Uit het jaarlijks rapport over de evolutie van het Bindend Sociaal Objectief (BSO) blijkt dat in heel wat gemeenten de aangroei van sociale huurwoningen veel te laag is om het oplegde beleidsobjectief van de Vlaamse regering te bereiken. Dringende actie om sneller meer sociale huurwoningen te realiseren is meer dan ooit nodig, volgens de Vereniging van Vlaamse Huisvestingsmaatschappijen (VVH) en HUURpunt vzw, de Vlaamse federatie van sociale verhuurkantoren.

Met een strategisch afleidingsmanoeuvre poogde Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele (N-VA) de aandacht van de media te verleggen naar 135 sociale huurders die uit hun sociale woning werden gezet omdat ze een eigendom bezitten in het buitenland.

Alle ‘aandacht’ voor 0,075 procent fraude, niets voor 99,925 procent woonnood

Zo kwamen er inderdaad 135 sociale huurwoningen bij voor de gezinnen op een wachtlijst van 180.000 gezinnen, een aantal dat groter is dan het aanbod van sociale huurwoningen. Alle beetjes helpen, maar 0,075% van de 180.000 wachtenden, is toch wel een heel erg klein beetje.

Om 180.000 gezinnen te helpen is er volgens beide organisaties maar één oplossing: sneller meer sociale huurwoningen realiseren. Een jaar geleden hebben de VVH en HUURpunt 11 concrete oplossingen voorgesteld om sneller meer sociale huurwoningen te realiseren.

Foto: Els Mathyssen/VVH

Veel van deze voorstellen werden opgenomen in een recente studie van het Steunpunt Wonen over de snellere realisatie van sociale huurwoningen.

Minister Diependaele heeft geen enkele actie ondernomen om deze 11 concrete oplossingen mogelijk te maken. De 180.000 gezinnen wachten nog steeds op een oplossing voor hun woonprobleem.

11 oplossingen

1. Erken de urgentie van het probleem. Er is nood aan een coherent langetermijnplan waarover politieke consensus is en dat gedragen is op alle beleidsniveaus. Dit geeft stabiliteit en zorgt ervoor dat sociaal wonen niet onderhevig is aan het wisselende politieke klimaat.
2. Geef gemeenten de mogelijkheid om meer te doen dan wat ze minimaal moeten doen. Het Bindend Sociaal Objectief is een minimum, geen maximum. Wie meer wil doen, moet dat ook kunnen en er financiering voor kunnen krijgen zonder omslachtige administratieve procedures. En zit achter de veren van de gemeenten die veel te weinig doen. Zorg voor een stevige stok achter de deur voor de gemeenten die hun verplichtingen niet nakomen.
3. Zet publieke gronden maximaal in voor sociaal wonen.
4. Zorg voor de verplichting om elk privaat bouwproject voor een deel sociaal in te vullen. a) Zorg ervoor dat het financieringssysteem niet langer remmend werkt; b) Zorg voor meer financieringsmogelijkheden om bestaande woningen aan te kopen; c) Zorg voor meer financieringsmogelijkheden om te renoveren woningen aan te kopen; d) Zorg ervoor dat de financiering beter inspeelt op kleinere projecten en de reconversie van bestaand patrimonium; e) Zorg ervoor dat terugkoop van woningen haalbaar wordt en dat de onderhandelingsmarge met private eigenaars ruimer wordt, zodat wijkrenovatie- en reconversie haalbaar wordt.
5. Gebruik de sociale huisvestingssector, als grootste woningbeheerder en projectontwikkelaar in Vlaanderen, als motor voor de bouwshift en de klimaatuitdagingen. Maak het mogelijk dat onze pilootprojecten massaal uitgerold kunnen worden.
6. Ga voor innovatie. Niet alleen voor bouw- en renovatiemethoden, maar ook voor beheer en financiering.
7. Stem het Vlaams beleid inzake wonen, welzijn, ruimtelijke ordening, klimaat en energie op elkaar af zodat een sociaal woonproject niet langs oneindig veel loketten moet passeren.
8. Optimaliseer de administratieve procedures voor de realisatie van sociale woonprojecten.
9. Stem het Vlaamse en lokale woonbeleid en stedenbouwkundig beleid op elkaar af zodat de Vlaamse bouwnormen voor sociale huisvesting en de lokale bouwcodes niet met elkaar botsen en sociale woonprojecten stilleggen.
10. Zorg ervoor dat de woonmaatschappijen de mogelijkheid krijgen om flexibel beroep te doen op expertise om meer projecten te realiseren en meer woningen te kunnen inhuren. Zorg dat woonmaatschappijen samen personeel kunnen inzetten om tijdelijk de capaciteit te verhogen.

Oproep

“We moeten nu een Vlaams Actieplan opmaken om sneller meer sociale huurwoningen te realiseren. Dit Actieplan legt doelstellingen vast voor alle betrokken beleidsdomeinen en beleidsniveaus en bevat concrete maatregelen en oplossingen.”

“Het is tijd om voor de coördinatie en de opvolging van dit plan een Taskforce Sociaal Wonen op te richten, samengesteld uit de betrokken overheden, middenveld, beroeps- en belangenverenigingen en woon- en welzijnsactoren.”