” mensen hun wil voor wet nemen en de gekste wensen gaan najagen.

Zoals eens proberen of het bestaan niet draagbaarder wordt in een omgebouwd lichaam.

Misschien is het toch niet onredelijk liefde te koesteren voor de goede oude tijd waarin de ene man al eens lachend of ernstig kon dreigen  “je gezicht te zullen verbouwen”

Waar geen (fysiek) incasseringsvermogen meer geoefend wordt gaat het onvermijdelijk lelijk fout met de mens.

Oorlog

Onlangs heeft een vooraanstaand schrijver en theoloog; Jan De Volder; een opiniestuk geschreven in De Standaard met als titel “Diplomatieke creativiteit als vredespoging. Kan een kardinaal wat wereldleiders niet kunnen…” Het mag niet verwonderen dat juist theologen het fenomeen oorlog… gaan diaboliseren. Het fenomeen is een stukje realiteit die niet weg te wissen valt en ook niet echt te plaatsen in het wereldbeeld & mensbeeld & godsbeeld dat deze mensen huldigen. Dingen zoals het geloof dat God tegelijk algoed; alomtegenwoordig en en almachtig is. In oorlogstijd tijdens de laatste wereldoorlog zijn miljoenen mensen daar voor het eerst grondig aan gaan twijfelen; niet alleen in de concentratiekampen.

Voor mij is het bijzonder betekenisvol om bepaalde duistere (in de betekenis van onduidelijke maar geregeld ook in de andere betekenis) nieuwe maatschappelijke gewoonten en toestanden te begrijpen; het besef dat er in West-Europa NOOIT in de gehele geschiedenis zo lang geen oorlog is geweest. Laat het mij ter afronding verwoorden in volgend tekstje.

80 jaar zonder Oorlog. Louter heilzaam… vraagteken –   Maar wat is dat toch die Transgender-trend

Ik weet nog niet direct welk universum mij het liefste zou zijn –  als ik mag kiezen. Een waar je als mannelijke held in grote vriendschap en verbondenheid met je makkers kunt vechten tegen een doodsgevaarlijke vijand – en daar eer en vreugde bij uit kunt halen – of een universum waar sommige meisjes en jongens uit eigen beweging aan artsen vragen met de scalpel in hun meest intieme delen “creatief” aan de slag te gaan… om van geslacht te veranderen.

De situatie van geliefde strijdmakkers is bijna verdwenen

De passage over de grote vriendschap en de liefde en de verbondenheid tussen strijdmakkers aan de frontlinie heb ik uit letterlijke getuigenissen in die zin die aan bod komen in een documentaire over D-Day (de landing van tienduizenden troepen ondersteund door vele duizenden vliegtuigen en schepen om de bevrijding van Europa trachten in te zetten die op 6 juni 1944 plaatsgreep in Normandië). “D-Day. The shortest day”. Een van de meest opgewekte en goedlachse oud-soldaten stelde; “Je was ongelofelijk dankbaar voor het krijgen van die vriendschap van je makkers. Ik ben  na het einde van de oorlog mijn hele leven lang op zoek gegaan naar diezelfde nabijheid en vriendschap; waarvoor je zo wonderlijk dankbaar was dat je ze van je strijdmakkers mocht ontvangen in de veldslagen. Ik heb dat niet meer gevonden. Die zoektocht bleef tevergeefs”.

Deze docu is aan te raden materiaal voor ieder die  nadenkt over het fenomeen oorlog en die de nieuwe tijden wil doorgronden maar hij is zeldzaam geworden. Voor het grote publiek is een en ander wellicht een beetje te begrijpen door een ander product te bekijken. Als je de titel overdenkt van de serie die is gemaakt met hulp van Tom Hanks en Steven Spielberg naar het boek door Stephen Ambrose over de lotgevallen van een compagnie van het 101st Airborne Division (paracommando’s):  “Band Of Brothers” – “Een groep, een bende, een familie van broers”

Destijds wist iedereen het uit eigen ervaring omdat het leven zwaar was:

Samen afzien schept een band

Die oude formule zou je vandaag kunnen trachten inzetten en restaureren als je de bedoeling had de weerbaarheid; de geestkracht en het sociale welbevinden op te krikken; maar hoe dan. Waar is “het Samen” naartoe!… Filosofen wijzen er al dertig jaar op dat de individualiteit doorschiet. Dat het sociale weefsel ontrafelt. Dat de eenzaamheid piekt melden zelfs de gewone media de laatste tijd. Er is sprake van “atomisering”: de ene mens als een klein deeltje naast de andere.

In tegenstelling met de situatie die vroeger gewoon was is vandaag – in onze streken – het meest gevaarlijke wellicht wat Milan Kundera heeft benoemd als

“De ondraaglijke lichtheid van het bestaan”

Als ik een en ander mag samenvatten in een formule of een Wet als je wil, dan zo:

Het bestaan moét Moeilijk zijn

Ook juist voor jonge mensen.

Indien je op jonge leeftijd zwaarder gewicht draagt,

lijken de gewone opdrachten later licht!

__________________

NB. Wie het moeilijk heeft met zichzelf, met anderen of met het bestaan, kan dag en nacht op verhaal komen bij de mensen van Tele-Onthaal via het nummer 106.

Illustratie: portret van de auteur op de verso van het recente essay “Humanitas” van Alicja Geskinska. In deze persoon zie ik een voorbeeld van het principe dat je door met zware nood in contact te komen (haar geboorteplaats Warshau is wellicht de zwaarst getroffen stad in WO II zowel in gebombardeerde gebouwen als gedode burgers; deze sfeer bleef tot in de jaren negentig als een wolk over de stad hangen zoals ik zelf heb kunnen vaststellen) in de jonge jaren juist een heel evenwichtig en helder denkend en fijn handelend mens kunt worden.