Alexei Navalny in zijn YouTube aflevering over corruptie in Novosibirsk, opgenomen enkele dagen voor zijn vergiftiging (2020). Foto: screenshot YouTube Alexei Navalny
Opinie -

Alexei Navalny is de spiegel die we best ook onszelf voorhouden

Russisch politiek dissident Alexei Navalny is in zeer verdachte omstandigheden overleden in een strafkamp in ijskoud Siberië. Van de Russische overheid moet geen openheid worden verwacht over de doodsoorzaak. Landen als VS maken jammer genoeg kritiek op deze brutale repressie van politieke dissidentie in Rusland ongeloofwaardig door hun eigen wangedrag tegenover politieke dissidenten.

dinsdag 20 februari 2024 16:56
Spread the love

 

Deze nieuwssite heeft over dissident Alexei Navalny vroeger kritische commentaren gepubliceerd, toen hij nog vrij kon functioneren in Rusland. Sinds zijn veroordeling tot lange gevangenisstraffen vonden we het ongepast daar op terug te komen. Dat geldt nog meer nu hij in zeer verdachte omstandigheden is omgekomen is in een Siberische gevangenis.

We volgen daarmee de uitspraak van Noam Chomsky: “Wie vrijheid van meningsuiting alleen goedkeurt voor meningen waar hij/zij het mee eens is, is tegen vrijheid van meningsuiting. Je verdedigt vrijheid van meningsuiting net voor meningen waar je het niet mee eens bent.”

Met andere woorden, de politieke mening van Alexei Navalny doet niet terzake om zijn veroordeling en zijn gevangenisstraf al dan niet af te keuren. Vervolging om politieke redenen is altijd onaanvaardbaar in een democratisch bestel.

Meerdere traditionele media die de moord op Navalny veroordelen maken toch kritische bemerkingen bij zijn politieke gedachtengoed, zij het in omfloerste bewoordingen weg van frontpagina’s en titels. Dat hoort niet.

De Franse filosoof Voltaire (1694-1778) verwoordde zijn standpunt over vrijheid van meningsuiting zo: “Ik verafschuw wat u zegt, maar ik zal uw recht om het te zeggen met mijn leven verdedigen”.

Wanneer zoals nu politieke dissidenten worden vermoord – daar mogen we in dit geval van uitgaan – is alleen verontwaardiging en afkeuring verantwoord. Dissidentie is eigen aan een democratisch bestel. Dissidenten onderdrukken, mishandelen, gevangenzetten en vermoorden is dat niet.

Navalny in een wijk van Novosibirsk met sociale appartementen, slecht gebouwd door corrupte bouwbedrijven (2020). Foto: screenshot YouTube Alexei Navalny

We krijgen op deze nieuwssite meermaals de kritiek dat wij voorstanders of verdedigers zouden zijn van het Russische politieke bestel onder leiding van president Poetin, omdat wij een andere interpretatie geven aan de Russische invasie in Oekraïne dan de door de NAVO gepropageerde en door de mainstream media onkritisch overgenomen versie.

Niets is minder waar. Op deze nieuwssite zijn reeds jaren voor de Russische invasie artikels verschenen over repressie van strijders voor LGBTQI-rechten, het hinderen of verbieden van alternatieve media, over disproportioneel gewelddadig optreden van de politie tijdens betogingen en over corruptie (o.a. bij de bouw van de installaties voor de Olympische Winterspelen aan de Zwarte Zee in Sochi).

Dezelfde media die nu moord en brand schreeuwen over de politieke moord op Navalny staken van 1991 tot ongeveer 2008 de loftrompet af van zowel president Vladimir Poetin als zijn voorganger Boris Jeltsin. Nochtans was de aard van het toenmalige Russische politieke bestel dan al identiek aan het huidige. En ook de corruptie was er even wijdverbreid als nu.

Navalny tijdens de begrafenis van Boris Nemtsov, eveneens een vermoorde dissident (29 februari 2020). Foto: Michal Siergiejevicz/CC BY-SA 2:0

De vervolging van politieke dissidenten is geen nieuw fenomeen in Rusland. De democratische opening na het oude Sovjetsysteem heeft in feite slechts stand gehouden tot ongeveer 2004. Dan is de keuze gemaakt voor een geleidelijke onderdrukking van alle vormen van politieke dissidentie die niet binnen de lijnen kleurde van de parlementaire partijen in de Doema, het nationale parlement.

Er is een verband tussen die omslag en de allereerste Maidan-protesten in Kiev, Oekraïne, van 2004. Toen bracht de oranje revolutie anti-Russisch president Viktor Joesjtsjenko aan de macht nadat een eerste verkiezingsoverwinning van Viktor Janoekovitsj ongeldig was verklaard. Joesjtsjenko bakte het qua corruptie en incompetentie echter zo bruin, dat hij in 2010 werd verslagen door dezelfde Viktor Janoekovitsj, de man waartegen die eerste Maidanprotesten in 2004 waren gepleegd. De tweede succesvolle verkiezing van Janoekovitsj in 2010 werd door alle waarnemers van de EU en de OVSE als fair en transparant beoordeeld.

Na 2004 werden de Russische machthebbers onder leiding van Poetin zeer achterdochtig tegen de mogelijkheid van een gelijkaardige kleurenrevolutie in Rusland zelf. Zij hadden immers gezien hoe in Oekraïne een aanvankelijk kleine activistische minderheid wist in te spelen op de algemene onvrede over corruptie en wanbeheer, wat tot een opstand leidde waarbij de machthebbers van het ogenblik vrij snel werden verdreven. Het was hen ook niet onopgemerkt voorbijgegaan dat de VS en de EU daarbij meer dan hand- en spandiensten verleenden aan deze politieke dissidente organisaties en personen.

Het is daar dat de paranoïde angst van Poetin voor dissidenten als Alexei Navalny zijn oorsprong vindt. Navalny is overigens niet de enige politieke dissident die wordt vervolgd in Rusland.

De krokodillentranen van Westerse regeringen over de politieke moord op Navalny zijn echter allesbehalve overtuigend. Eerst en vooral omdat de vervolging van politieke dissidenten in Rusland van 1991 tot 2008 voor hen geen enkel probleem was.

Bovendien zijn landen als Groot-Brittannië en de VS niet goed geplaatst om anderen met de vingers te wijzen wat betreft de repressie van politieke dissidentie. In Londen wacht al meer dan 10 jaar een journalist (Assange) in een isolatiecel op uitlevering aan de VS. Zijn misdaad? Het uitbrengen van oorlogsmisdaden begaan door VS-troepen in Irak.

Dezelfde observatie geldt ook voor zowat alle grote westerse media. Hoofdredacteurs en editorialisten vallen over elkaar heen om de meest radicale veroordeling van de moord op Navalny te publiceren maar spelen schtum als het gaat over Julian Assange.

Analyses als degene die u nu hier leest worden meestal afgedaan als whataboutism, dat als onaanvaardbaar wordt veroordeeld. Ook hier geldt de uitspraak van Noam Chomsky, die whataboutism juist wél goedkeurt en zelfs verder gaat: ‘Je hoort eerst de misdaden te veroordelen die je eigen regeringen of hun medestanders begaan, alvorens je recht van spreken hebt om de misdaden van je tegenstanders te veroordelen.”

Selectieve verontwaardiging is niet alleen moreel verwerpelijk. Het is bovendien contraproductief. Onze vijanden halen er hun argumenten uit om onze kritiek op hun wangedrag weg te wuiven.

De politieke moord op Alexei Navalny moet ten strengste veroordeeld worden, maar ik geloof president Joe Biden of Brits minister van buitenlandse zaken David Cameron niet dat het hen hier om een principieel standpunt zou gaan. Terwijl dit artikel wordt geschreven leveren zij de wapens voor een genocide op een volk. Terwijl zij verontwaardigd doen bakken zij zoete broodjes met regimes als Saoedi-Arabië waar politieke dissidenten en masse worden onthoofd.

De moord op Alexei Navalny zegt inderdaad veel over de ware aard van het politiek bestel in Rusland. Onze verontwaardiging over deze politieke moord zegt echter evengoed veel over onze eigen democratieën. Zo houdt Navalny ook ons een spiegel voor.

steunen

Steun voor een nieuwe website

We hebben uw hulp nodig voor een essentiële opfrissing van de website. Om die interactiever, sneller en gebruiksvriendelijker te maken hebben we 30.000 euro nodig. Elke bijdrage, groot of klein, helpt. Met uw donatie ondersteunt u onafhankelijke journalistiek die de verhalen blijft brengen die er echt toe doen. Laat uw hart spreken.

Creative Commons

take down
the paywall
steun ons nu!